Bankierët në Shqipëri paralajmërojnë: Kujdes, ja çfarë po ndodhë me kreditë

Shqipëria

Bankierët në Shqipëri paralajmërojnë: Kujdes, ja çfarë po ndodhë me kreditë

Më: 21 mars 2017 Në ora: 09:46
Ilustrim

Teksa stoku i huasë për bizneset jashtë Shqipërisë (jo rezidentët) arriti në 98.2 miliardë lekë në janar të vitit 2017 (rreth 720 mln euro), duke u dyfishuar në vetëm dy vjet, bankierët kanë dhënë alarmin për këtë dukuri.

Bankierët, e kontaktuar nga Monitor, pohojnë se kjo hua po jepet kryesisht në Kosovë nga një apo dy banka. Ata shtojnë se kjo nuk është gjë e mirë për vendin, pasi paratë po shkojnë jashtë Shqipërisë dhe nuk po investohen këtu. Edhe ajo rritje prej 2-3% e huasë në total që u konstatua në 2016-n, ka ardhur kryesisht nga kreditimi për kompanitë jashtë vendit. Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se shtesa vjetore e stokut të kredisë për bizneset jashtë vendit  në janar 2017 ishte 27.5 miliardë lekë, ndërsa ajo për bizneset vendase (korporatat jo financiare) ra me 3.6 miliardë lekë për të njëjtën periudhë.

Arsyet që po i nxisin bankat të japin hua jashtë lidhen kryesisht me faktin që kërkesa në tregun e brendshëm, kryesisht nga bizneset e mëdha, ka rënë, si dhe interesat më të larta të kredive në Kosovë. Sipas të dhënave të Bankës Qendrore të Kosovës, në janar, interesi i kredive të reja në euro ishte 7.7%. Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se huaja e re në euro në të njëjtën periudhë në Shqipëri kishte një interes prej 4.6%, pra në Kosovë interesat janë 3 pikë përqindje më të larta, që nënkuptojnë më shumë fitime për bankat.

Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, huaja për jo rezidentët u rrit me 40% me bazë vjetore në 2016-n. Zgjerimi vijoi i fortë dhe në janar, me 4% me bazë mujore për të arritur në 98.2 miliardë lekë. Rritja ka qenë e shpejtë, duke filluar nga mesi i 2014-s, për t’u përshpejtuar në 2016-n (shih grafikun). Stoku i huasë për jo rezidentët ka arritur në 15% të totalit në janar 2017, nga 8.6% që ishte në dhjetor 2014.

Por, bankierët thonë se është e vështirë të merresh me huatë jashtë vendit për shkak të mjedisit të panjohur, jo vetëm sa i përket biznesit, por dhe institucioneve të tjera, si psh gjykatat.

Edhe më herët, ekspertë të departamentit të politikës monetare të Bankës së Shqipërisë kanë pohuar në takimet me mediat se huaja jashtë vendit po jepet nga pak banka dhe për një grusht kompanish. Ekspertët e Bankës së Shqipërisë konfirmojnë se, këto investime paraqesin risk të lartë për monitorimin e cilësisë së portofolit për shkak të procedurave të ndryshme rregullatorë dhe ligjeve në Shqipëri dhe vendet ku ushtrojnë aktivitet kompanitë.

Në raportin e tremujorit të tretë të politikës monetare të vitit të kaluar, BSH theksonte se në përgjithësi, kredia për jorezidentët orientohet në afate më të gjata maturimi, me peshën kryesore në afatin e mesëm (52%). Gjatë vitit të fundit, vërehet zgjerim i peshës së kredisë afatmesme dhe ngushtim i asaj afatgjatë.

Banka e Shqipërisë bën të ditur se cilësia e kredisë për subjektet jorezidente konsiderohet relativisht e mirë, pasi raporti “kredi me probleme ndaj tepricës së kredisë” shënon 5.5% dhe ka ardhur në rënie të vazhdueshme gjatë 2 viteve të fundit.

Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat