Për fillim: Federata e Rusisë i ka afro 144 milion banor, dhe një sipërfaqe tokësore prej me tepër se 17 milion kilometrash katrore. Shtetet e Bashkuara (SHBA-së) i numërojnë 330 milion banorë, ndërsa sipërfaqja tokësore ose gjeografike e SHBA-s, është 9.8 milion kilometra katrorë., Republika Federale e Gjermanisë i numëron diku afro 83 milion banorë, ndërsa sipërfaqja tokësore ose gjeografike e Gjermanisë, është 357 000 kilometra katrorë, Britania e Madhe i numëron afro 70 milion banorë, me një sipërfaqe tokësore ose gjeografike prej 243 000 kilometrash katrorë, Franca i ka 68 milion banorë dhe një sipërfaqe tokësore ose gjeografike prej 551 000 kilometrash katrorë, Italia i numëron 59 milion banorë, dhe e ka sipërfaqen tokësore ose gjeografike prej 302 000 kilometrash katrore. Përderisa, Republika e Kinës i numëron dikund afro 1.5 miliard banorë, ndërkaq hapësira teritoriale ose gjeografike e Kinës, eshtë dikund 10.4 milion kilometra katrorë.
Me fjalë tjera, mbi 330 milion amerikan, dhe mbi 279 milion gjerman, anglez (britanik), francez dhe italian, që konsiderohen si shtetet dhe kombet me të mëdha, me të zhvilluara, me të pasura dhe me të fuqishme industriale dhe ekonomike të globit, kanë me pak sipërfaqe tokësore ose gjeografike, se sa afro 140 milion rusë.
Ndërkohë që Rusia imperiale, kolonialiste, hegjemoniste dhe ekspansionistë, është shtrirë dhe zgjeruar vazhdimisht në dëme ose mbi kurriz të popujve dhe vendeve të tjera joruse...Duke filluar me Kazanin dhe Astrahanin, për të vazhduar me Kaukazin (Kaukazinë), Detin e Zi, hapësirat ose territoret e ndryshme në Detin Baltik dhe Skandinavik (në dëm të Finlandës, Suedisë dhe Norvegjisë), në Prusinë Lindore, në Kurllandi, Lituani, Volinje, Podoblje, në Dnjestër, Dnjepër, Kurile ose Sahalinë të Japonisë, Kinës, Polonisë, Letonisë, Lituanisë, Ukrainës dhe gjithandej. Plus lufta e re pushtuese, kriminale, imperiale ose kolonialiste kundër Ukrainës, e nesër ose pasnesër ndoshta kundër Besarabisë (Moldavisë), Gjeorgjisë (Gruzisë) etj...???!!!
Diçka ose shumëçka në politikën dhe diplomacinë e Perëndimit, si duket nuk shkon siç duhet, apo si duhet. E sidomos në raport me Rusinë dhe luftën e saj imperiale, shkatërrimtare dhe apokaliptike kundër Ukrainës.
Sikur janë sosur (harxhuar) ose shpenzuar edhe fjalët së bashku me agjendat, formulat, opsionet ose narrativet e njohura të politikës dhe diplomacisë së kualifikuar, profesionale, intelektuale, inteligjente, komplementare ose suplementare. Dhe, kjo është një lajm i keq për marrëdhëniet ndërkombëtare. E sidomos për Ukrainën.
Se këndejmi, sipas Oliver Cromwelit: Kur burrave të shtetit, iu sosën ose mungojnë fjalët, atëherë i rrokin armët. Fillon lufta.
Situata është shumë serioze, konfuze dhe kaotike. Ndërkaq, historia është një mësuese dhe ndëshkuese e pamëshirshme në kuptimin e asaj se ata të cilët nuk e kanë të njohur dhe të sigurt të sotmen dhe të kaluarën, e humbasin të nesërmen ose të ardhmen (ardhmërinë) e tyre.
