Kryetari i Rinisë Paneuropiane në landin e Bavarisë dhe nënkryetari federal i Rinisë Paneuropiane në Gjermani, Christian Hoferer, ka thënë se ndërmjetësuesit ndërkombëtarë, duhet t’i tregojnë presidentit serb Aleksandar Vuçiq, se duhet të shmangen provokimet ndaj Kosovës.
Në një intervistë ekskluzive për gazetën “Bota sot”, Hoferer nuk është shprehur i befasuar se Serbia e sheh Kosovën si pjesë të saj, derisa ka kërkuar një hetim ndërkombëtar ndaj Vuçiqit, për rolin e tij si Ministër i Informacionit gjatë kohës së luftës në Kosovë.
Ai ka folur edhe për idenë e shkëmbimit të territoreve mes Kosovës dhe Serbisë, duke thënë se nuk ia vlen të rihapet ky diskutim, pasi sipas tij, integriteti territorial është i paprekshëm. Por, sipas tij, diskriminimi i vazhdueshëm ndaj shqiptarëve në Luginën e Preshevës duhet të marrë fund sa më shpejt.
Hoferer ka kërkuar nga diplomacia e Kosovës, që të lobojë te Franca, Holanda dhe Danimarka, të cilat po e kundërshtojnë liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës.
Ndërsa, si arsye për mos njohjen e Kosovës nga pesë shtetet e Bashkimit Evropian, zyrtari gjerman ka përmendur arsyet e brendshme politike në këto vende.
Ai ka dhënë një porosi për qeverinë e re të Kosovës, se cilat duhet të jenë prioritetet e brendshme dhe në planin ndërkombëtar.
Intervista e plotë:
“Bota sot”: z. Hoferer, presidenti serb Aleksandar Vuçiq, ka shkaktuar zemërim në Kosovë, pasi ka publikuar në Instagram hartën e Kosovës me flamurin serb mbi të. Si e komentoni këtë veprim të tij?
Christian Hoferer: Veprime të tilla janë joproduktive për dialogun Kosovë-Serbi. Ato ngrenë pyetjen nëse qeveria serbe është vërtet e interesuar për një dialog serioz me Kosovën.
“Bota sot”: A duhet të ketë reagim nga SHBA dhe BE, më saktë nga Mathew Palmer dhe Miroslav Lajçak si përfaqësues special për dialogun Kosovë-Serbi? BE pati një reagim duke kërkuar nga liderët politik në Kosovë dhe Serbi që të përmbahen nga deklarata dhe veprime që janë në kundërshtim me normalizimin e marrëdhënieve, por që nuk u fokusua tek veprimi i presidentit serb. Si e komentoni këtë?
Christian Hoferer: Nëse ka interes për një dialog serioz, provokime të tilla në publik, të cilat nxisin emocione, duhet të shmangen. Ndërmjetësuesit ndërkombëtarë duhet ta tregojnë këtë.
“Bota sot”: A do të jetë e mundur njohja reciproke Kosovë-Serbi, gjatë mandatit të Vuçiqit?
Christian Hoferer: Që qeveria serbe të ketë mendimin se Kosova është pjesë e Serbisë, në vetvete nuk është befasi. Kjo është ajo që thotë kushtetuta serbe. Sa i përket Vuçiqit, do të ishte e përshtatshme që një hetim ndërkombëtar të shqyrtonte rolin e tij në kohën e luftës. Mbi të gjitha, ai ishte Ministër i Informacionit nën Millosheviçin nga viti 1998 deri në 2000.
“Bota sot”: A ka gjasa që ideja e shkëmbimit të territoreve mes Kosovës dhe Serbisë të kthehet sërish në tryezë, duke marrë parasysh kundërshtimet e forta të Albin Kurtit, ndaj kësaj teme?
Christian Hoferer: Integriteti territorial i shteteve të Ballkanit Perëndimor është i paprekshëm. Kjo vlen edhe për shkëmbimin e territorit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, të diskutuar në të kaluarën. Mendoj se nuk ia vlen të rihapet ky diskutim, ka shumë pika të tjera dhe më të rëndësishme për të diskutuar. Por, diskriminimi i vazhdueshëm ndaj shqiptarëve në Luginën e Preshevës duhet të marrë fund sa më shpejt që të jetë e mundur.
“Bota sot”: Shpesh herë e keni quajtur të padrejtë faktin që BE-ja nuk po i liberalizon vizat për Kosovën. Çka po ndodh në të vërtetë me këtë proces?
Christian Hoferer: Gabimi këtu qëndron qartë në një numër shtetesh anëtare të BE-së, të udhëhequra nga Franca dhe Holanda, të cilët ende bllokojnë procesin në Këshillin Evropian. Në Këshillin Evropian, liberalizimi kërkon një shumicë të kualifikuar të vendeve anëtare, e cila ende nuk ekziston për momentin. Diplomacia e Kosovës duhet, me kënaqësi dhe në bashkëpunim me shtetet mike të BE-së, të fillojë në mënyrë të qartë një lobim me këto shtete. Komisioni i BE-së dhe Parlamenti i BE-së hapën rrugën për liberalizimin e vizave në 2018.
“Bota sot”: Si mund t’i bind Kosova pesë vendet anëtare të BE-së për ta njohur pavarësinë e saj?
Christian Hoferer: Duke u shpjeguar me kokëfortësi shteteve të prekura se arsyet e tyre për mosnjohje nuk kanë asnjë lidhje me rastin e Kosovës. Pesë vendet nuk e njohin Kosovën për arsye politike të brendshme. Kosova ishte një konflikt etnik me shkelje të rënda të të drejtave të njeriut; Në rastin e Katalonjës në Spanjë, për shembull, arsyet ekonomike gjithashtu luajnë një rol kryesor.
“Bota sot”: Kosova ka konstituar Kuvendin e ri dhe ka formuar Qeverinë e re. Cilat duhet të jenë prioritetet e kësaj qeverie?
Christian Hoferer: Brenda vendit, lufta kundër korrupsionit dhe përqendrimi në përmirësimin e arsimit dhe sistemeve shëndetësore. Për sa i përket politikës së jashtme, arritja e njohjeve të reja nga shtetet e tjera. Në planin ndërkombëtar, çështja e statusit të Kosovës ende nuk është zgjidhur (mungesa e një vendi në OKB, etj.). Pyetja e statusit parandalon kaq shumë potencial zhvillimi pozitiv në Kosovë. Sigurisht, kjo duhet të jetë një përparësi.
“Bota sot”: Si i vlerësoni marrëdhëniet aktuale midis Kosovës dhe Gjermanisë, a mund të ndryshojë diçka me ndryshimin e qeverisë në Kosovë?
Christian Hoferer: Marrëdhënia ndërmjet Kosovës dhe Gjermanisë është miqësore. Unë do të doja të shikoja edhe më shumë bashkëpunim, veçanërisht në fushën ekonomike dhe arsimore. Të rinjtë në Kosovë në veçanti, kanë nevojë për një perspektivë në vendin e tyre. Punë, punë, punë është fjala kyçe këtu.
