Kanceri i zorrës së trashë, është një sëmundje që rezulton në rritjen e pakontrolluar të qelizave anormale që kanë origjinën në rektum.
Këto qeliza kanë aftësinë për të përshpejtuar vazhdimisht riprodhimin, gjë që rezulton në pushtimin e strukturave normale të indeve përreth ose në kalbjen në organe të largëta përmes gjakut ose limfës (metastaza).
Fillimisht paraqitet në formën e polipeve, të cilat kryesisht fillimisht janë beninje, por nëse mjeku juaj i konstaton do të përpiqet t’i heqë për të parandaluar zhvillimin e kancerit.
Nëse polipet zbulohen në kohë, ato mund të kurohen dhe një mënyrë jetese e shëndetshme do të zvogëlojë mundësinë e shfaqjes së tyre fare, raporton “Sun”.
Një studim i ri i botuar në revistën “Gut” ka treguar një lidhje midis konsumimit të pijeve të ëmbla me sheqer dhe rrezikut të prekjes nga kjo sëmundje e rëndë.
Hulumtimi zbuloi se të rriturit (sidomos femrat) që konsumojnë pije të ëmbla më shumë se dy herë në ditë, në mënyrë që të shuajnë etjen e tyre, duke dyfishuar kështu mundësinë e zhvillimit të kancerit të zorrës së trashë.
Pijet me sheqer dhe pijet energjike të mbushura me sheqer janë një rrezik i madh, thonë shkencëtarët.
Studiuesit vëzhguan 95.464 pjesëmarrës në këtë studim për më shumë se 24 vjet, duke marrë parasysh historinë e tyre familjare të kancerit të zorrëve, mënyrën e jetesës dhe dietën.
Me kalimin e viteve, shkencëtarët kanë zbuluar se kanceri i zorrës së trashë u zhvillua në 109 gra – para se të mbushnin 50-vjeç, të gjitha kishin një zakon të përbashkët – rritjen e marrjes së lëngjeve të ëmbla gjatë gjithë jetës.
Subjektet që pinin dy ose më shumë gota pije të ëmbla në ditë kishin dy herë më shumë rrezik për t’u prekur nga kanceri i zorrës së trashë sesa ata që konsumonin një gotë në javë.
Konsumimi ditor i pijeve të ëmbla u shoqërua me një rrezik 16 për qind më të lartë të sëmundjes. Nëse këto pije i zëvendësojmë me pije të ëmbëlsuara artificialisht, kafe ose qumësht gjysmë të skremuar ose të plotë, hulumtimet kanë treguar se rreziku i kancerit të zorrëve ishte 36 për qind më i ulët.
Reduktimi i marrjes ose zëvendësimi i pijeve të ëmbla me pije më të shëndetshme mund të shërbejë si një strategji potencialisht efektive për zbutjen e rritjes së kancerit të zorrëve para moshës 50 vjeçare.
Tri nivele të parandalimit
Parandalimi i zhvillimit të kancerit kolorektal në përgjithësi përfshin tre nivele: parandalimin primar, sekondar dhe terciar.
Parandalimi parësor vë theksin tek ndryshimet e stilit të jetesës të lidhura ngushtë me një rrezik në rritje të zhvillimit të këtij lloji të malinjitetit. Parandalimi dytësor aplikohet në Programin Kombëtar për Zbulimin e Hershëm të Kancerit Kolorektal, i cili fton personat e shëndetshëm për një test selektiv për gjakderdhje okulte dhe kolonoskopi në rast të rezultatit pozitiv të testit.
Së fundi, parandalimi terciar është në fakt një fazë e vonshme që përfshin procedura të ndryshme kirurgjikale dhe rehabilituese. Është thelbësore të insistohet në parandalimin parësor dhe dytësor, më së shumti për faktin se ky lloj kanceri ende shpesh zbulohet në fazën e avancuar të sëmundjes kur ngushtohet mundësia e ndonjë ndërhyrjeje terapeutike.