U mor vesh se gjithmonë ka diçka të dyshimtë, misterioze ose enigmatike aty dhe atëherë kur të tjerët ose shumica e marrin anën e të fortit ose të fuqishmit.
Në këtë prizëm politologjia ose shkencat politike, janë instancë, forum, institucion ose audiencë e lartë shkencore dhe humaniste- kundër evazionit, konfuzionit, errësirës (territ) ose mjegullës së madhe ushtarake (luftarake), politike, diplomatike, agjituese, propagandistike të Rusisë-kundër Ukrainës, SHBA-së, Britanisë së Madhe, Gjermanisë, NATO ose Perëndimit.
U mor vesh se për luftërat ose konfliktet e ndryshme që ndodhin ose zhvillohen sot: Faturat, çmimet ose fletëpagesat e ndryshme, shpesh ose vazhdimisht, sikur vijnë me vonë.
Ligjet dhe drejtësia botërore ose ndërkombëtare, vazhdimisht sikur po mundohet të shkelën, korruptohen dhe tjetërsohen nga frika, pasiguria, interesat e ndryshme globale, strategjike, gjeopolitike, koniukturale, nomenklaturale, nanufakturale dhe të tjera.
Ndërkohë që rasti i diktateve, presioneve ose ultimatumeve të vazhdueshme të Brukselit dhe Uashingtonit ndaj Kosovës dhe shqiptarëve për kompromise dhe koncesione të reja ose të pafundme territoriale, eksterritoriale, gjeografike, politike, administratave, juridike dhe të tjera ndaj Serbisë dhe minoritetit serb në Kosovë: Paraqet edhe një shembull tjetër në morinë e paradokseve të panumërta reaksionare dhe anakronike. Plus dalzotësit, patriotët, çlirimtarët ose komandantët e paraburgosur shqiptar të UÇK-së në Den Hagë: Si "pengje" ose "viktima të lirisë dhe pavarësisë së Kosovës"! Epoka para gjyqit, apo ?!
Aty është edhe i ashtuquajturi "modeli franko-gjerman"....Në " tavolinën e përsosur" politike dhe diplomatike të Brukselit dhe Uashingtonit!....Si derivat i luftërave të reja në mes shqiptarëve dhe serbëve. E posaçërisht i ashtuquajturi "modelin franko-gjerman", i cili në instancë të fundit është i ngjashëm ose analog me "modelin" e dikurshëm të Dy Gjermanive (BDR dhe DDR), sipas të cilit Kosova herët a vonë do i kthehet Serbisë, si Gjermania Lindore-Gjermanisë Perëndimore!
Shtoja këtu edhe "asociacionin" ose "dodik republikën serbe" në Veriun e Kosovës ose Mitrovicës së bashku me enklavat, eldoradot, apendikset ose "komunat autonome" të Serbëve në Graçanicë, Mitrovicën e Veriut dhe gjithandej, pronat ose "pasuritë e patundura" të kishave, manastireve, popavape, vlladikave ose kalluxherëve serb Deçan, Pejë, Graçanicë, Prizren etj....Shteti i lirë, i pavarur, sovran, ligjor, integral, autentik, kompakt ose unik i Republikës së Kosovës ndërkaq, asgjëkund në horizont.
Ndonëse, edhe Brukseli, edhe Uashingtoni, e dinë dhe kuptojnë fortë mirë se rusët dhe serbët, janë njerëz ose popuj të dhunshëm, pushtues, anarkist dhe kaotik, të cilët kanë mbijetuar si popuj dhe si shtet (e)-vetëm në saje të luftërave, plaçkitjeve, masakrave dhe pushtimeve të egra ose primitive të territoreve ose hapësirave të huaja jetësore, teritoriale ose gjeografike në formë hordhash ose hordhish të ndryshme vrastare, kriminale, gjakatare, plaçkitëse etj. Kështu që ju nëse iu thoni rusëve dhe serbëve se nuk jeni për luftë, por për paqe dhe pajtim me ta: Ato do iu vrasin, sulmojnë ose pushtojnë akoma me shumë dhe me gjatë. Ndërkaq, vetëm nëse ua thyeni hundët, apo nëse i mundni, shkelni ose pushtoni me luftë ose ushtarakisht, bëhen të urtë, paqësor, racional ose kooperativë me ju! Turqit-gjithashtu.
