Një dhelpër po endet nëpër Evropë. Apo ndoshta ishte një ujk? Udhëtimi i Xi Jinping në ditët e fundit midis Parisit, Beogradit dhe Budapestit u konsiderua nga shumë vëzhgues si shumë i zgjuar. Vitin e kaluar, Emmanuel Macron shkoi në Pekin dhe u distancua në mënyrë sensacionale nga amerikanët në mbrojtjen e Tajvanit dhe tani Xi ka reaguar: për disa muaj ai nuk do të vendosë detyrime të tepërta për importet e konjakut në Kinë.
Më pas, ai ishte më bujar në dy vizitat tek miqtë (të tij dhe të Putinit), një në Serbi dhe një në Hungari: e para në një vend jashtë BE-së dhe NATO-s, e dyta në atë që është pjesë e të dyja organizatave, por ai pengon ato nga brenda. Ndoshta, në Pekin ata vazhdojnë ta shohin turin si diplomaci e rafinuar. Dhe në Perëndim gjithashtu: ndër ne evropianët, sundimtarët kinezë shihen gjithmonë si të aftë dhe mendjemprehtë.
Pasi dallgët e ngritura nga itinerari i çuditshëm i të fortit nga Pekini janë qetësuar, mund të përpiqemi të gjykojmë ftohtë mbi strategjinë dhe taktikat e tij. E para është shqetësuese, e dyta nuk duket aq e zgjuar dhe delikate.
Strategjia ishte e njohur tashmë, por java evropiane e Xi-t ishte e vrullshme, e pa maskuar dhe pothuajse luftarake, si kurrë më parë: për mënyrën se si Pekini e planifikoi udhëtimin; për përmbajtjen e intervistave dhe deklaratave; për paratë që lideri kinez premtoi t'i dërgonte në arkat e qeverive të Aleksandar Vuçiçit dhe Viktor Orbanit.
Objektivi i fshehtë i liderëve konfuciano-komunistë të Kinës është të ndajnë evropianët, si në BE ashtu edhe në NATO, dhe për të futur (sa të jetë e mundur) një pykë në marrëdhëniet transatlantike.
Investimet që Kina ka shpallur në Serbi dhe Hungari kanë një anë komerciale: në të parin nga të dy vendet, ndërtimi i infrastrukturës për të sjellë mallrat e saj të shkarkuara në portin grek të Pireut (kryesisht i menaxhuar nga kinezët) në Evropën Qendrore-Lindore; në të dytën, ngritja e fabrikave në një territor të BE-së për të shmangur detyrimet e mundshme që Brukseli do të vendosë për importet e makinave elektrike dhe produkteve të tjera për tranzicionin klimatik nga Kina.
Ana politike është edhe më e rëndësishme.
Xi dhe delegacioni që e ndoqi, i shoqëruan investimet e premtuara me një akt të fortë diplomatik: ata e ngritën marrëdhënien e Pekinit me Budapestin në një nivel miqësie dhe afërsie, të tejkaluar vetëm nga Pakistani dhe Rusia. Dhe udhëheqësi kinez vlerësoi politikën e jashtme "të pavarur" të Orbanit dhe sfidën e tij ndaj politikave të fuqive të mëdha: me këtë ai nënkuptonte bojkotimet e politikave të BE-së dhe pengesat që Budapesti shpesh vendos në rrugën e NATO-s (Hungaria, ndër të tjera, do të ketë presidencën e rradhës të Komunitetit nga 1 korriku, gjatë gjashtë muajve pas zgjedhjeve të Parlamentit Evropian).
Mesazhi: kushdo që të çlirohet nga Brukseli dhe NATO në një farë mënyre do të jetë rikompensuar me miqësinë e Kinës dhe mbi të gjitha me investimet e saj. Informacion i regjistruar tashmë nga veshë të tjerë të ndjeshëm: Kryeministri sllovak Robert Fico ka gati çantat e tij për një vizitë zyrtare në Pekin në qershor.
Sukseset e lehta taktike, të gjitha në konsideratë, në Beograd dhe Budapest. Takimi më i rëndësishëm, ai me Macron, ishte çdo gjë tjetër veçse një triumf për Xi. Premtimi për të pezulluar vendosjen e detyrimeve për konjakun e kënaq Parisin, por objektivisht është margjinal. Sidomos për një president francez që ka ndryshuar rrënjësisht analizën e tij për Kinën (dhe jo vetëm) që nga udhëtimi i Pekinit në 20023.
Nëse për një periudhë të caktuar në Perëndim ekzistonte iluzioni se Kina mund të vepronte si ndërmjetëse në Ukrainë, sot është e qartë jo vetëm që gjigandi aziatik nuk është i barabartë mes Moskës dhe Kievit, por se po mbështet aktivisht Kremlinin dhe do të vazhdojë. për ta bërë këtë . Për Xi, është thelbësore që Putini të mos humbasë: kjo do t'i jepte një goditje serioze teorisë së tij qendrore se Perëndimi është në rënie të pakthyeshme.
Aleanca midis Kinës dhe Rusisë do të komprometohej dhe objektivi kinez për të "riparuar" rendin ndërkombëtar do të ishte shumë vite larg, ndoshta shumë për Xi. Për këtë arsye, Pekini ka rritur jashtëzakonisht furnizimet me përdorim të dyfishtë (si civil ashtu edhe ushtarak) për Moskën që nga marsi i vitit të kaluar kur udhëheqësi kinez vizitoi një Kremlin që kishte frikë nga një kundërofensivë ukrainase . Edhe pse fillimisht i prirur mirë ndaj Kinës, Macron e ka marrë parasysh situatën.
Dialogu me Xi si ujk ishte i pamundur.
Rezultati i udhëtimit kurioz evropian të liderit kinez është vërtetimi i dëshirës së tij për të ndarë BE-në dhe NATO-n dhe për të distancuar Evropën nga Shtetet e Bashkuara. Dhe është vërtetimi i mbështetjes së tij për agresionin rus kundër Ukrainës: ndoshta nuk është e vështirë të thuhet se nuk është, siç pretendojnë disa, Perëndimi që përdor Kievin për të sulmuar Rusinë, por është Pekini ai që përdor Moskën për të dobësuar Perëndimin.
Nga ana tjetër, është kultura politike dhe ushtarake kineze të besosh se një luftë, qoftë edhe e mundshme, duhet të fitohet para fillimit të saj: lodheni kundërshtarin derisa të jetë në gjendje të dorëzohet. Ky është aspekti shqetësues i udhëtimit të Xi. Në nivel taktik, ai shpërndau shpërblime në Beograd dhe Budapest, por agresioni i tij i papritur dhe i shfaqur ngriti paralajmërime rreziku në Paris dhe në mbarë Evropën . Të cilët tani janë ndoshta më të vetëdijshëm se më parë për shtrirjen e sfidës kineze. Nuk është gjithmonë një dhelpër që vjen nga Pekini.
