Richard Nugee, një gjeneral ushtarak britanik që mori pjesë në operacionet në Kosovë dhe Bosnje, sot është një nga aktivistët më të ashpër të klimës.
Nugee ka kërkuar që t'i jepet një mision i fundit përpara se të tërhiqet, i cili është të përgatisë një strategji që ushtria britanike të përshtatet me një botë që ngrohet në mënyrë të rrezikshme.
Në korrik 2003, Richard Nugee po djersitej në një ndërtesë me tulla të përdorur nga "djemtë" e Saddam Husseinit si një strehë për kontrabandistët.
Deri pak muaj më parë, ishte zyra e autoritetit portual në Irakun e Sadamit. Ai u bë selia dhe hapësira e jetesës së Nugee, ndërsa ai komandonte trupat britanike në një pjesë strategjike të Irakut jugor.
Aty ai mësoi një mësim se moti ekstrem mund të jetë i rrezikshëm për ushtarët, shkruan “Washington Post”.
Gati dy dekada më vonë, Nugee ishte një gjeneral me tre yje në kulmin e karrierës së tij, pasi mori pjesë në operacione në zonat e konfliktit botëror, duke përfshirë Kosovën, Irlandën Veriore, Bosnjën dhe Afganistanin. Ai u bë i njohur dhe u bë një nga oficerët më të lartë në të gjithë Forcat e Armatosura Britanike.
Në betejën e fundit të jetës së tij ushtarake, ai vendosi të luftojë një nga kundërshtarët më të çmendur - ndryshimin e klimës. Përkatësisht, lufta djeg sasi të mëdha të lëndëve djegëse fosile. Pentagoni, sipas disa vlerësimeve, është konsumatori më i madh institucional në botë i naftës. Dhe udhëheqësit ushtarakë shpesh i kanë rezistuar çdo gjëje që potencialisht mund të "mprehë tehun", duke përfshirë reduktimin e emetimeve.
Në kohën e tij, Nugee ishte një ithtar i çështjeve klimatike. Ai e mbuloi shtëpinë e tij me panele diellore. Ai rimbolli pemë autoktone në arat e tij. Por kur veshi uniformën e tij fituese të medaljeve çdo mëngjes dhe shkoi në punë, e gjeti veten të rrethuar nga kolegë që ai mendonte se nuk e kuptonin se si do të ndikonte ndryshimi i klimës.
Nugee ka kërkuar që t'i jepet një mision i fundit përpara se të tërhiqet, dhe ai është të përgatisë një strategji që ushtria britanike të përshtatet me një botë që po ngrohet në mënyrë të rrezikshme. Për ta bërë këtë, ai hoqi dorë nga komanda e një stafi prej më shumë se 600 personash si shefi i burimeve njerëzore të Ushtrisë britanike.
Ai hartoi planin e tij për të reduktuar emetimet ushtarake dhe përgatitjen e forcave të armatosura për një planet më të ngrohtë, hap pas hapi, dhe e prezantoi atë në një konferencë ku mori pjesë Princi britanik Charles.
“Kushdo që e injoron këtë do të ishte budalla”, tha ndër të tjera Nugee.
Ajo që ai propozoi ishte revolucionare: krijimi i një ushtrie britanike që do të zvogëlonte emetimet e saj të karbonit në zero deri në vitin 2050, duke e transformuar veten në një forcë më të mirë luftarake.
Nugee tha se sfida e tij ishte t'u shpjegonte zyrtarëve skeptikë të mbrojtjes se trajtimi i ndryshimeve klimatike përmirëson efikasitetin ushtarak, jo e shkatërron atë.
Ai gjithashtu pranoi se problemi i ndotjes së mjedisit iu zbulua nga turnet ushtarake pas vitit 2001. Ai kujton kushtet në Irak ku temperatura ishte aq e lartë sa nuk merrnin dot frymë dhe dushi ishte i kotë, pasi djersiteshin në të njëjtat sekonda që dilnin nga dushi. Nugee thotë se ushtari i tij pinte 16 litra ujë në ditë dhe ai do të mbetej i dehidratuar.
Në fund, ai beson se forcat ushtarake shpesh neglizhohen kur bëhet fjalë për ndryshimet klimatike dhe thekson se si ushtri nuk duhet të jenë jashtëzakonisht transparentë për këtë çështje. Për më tepër, pretendimet se raportet e dërguara në Kombet e Bashkuara nga ushtritë e një numri vendesh janë treguar të mangëta.
Ushtria britanike emiton më shumë se Britania në tërësi, sipas Washington Post, e ndjekur nga Pentagoni. Megjithatë, aktivistët shpesh e neglizhojnë këtë sektor dhe fokusohen tek ata që janë të detyruar të jenë transparentë në këtë çështje.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, kishte deklaruar më herët se “emetimi i ushtrisë mund të jetë zhdukur nga raporti, por jo nga atmosfera”.
Plani me 107 faqe
Për të pakësuar pak ndikimin e tillë të ushtrisë, Nugee shkroi një plan prej 107 faqesh dhe analizoi hap pas hapi se çfarë duhet të bëjë ushtria britanike në drejtim të mbingrohjes së botës.
Ai propozon një reduktim fillestar të emetimeve brenda kufijve britanikë dhe një nga rekomandimet është kalimi në biokarburant në transportin ajror, të paktën 50 për qind e avionit. Për më tepër, ai propozon përdorimin e automjeteve hibride elektrike, natyrisht, të dizajnuara në përputhje me të gjitha rregullat e sigurisë.
Së fundi, një hap i madh është përgatitja dhe njerëzimi për kushte më të vështira në të ardhmen. Nugee kështu pretendon se anijet në të ardhmen nuk do të jenë në gjendje të mbështeten në temperaturat e ulëta të detit për të ftohur motorët, pasi temperaturat po rriten gjithnjë e më shumë.
Ai pohon gjithashtu se tabloja politike do të ndryshojë, kështu që kombet do të destabilizohen dhe do të prishen disa aleanca. Ai përmend shembullin e Arabisë Saudite, por edhe rezervave të tjera të naftës që mund të bëhen më pak të rëndësishme strategjikisht nëse produkti i tyre kryesor bie në treg. Ka edhe çështje të mungesës së ujit, por edhe të energjisë elektrike që mund të çojë në luftëra.
E gjithë kjo ka rezultuar në një reagim nga ekspertët ushtarakë britanikë, të cilët thonë se po punojnë për të gjitha paralajmërimet e Nuge. Megjithatë, ata vetë paralajmërojnë se do të jenë ata që do të duhet të marrin përgjegjësinë nëse politika klimatike dështon.
Së fundi, të gjithë bien dakord për një gjë, përpjekjet për të reduktuar ndotjen e mjedisit nga ushtria duhet të shkojnë në dy drejtime. Njëra është duke reduktuar emetimet dhe tjetra po përgatitet për një botë ku merkuri në një termometër arrin temperatura të rrezikshme.