Në anën tjetër ndërkaq, Putini i Rusisë, Erdogani i Turqisë, Vuçiçi i Serbisë, Asadi i Sirisë dhe Llukashenko i Bjellorusë, janë liderët ose politikanët me të adhuruar në Rusi, Bjellorusi, Serbi, në hapësirat ose territoret "autonome" ose pro ruse të Ukrainës, Gjeorgjisë (Gruzisë) dhe Moldavisë që ndodhën nën kontrollin ose okupimin rusë dhe të ngjashme.
Thonë se e vërteta dhe drejtësia, janë viktimat e para të luftës. Ndërsa, nderi, morali dhe pastërtia në luftë, janë mashtrim ose kontrabandë.
Ironia tjetër është fakti ose paradoksi reaksionar dhe anakronik, se si Serbia, si të thuash në mënyrë arbitrare, paternaliste, unilaterale ose monologjike, pas shpërbërjes së përgjakshme dhe përfundimtare të ish Jugosllavisë, pa dënimet ose reparacionet e obligueshme luftarake ose ushtarake ndaj Kroacisë, Kosovës, Herceg Bosnës dhe të tjerëve për krimet, masakrat, vjedhjet (plaçkitjet), viktimat, tragjeditë, dhe dëmet e panumërta njerëzore dhe materiale që ua ka shkaktuar të tjerëve: U pranua në OKB-së, si dhe në mekanizma ose institucione tjera ndërkombëtare si pasardhëse ose trashëgimtare e drejtpërdrejt e ish Jugosllavisë. Si Rusia...
E tërë kjo në saje të naiviteteve, paradokseve, konformizmit ose një oportunizmi të pajustifikuar, reaksionar dhe anakronik të bashkësisë ndërkombëtare. Kujtojë se kjo ka ndodhur me ndihmën paraprake të Rusisë si fuqie e madhe ushtarake, gjegjësisht nukleare ose atomike.
Ndërkaq, Kosovës dhe shqiptarëve, nga ana e Moskës, Brukselit dhe Uashingtonit, asokohe ende (akoma) pa u tharë (terur) gjaku, si dhe pa u shëruar plagët e shumta të shkaktuara nga çetnikët dhe kriminelët serb: Nga ana e fuqive të ndryshme të globit dhe kontinentit tonë, iu diktuan ose imponuan dialogu (monologu) maratonik me Serbinë së bashku me kompromiset ose koncesionet e panumërta ndaj palës serbe!
U kërkuan ose diktuan në mënyrë ultimative ("urbi et orbi" ose "ultima ratio")-nënshkrimet, formimet dhe miratimët e "demarkacioneve kufitare" me Serbinë, Maqedoninë e Veriut dhe Malin e Zi, së bashku me "asociacionin" ose "dodik republikën e pavarur serbe" në Veriun e Kosovës ose Mitrovicës, si dhe plot kompromise dhe koncesione të tjera territoriale (eksterritoriale), politike, administrative dhe juridike brenda Kosovës! Ndërkaq, elementit ose etnitetit të madh shqiptar në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc, iu mohua dhe privua e drejta jetësore, politike dhe ekzistencialiste!
Sikur u harruan dhe mohuan madje edhe konceptet, idealet, vizionet dhe parimet e njohura oksidentale ose perëndimore të Dr. Ibrahim Rugovë së bashku me misionin, narrativin dhe testamentin e tij intelektual dhe patriotik që përkon me periudhat e njohura të Humanizmit dhe Renesancës në fazat e brilimit ose shkëlqimit të tyre me të madh.
Ndryshe nga kjo, sipas asaj se asnjë shtet, asnjë popull, ose asnjë komb në Europë ose në botë, nuk është aq i pasur, aq i fuqishëm, aq i zhvilluar, aq i sigurt dhe kualifikuar, për të investuar dhe kontribuuar njëkohësisht edhe në luftën, edhe në paqen eventuale në mes Ukrainës dhe Rusisë etj... Madje (ndoshta?) as SHBA-së: Evropa Perëndimore ose BE-së, është koha e fundit të mendojnë ose reflektojnë për mundësitë, potencialet (kapacitetët), agjendat, instrumentet, solucionet, narrativat ose alternativat e veta ushtarake (luftarake), politike, diplomatike dhe të tjera-përballë Rusisë së fuqishme nukleare ose atomike dhe ambicieve të saj hegjemoniste, ekspanzioniste, imperiale ose kolonialiste, të cilat nuk përfundojnë vetëm në Ukrainë. Jo çfarë.
Në të kundërtën, si të thuash është e pamundur t'i kesh të gjithat përnjëherë. Edhe mbi 6 milion refugjatë të luftës nga Ukraina në BE-së, edhe dhjetëra miliona "rusë të dyndur, zhvendosur, dëbuar ose përndjekur" nga Kazakistani, Kirgizia, Taxhikistani, Azerbajxhani, Turkmenia ose ish republikat tjera ruso-sovjetike në Francë, Itali, Spanjë, Gjermani, Austri dhe gjithandej BE-së....Shumë prej tyre edhe oligark ose pronar firmash, kompanishë ose sipërmarrjesh të fuqishme, çatip shteti ose burokrat të paguar mirë nëpër birotë, entet ose institucionet e ndryshme lokale ose qendrore. Plus miliona të tjerë si "dezertor lufte", të ikur kinse nga mobilizimi ushtarak në luftën e Putinit në Ukrainë, ndër të cilët (ndoshta) mund të këtë edhe kriminel lufte, ose agjent të inteligjencës ruse etj. Kush e di!?
Në fakt, lufta e përgjakshme dhe apokaliptike në Ukrainë së bashku me krizën ose recesionin global të shkaktuar nga pandemia (endemia) globale e Covid 19, kanë nxitur ose shkaktuar një frikë, ose shqetësim tjetër akoma me të madh, i cili i tejkalon kornizat e një krize thjeshtë ekonomike, koniukturale, manifakturave ose socipolitike. Bëhet fjalë mbi një shqetësim të madh global ose universal që ngre alarmin e lartë të zhdukjes së mundshme të njerëzimit nga një përplasje e mundshme ushtarake, gjegjësisht nukleare ose atomike në mes Rusisë dhe SHBA-së, NATO ose Perëndimit.
Një digresion:
Diku në mes muajit gusht të bitit 1914, dhe muajit maj të vitit 1945, duke filluar nga Madridi në Moskë, nga Moska në Paris, nga Parisi në Londër, nga Londra në Berlin dhe kështu me radhë, vetëm kontinenti i vjetër evropian, i kishte humbur afro 8O milion banor ose qytetar të tij nwpër luftërat e ndryshme botërore, lokale ose rajonale, nëpër kampet e ndryshme të përqendrimit, nga zia e bukës, ethët spanjolle, bombardimet masive, granatimet dhe shkatërrimet tjera. Pa i harruar këtu edhe "luftërat e mbretërve ose perandorëve evropian", para, gjatë dhe pas periudhës së Renesansës së bashku me sëmundjen ose virusin vdekjeprurës të "kugës", të cilat atëbotë e pllakosën dhe përgjysmuan popullsinë e Evropës. Mrekullia e tërë asaj periudhe sfiduese dhe turbulente është ajo se globi (planeti) dhe kontinenti ynë, kanë mbijetuar nga krizat ose fatkeqësitë e mësipërme.
