Dy anëtarë të kongresit Amerikan, të Nju Jorkut, Lee Zeldin dhe Eliot Engel i shkruajnë Sekretarit të Shtetit Pompeo për çështjen e tre vëllezërve Bytyçi, Agron, Ylli dhe Mehmet Përfaqësuesi Eliot L. Engel, anëtar i rangut të Komitetit të Dhomës së Punëve të Jashtme, i ka kërkuar Departamentit të Shtetit, që të bëjë drejtësi për viktimat e luftës së Kosovës, duke e konsideruar atë një element qendror i angazhimit dypalësh amerikan në lidhje me Serbinë.
Në një letër drejtuar sekretarit të shtetit Mike Pompeo, demokrati Engel dhe republikani Zelin, argumentoi se pranimi i ardhshëm i Serbisë në Bashkimin Evropian nuk duhet të vazhdojë, përveç nëse kriminelët serbë të luftës mbahen përgjegjës.
"Mijëra civilë u vranë, dhjetëra mijëra u përdhunuan dhe qindra mijëra u larguan nga shtëpit e tyre me forcë nga trupat serbe.
Megjithëse faktet janë të njohura gjerësisht, pothuajse askush nuk është sjellë deri tani para drejtësisë në Serbi, për këto krime lufte - megjithëse në shumë raste, dëshmitë tregojnë se urdhrat erdhën drejtpërdrejt nga maja(kupola e Qeverisë së atehershme).
Kjo është thellësisht shqetësuese, "shkruajn dy ligjëvënsit njujorkez Engel dhe Zelin.
Teksti i plotë i letrës:
I nderuar Z. Sekretar:
Më 18 dhjetor, Administrata Trump i ndaloi hyrjen në SHBA, Goran "Guri" Radosavljeviq dhe anëtarëve të familjes së tij për shkak të përfshirjes së tij në shkeljet e rënda të të drejtave të njeriut gjatë Luftës së Kosovës 1998-1999. Radosavljeviç, ka qenë prej kohësh një i dyshuar kryesor në vrasjen e tre qytetarëve amerikanë, vëllezërve Bytyçi dhe krime të tjera të luftës gjatë kësaj periudhe. Ky caktim i rëndësishëm, që vjen pothuajse 20 vjet pas përfundimit të luftës, është një pikë kthese në fushatën e drejtësisë për familjen Bytyci dhe shpresojmë se është hapi i parë i një përpjekjeje të re për të siguruar që Serbia të mbajë përgjegjësi për krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit të kryera gjatë konfliktit të armatosur.
Vëllezërit Bytyçi u vranë brutalisht në vitin 1999, ndërsa shoqëruan një familje rome nga Kosova në Serbi. Mjerisht, vrasjet e tyre ishin larg nga tmerret që u kryen nga duart e regjimit të Millosheviqit kundër popullit të Kosovës. Mijëra civilë u vranë, dhjetëra mijëra u përdhunuan dhe qindra mijëra u detyruan të largohen me forcë nga trupat serbe. Megjithëse faktet janë të njohura gjerësisht, pothuajse askush deri tani nuk është sjellë para drejtësisë në Serbi për këto krime lufte - megjithëse në shumë raste, dëshmitë tregojnë se urdhrat erdhën drejtpërdrejt nga maja e saj (kupola qeveritare), kjo është thellësisht shqetësuese.
Një raport i spikatur i vitit 2017 nga Qendra për të Drejtën Humanitare (FDH) me bazë në Beograd shpjegon:
Që nga viti 2001, janë zbuluar disa varre masive që janë gjetur trupat e 941 shqiptarëve të Kosovës, kryesisht civilë të vrarë jashtë situatave luftarake në Kosovë gjatë vitit 1999, janë gjetur në katër vende në Serbi ... Provat vërtetuan se vendimi për fshehjen e dëshmive të krimeve të kryera ishte planifikuar që në fillim Mars 1999 në nivelin më të lartë të qeverisë dhe tregoi se në të ishin përfshirë pjesëtarët e të dy departamenteve të Departamentit të Sigurisë Shtetërore dhe Departamentit të Sigurisë Publike të Serbisë dhe departamentet e Ushtrisë Jugosllave përgjegjës për "pastrimin e terrenit".
Dosja e FDH-së mund të “mbulojë” vetëm sipërfaqen e asaj që mbetet për t'u hetuar. Prandaj, ju nxisim që të ndërmerrni hapat e mëposhtëm në vitin e ri.
Së pari, çështjet e drejtësisë pas konfliktit duhet të jenë pjesë qendrore e dialogut tonë(Uashingtonit) me Beogradin. Edhe pse Serbia u përball me Gjykatën Penale Ndërkombëtare për ish Jugosllavinë (ICTY) për sjelljen e saj në Bosnje, asnjë tribunal paralel nuk u ngrit për konfliktin e Kosovës. Serbia është një vend i rëndësishëm në Ballkanin Perëndimor dhe duhet të jetë pjesë e një Evrope, e tërë dhe e lirë. Por ne kemi frikë se Serbia nuk do ta realizojë këtë qëllim nëse nuk pranon përgjegjësinë e saj për atë cfarë kreu në atë kohë lufte.
Së dyti, ne kërkojmë që ju të punoni me aleatët tanë evropianë për këtë çështje si pjesë e procesit të pranimit të Bashkimit Evropian (BE) të Serbisë. Serbia nuk duhet të përparojë në procesin e pranimit në BE derisa kriminelët serbë të luftës të mbeten të lirë. Për të vendosur në mënyrën që i takon në historinë e saj dhe krimet e tmerrshme të luftës në Kosovë, viktimat e krimeve serbe duhet së pari duhet të kenë drejtësi. Dështimi për ta bërë këtë e lë vetëm “derën hapur” për më shumë pakënaqësira dhe jo drejtësi dhe krijon mosmarrëveshje në rajon.
Së fundi, ndërsa Serbia përballet me pak ose pa rrezik ligjor për krimet e luftës në Kosovë, në Kosovë është ngritur një "Gjykatë Speciale" për të ndjekur penalisht pjesëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) të cilët mund të kenë veprime të paligjshme. Ne besojmë se kushdo në Kosovë që ka kryer krime lufte duhet të mbajë përgjegjësi, por mendojmë se është e rëndësishme të kujtojmë dy fakte kryesore: Ushtria, policia dhe shërbimet e inteligjencës të udhëhequr nga Millosheviqi që kryen shumicën dërrmuese të krimeve gjatë Luftës së Kosovës, duhet të dalin para drejtësisë . Dhe statuti që krijoi gjykatën me të drejtë nuk përcakton që vetëm shqiptarët etnikë ose pjesëtarët e UÇK-së mund të ndiqen penalisht. Përkundrazi, ligji është siç duhet etnikisht neutral. Kështu, nëse Gjykata padit vetëm shqiptarët, ajo do të shihet si një gjykatë etnike, e cila do të njollosë seriozisht drejtësinë e saj të perceptuar në çfarëdo veprimi të ardhshëm që mund të marrë. Ne do të vëzhgojmë nga afër punën e Gjykatës Speciale për të parë se ajo po shmang me syçelizim përbërjen etnike në ndjekjen penale të tij.
