Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi në Forumin Evropian në Alpbach të Austrisë, zyrtarisht paraqiti idenë e tij për korrigjim të kufijve mes Kosovës dhe Serbisë.
“Shtetet e rajonit, shtetet anëtare të BE-së ose shtetet e tjera të botës nuk duhet të kundërshtojnë ose të kenë frikë nga një marrëveshje potenciale paqësore mes Kosovës dhe Serbisë, edhe nëse një marrëveshje e tillë mund të nënkuptojë korrigjimin e kufijve”, tha Thaçi.
Fjalimi i plotë presidentit Thaçi:
Ju falënderoj për ftesën dhe për zgjedhjen e një teme të rëndësishme për zgjerimin e Bashkimit Evropian në Ballkanin Perëndimor për këtë seancë.
Ne të gjithë ndajmë mendimin se sa më shumë që rajoni avancon drejt qëllimit të anëtarësimit në BE, aq më mirë është kjo për të gjithë ne, sepse, thjesht, kjo nënkupton më shumë stabilitet, paqe, bashkëpunim rajonal, më shumë investime të huaja dhe një jetë më të mirë. Prandaj, një politikë e zgjerimit, e zbatuar mirë, ka potencial për ta bërë vetë BE-në më të fortë dhe më të bashkuar. Nevoja për të tejkaluar konfliktet, mosmarrëveshjet, si dhe për të zgjidhur çështjet dypalëshe është në fokus të strategjisë së Komisionit Evropian. Integrimi në BE, si dhe zgjidhja e çështjeve dypalëshe dhe mosmarrëveshjeve mes shteteve në Ballkanin Perëndimor, janë të lidhura ngushtë. Rreth njëzet vjet pas përfundimit të luftërave në Ballkanin Perëndimor, të gjitha shtetet tona po shënojnë përparim konkret drejt anëtarësimit në BE. Për sa u përket reformave teknike sektoriale, mund të flasim për shkallë tà « ndryshme të progresit. Por, shikuar në tërësi, ne jemi të gjithë në një nivel pak a shumë të ngjashëm të zhvillimit dhe përballemi me sfida pak a shumë të ngjashme në aspektin e demokracisë, sundimin e së drejtës dhe ekonomisë. Dëshira për t’u bërë pjesë e Bashkimit Evropian është ende e madhe në rajonin tonë, dhe i bëj thirrje BE-së të shfrytëzojë këtë momentum për ta afruar rajonin edhe më shumë. Mjafton t’i shikoni dhe analizoni zhvillimet më te reja pozitive në rajonin tonë:
- Marrëveshja për emrin mes Maqedonisë dhe Greqisë; - përmbyllja e procesit të ratifikimit të demarkacionit të kufirit mes Kosovës dhe Malit të Zi;
- Arritjet e Shqipërisë në adresimin e çështjeve që kanë të bëjnë me reformat në fushën e sundimit të së drejtës dhe premtimi (i kushtëzuar) për hapjen e negociatave me Shqipërinë dhe Maqedoninë verën e ardhshme;
- Dialogu i vazhdueshëm në mes të Kosovës dhe Serbisë dhe hyrja në një fazë përfundimtare drejt një marrëveshjeje përfundimtare për normalizimin e marrëdhënieve dhe pajtimin.
E gjithë kjo ndodhi, sepse integrimi evropian është themeli dhe qëllimi përfundimtar i rajonit. Prandaj, mendoj se është e rëndësishme që të gjitha shtetet e Ballkanit Perëndimor duhet të bëjnë hapa të harmonizuar drejt anëtarësimit në BE, dhe se BE-ja nuk lejon asnjë shtet të ngec për shkak të mosmarrëveshjeve dypalëshe apo problemeve të brendshme. Të gjitha shtetet e Ballkanit Perëndimor janë të përkushtuara për të zbatuar reforma të thella politike dhe ekonomike dhe për të harmonizuar ligjet tona, duke përfshirë reformat ekonomike për të forcuar financat publike dhe stabilitetin makroekonomik, për të përmirësuar bashkëpunimin në çështjet e brendshme dhe sigurinë për të parandaluar migrimin ilegal dhe për të ndarë barrën e refugjatëve. Megjithatë, duhet ta kemi të qartë, gjithashtu, se konteksti në të cilin rajoni ynë po punon drejt integrimit në BE, nuk është i lehtë. Krize ekonomike e BE-së, kriza e mig rimit dhe referendumi për Brexit-in prekën dhe vazhdojnë të ndikojnë në përkushtimin ndaj perspektivës evropiane të Ballkanit Perëndimor. Përveç kësaj, ka faktorë të tjerë që janë të etur për të zgjeruar ndikimin e tyre negativ në Ballkanin Perëndimor.
Zonja dhe zotërinj, Ne tashmë kemi nisur zyrtarisht fazën përfundimtare të Dialogut për Normalizimin e Marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë nën udhëheqjen e Përfaqësueses së Lartë, Federica Mogherini. Unë dhe Presidenti Vuçiq jemi ftuar nga Federica Mogherini për të marrë pjesë në takimin e tretë të kësaj faze përfundimtare, më 7 shtator.
Më lejoni të theksoj se Kosova është e vendosur të arrijë drejt një marrëveshjeje ligjërisht të detyrueshme me Serbinë. Koha për ta bërë këtë është tani, dhe kemi një mundësi të vogël. Nuk është aspak e lehtë, është shumë e vështirë. Kjo është arsyeja pse të gjithë duhet ta mbështesin këtë mundësi. Nuk është vetëm një çështje e ndërtimit të një konsensusi të brendshëm për këtë marrëveshje, por ne kemi nevojë për mbështetje nga të gjithë ata që duan ta shohin Ballkanin Perëndimor në BE. Jam i gatshëm ta bëj këtë dhe po punoj pareshtur për të arritur këtë qëllim. Prandaj, ne kemi vendosur të shqyrtojmë çdo mundësi të mundshme, duke përfshirë korrigjimin e kufirit, që të bëjmë përpjekje për të arritur drejt marrëveshjes. Shtetet e rajonit, shtetet anëtare të BE-së ose shtetet e tjera të botës nuk duhet të kundërshtojnë ose të kenë frikë nga një marrëveshje potenciale paqësore me s Kosovës dhe Serbisë, edhe nëse një marrëveshje e tillë mund të nënkuptojë korrigjimin e kufijve. I siguroj të gjithë se një marrëveshje e mundshme midis Kosovës dhe Serbisë, nën këtë skenar, nuk do të jetë përgjatë vijave etnike. Kosova do të mbetet një shoqëri shumetnike dhe do të vazhdojë të ruajë standardet më të larta në kuptim të mbrojtjes së të drejtave të komuniteteve. I njëjti parim do të vlejë edhe për Serbinë. Sepse, paqja përfundimtare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, njohja e ndërsjellë, do të ketë reflektime pozitive për mbarë rajonin dhe më gjerë. Mbase kjo marrëveshje e mundshme paqësore është kontribuuesja e vetme më e madhe për jetësimin e agjendës së zgjerimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor.