Ndonëse, rilindja ose ringjallja globale ose evropiane, asnjëherë nuk ishte e plotë, veçse e pjesshme ose sipërfaqësore. Njerëzit vriten, shtypen, diskriminohen dhe vdesin edhe sot në Evropë dhe gjithandej.
Siç po shihet pra, Evropa po kalon neper një cikël të ri sfidash ose krizash serioze e besa madje edhe dramatike ose apokaliptike.
Asnjëherë nuk ka pasur një mbyllje të tillë kontinentale, gjeografike, politike, administrative ose juridike si sot. Kontinenti plak sikur po mbyllet ose izolohet nga jashtë, dhe po çelët (hapet) ose integrohet nga brenda, ose brenda kornizave të tij burokratike, teknokratike, politokratike, administrative, juridike etj.
Ndërkohë që çdo ditë e natë, me qindra ose mijëra njerëz nga Ukraina, Siria, Iraku, Avganistani, Magrebi, Lindja e Mesme, Afrika ose Ballkani, përpiqen të kapin Evropën Perëndimore për një kafshatë bukë, apo kulm mbi kokë.
I tmerrshëm dhe shpesh edhe tragjik, është fati i emigrantëve ose azilkërkuesve. Në mërgim ose emigracion, njerëzit shpeshherë shuhen ose vdesin pa ditur kurrë në kanë jetuar ndonjëherë. Pastaj vjen kriza e asimilimit ose tjetërsimit....Harresa ose mohimi i gjuhës amtare....E sidomos nga ana e brezit të ri, ose gjeneratës së re.
Sikur jetojmë pra në pikëtakimin ose pikë kalimin ndarës në mes botës së vjetër klasike, romantike, idealiste ose realiste, dhe "botës moderne" materialiste dhe surrealiste të kaosit dhe anarkizmit.
Bota jonë sikur po tkurret. Shkenca dhe teknika janë bërë të pakapshme, imagjinare ose fiktive. Shkenca dhe teknika sikur nuk komunikojnë më fare me ne. Shkrimtarët, artistët, politologët, pedagogët, filozofët dhe socio psikologet ndërkaq, sot janë të paaftë ose të pa fuqi, për t' i bërë të kuptueshme shkencën dhe tekniken në një kohë kur shkenca dhe teknika, shkëlqejnë dhe lulëzojnë nga futurizmi, imagjinata dhe fantazia industriale, teknologjike, ushtarake ose luftarake!
Kultura e lartë shkencore dhe humaniste, vazhdimisht sikur ka humbur ose falimentuar përballë cinizmit, injorancës ose përbuzjes së skajshme të aristokracisë dhe borxhezisë së lartë industriale, teknologjike, makro kapitaliste, politike, ushtarake etj.
Për çfarë shërbejnë atëherë arti, kultura, letërsia, shkenca (filozofia), politika ose diplomacia, nëse nuk na bëjnë me racional, me human ose me njerëzor? Në të kundërtën, ato e bëjnë të kanosur (rrezikuar) qenien, materien, krijesën dhe ekzistencën tonë individuale dhe kolektive.
Çdo ditë njerëzit dhe popujt e ndryshëm gjithandej globit, jetojnë me pasiguri individuale dhe kolektive në kontekstin objektiv dhe subjektiv...S’ka gjë më të ankthshme dhe me stresuese se kjo.
Në anën tjetër ndërkaq, zbulimet ose teknologjitë e reja ushtarake (luftarake), kimike, biologjike, bakteriologjike, mikroskopike, mikroçipike dhe të tjera, e rrezikojnë seriozisht jetën, qetësinë, intimitetin, dinjitetin, ekskluzivitetit dhe autenticitetin tonë.
Teknologjitë e reja, sikur i shkurtojnë, thjeshtëzojnë, konektojnë, vibrojnë, detektojnë (deshifrojnë) dhe i robotizojnë madje, madje edhe shpirtin dhe mendjen (logjikën) ose intelektin tonë. Na bëjnë të pa ndjenja dhe të pashpirte....Dhe, kjo është "blasfemi industriale ose teknologjike".
