Ndoshta ne nuk jemi gjithmonë të vetëdijshëm për të, dhe kështu mësohemi të jetojmë me të, por shpesh një mënyrë shumë e dhimbshme e “ndjenjës” zvarritet me ne dhe shpesh vjen për të përcaktuar veprimet tona, zgjedhjet dhe jetën tonë. Ndjenja e fajit nuk është gjithmonë e keqe, ndonjëherë është edhe frytdhënëse. Në përgjithësi, faji është një ndjenjë altruiste pozitive: nëse lëndoj dikë, faji i përjetuar mund të jetë një frenues për përsëritjen e gjestit. Në këtë rast, faji është një faktor i rëndësishëm rritjeje dhe një mekanizëm i rëndësishëm i vetëkritisë, i cili kontribuon në bërjen tonë të përgjegjshme dhe të respektueshme ndaj të tjerëve dhe ndaj vetes.
Kur bëhet një emocion i vazhdueshëm, i shpërpjestuar me gjestet e kryera ose të rëna, deri në atë pikë sa ndikon në cilësinë e jetës, ajo megjithatë mund të jetë shkatërrimtare.
Faji s’është gjë tjetër veçse frika
Sigurisht, një frikë nga ata më tinëzarë që mund të na shtyjnë ta jetojmë jetën tonë si të padenjë, të padashur dhe të dëshirueshëm. Frika për të cilin po e përmend është se nuk do të konsiderohej pozitivisht nga të tjerët, dhe pastaj nga vetja, dhe është e lidhur me fajin. Është dhimbja e atyre që nuk kanë vlerësim të mjaftueshëm për veten dhe është ekuivalente me vetëdijen, ose jo, akuzën ndaj vetes për të qenë të gabuar, për të mos qenë të vlefshëm sa duhet, për të qenë të papërshtatshëm në jetë, për fajin e tyre. Është një përvojë shumë e dhimbshme që shpesh fshihet në simptomat që lidhen me ankthin dhe ankthin
Tema qendrore e kësaj frike, ajo e mosvlerësimit në sytë e të tjerëve apo e konsiderimit në mënyrë negative, është sigurisht e lidhur me një pasiguri emocionale rreth vlerës sonë shoqërore, relacionale, rreth perceptimit të vetes së bashku me atë të atyre që jetojnë rreth nesh.
Nëse reflektojmë mirë, kjo frikë mund të ketë origjinë vetëm nëse jo në kujtesën tonë emocionale dhe prekëse. Si qenie njerëzore, ndryshe nga llojet e tjera të kafshëve, ne jemi të lindur si njerëz të paaftë për të mbajtur veten në mënyrë të pavarur dhe për një kohë të ne jemi të papërshtatshëm për jetën nëse nuk jemi të mbështetur nga qeniet e tjera të rritura njerëzore, në gjendje, në vend të kësaj, për t’u kujdesur për ne.
Ne i frikësohemi gjykimit të të tjerëve dhe kjo na detyron të lëvizim vazhdimisht sipas shpresave që besojmë se të tjerët kanë ndaj nesh, pa pyetur kurrë veten se çfarë duam me të vërtetë dhe çfarë duam në të vërtetë. Prandaj shumë nga idetë tona mbizotëruese janë jofunksionale!
Sepse na vënë në një pozitë sfiduese për të cilën duhet të jemi gjithmonë në lartësinë e çdo situate, duhet t’u përgjigjemi pritjeve të të tjerëve, duhet të jemi produktivë, duhet ta bëjmë veten të respektueshëm në sytë e të tjerëve dhe duhet të bëjmë më shumë se ç’është e nevojshme për t’u vlerësuar. Le të shohim së bashku se si tingëllojnë disa ide dhe të përpiqemi të njohim veten në njërën prej tyre:
Duhet të jem gjithmonë i dashur, i vlerësuar dhe i miratuar nga të gjithë ata që them, përndryshe është shumë serioz, i tmerrshëm dhe katastrofik.
Duhet të jem absolutisht dhe/ose gjithmonë të jem plotësisht i përshtatshëm në çdo gjë që bëj, përndryshe jam i padenjë për vlerë, gjë që është ekuivalente me ‘unë vlej pak ose asgjë’.
Të gjithë njerëzit që them unë duhet të sillen absolutisht gjithmonë siç them unë, përndryshe janë të këqij.
Të gjitha gjërat absolutisht duhet të shkojnë siç do të doja, përndryshe është e papranueshme.
Bota përreth teje është modeluar saktësisht në ndjenjat e tua të fajit …. dhe kjo mund të jetë e volitshme për ata që përfitojnë prej teje, brishtësisë dhe dobësisë tënde! Edhe nëse ke bërë disa gabime në të kaluarën, dije se nuk mund ta ndryshosh të kaluarën.
Të gjithë bëjnë gabime: pa bërë gabime nuk mund të mësoje dhe të bëheshe ai që dëshiron të jesh. Por tani duhet të vendosësh një pikë!