Është e tmerrshme, shokante ose alarmante ajo që po ndodhë në luftën e Ukrainës, ku pos dëmëve ose shkatërrime të shumta: Tepër i madh (shokant ose alarmant) është numri i ushtarëve të vrarë ukrainas në frontet e ndryshme të luftës.
Bëhet fjalë për qindra mijëra ushtar ose luftëtar të vrarë të Ukrainës, shumë prej të cilëve janë vrarë ose e kanë gjetur vdekjen ende pa i njohur dhe takuar kurrë në vijat e frontit, ushtarët dhe komandantët rusë. Janë vrarë, zhdukur ose eliminuar nga granatimet dhe bombardimet masive të aviacionit dhe artilerisë ruse.
Politologjia ose shkencat politike, e kanë strukturën ose substancën e njohur pluralë, primare ose ambivalente, të cilat mbështetën ose bazohen në ndërkohë në substratin ose substituin e njohur determinant dhe paradigmatik të antagonizmave, disonancave, divergjencave, kontrasteve, kontraversave ose diskrepancave të ndryshme politike, ushtarake, konceptuale, ideologjike, strategjike, gjeopolitike etj.
Boshti i etikës politike dhe diplomatike, qëndron pra tek fuqia dhe aftësia e njohur për universalizimin e koncepteve dhe postulimin e vlerave dhe parimeve.
Ndaj, sipas John F.Kennedyt: "Njerëzimi patjetër do duhej t'u jep fund luftërave ose konflikteve të ndryshme, duke e zbritur (ulur) spiralen e dhunës dhe shkatërrimit, përpara se luftërat e ndryshme, t'i japin fund njerëzimit ose civilizimit tonë. Kjo në radhë të parë për faktin se paraqitja ose zbulimi i energjisë bërthamore, e sidomos i armëve të ndryshme nukleare ose atomike, sipas politologëve, filozofëve ose socio psikologëve të shumtë: Sikur e ka nxitur ose përshpejtuar nevojën imanente ose imediate për zgjidhjen emergjente të luftërave, konflikteve ose problemeve ekzistuese në botën ose globin tonë.
"Nuk e di se me çfarë armësh do zhvillohet Lufta e Tretë Botërore, por e di se Lufta e Katërt Botërore, do zhvillohet me gurë, heshta, shigjeta ose me shkopinj.", tha dikur Albert Einsteini.
Në instancë të fundit, të gjitha luftërat ose konfliktet e ndryshme, në radhë të parë i shpalosin ose deshifrojnë dështimin e politikës dhe diplomacisë, gjegjësisht, muzgujt ose ambisin e humanizmit dhe intelektit njerëzor.
Në këtë prizëm sipas Nikolla Makiavellit, nuk mund të ketë ikje ose shpëtim nga lufta, por vetëm shtyrje ose armëpushime të ndryshme në dëm ose dobi të palëve në luftë ose konflikt.
Ndaj, ata që bëjnë gabime ose gafe të rënda në politikë të lartë ose diplomaci, nuk kanë parë dhe mësuar asgjë nga lufta.
Në instancë të fundit, sipas koncepteve, doktrinave ose teorive të njohura ushtarake dhe politike: Lufta është shumë serioze për t'ia besuar atë ushtarëve (ushtarakëve) ose komandantëve të luftës.
Përfundimi ose parandalimi i luftërave ose konflikteve të ndryshme me anë të politikës ose diplomacisë së kualifikuar, intelektual, profesionale, inteligjente, komplementare, suplementale, komptehensive, kontemplative ose superlative, është shumë me i rëndësishëm ose efektivë, se sa protesta ose rezistenca kundër tyre.
Në Kosovë lufta e re (eventuale) kundër Serbisë së bashku me luftërat ose konfliktet potenciale në Besarabi (Moldavi), Gjorgji (Kruzi) etj., sikur ndodhën në prag.
Apo....???!!!
