Marrëveshja e 19 prillit 2013

Analiza

Marrëveshja e 19 prillit 2013

Nga: Zejnullah Jakupi Më: 5 maj 2021 Në ora: 11:49
Zejnullah Jakupi

Tani kur Republika e Kosovës po bëhet gati për bisedime me Serbinë, e pashë të udhës ta botoj një analizë të shkurtër nga ajo kohë se çfarë pëmbante marrëveshja, shkurtimisht duke përmendur pikat më kryesore të kësaj marrëveshje.

Marrëveshja e 19 prillit 2013 pëmbylli raundin e fundit të negociatave mes Kosovës dhe Serbisë mes viteve 2011-2013. Palët në konflikt ranë dakord mbi një marrëveshje gjithëpërfshirëse e cila përmban 15 pika. Me këtë marrëveshje pranohet njohja e pavarësisë së Kosovës nga Serbia. Në të njëjtën kohë, megjithatë, ajo i jep juridiksionin e qeverisë kosovare mbi territorin kosovar. Komunat me shumicë serbe si Mitrovica e Veriut, Zveçani, Zubin Potok dhe Leposaviq mund të administrohen nga serbët e Kosovës. Asociacioni duhet të funksionojë si një bashkësi me presidentin e vet dhe asamblenë e vet. Megjithëse qeveria federale mund të organizohet në një nivel qendror, ajo nuk duhet të ndahet nga Kosova.

Qeveria federale duhet të ketë të drejta autonomie në fushat e ekonomisë, arsimit, kujdesit shëndetësor dhe planifikimit hapësinor. Strukturat e sigurisë që ekzistonin deri atëherë duhet gjithashtu të reformohen. Kjo do të thotë se duhet të ketë vetëm një srukturë të vetme policore. Punonjësit e ish "strukturave paralele të sigurisë" do të integrohen në një njësi kosovare. Komandantët lokalë të policisë nuk duhej të ishin nga Prishtina, por duhej të ishin serbë kosovarë vendas dhe propozohen nga kryetarët e komunave të veriut të Kosovës. Pastaj i takon qeverisë kosovare t'i emërojë ata. Në gjyqësor, gjithashtu, duhet të ekzistojë vetëm një strukturë uniforme. Edhe për Gjykatën e Apelit në Prishtinë, e cila ka komitetin e vet serbo-kosovar, shumica e gjykatësve duhet të jenë serbë të Kosovës.

Pas marrëveshjes, Komisioni i BE foli në favor të hapjes së negociatave të pranimit me Serbinë dhe fillimin e negociatave për një marrëveshje stabilizimi dhe asociimi për Kosovën. Drita jeshile për këtë ishte marrëveshja në Bruksel. Të dy palët u vunë nën presion në vendin e tyre dhe u kërcënuan për ta bërë këtë. Kryeministri serb dhe zëvendësi i tij, Ivica Dacic dhe Aleksandar Vucic, morën kërcënime me vdekje pasi nënshkruan marrëveshjen për veriun e Kosovës me qeverinë kosovare në Bruksel. U shpërndanë fletëpalosje me numrin e telefonit celular të Vuçiqit. Kabineti serb miratoi marrëveshjen në 22 Prill dhe parlamenti serb dha gjithashtu dritën jeshile në ditët që pasuan. Përgjigja e serbëve të Kosovës ndaj marrëveshjes së Brukselit ishte negative. Përfaqësuesit e serbëve të Kosovës kërkuan që kjo marrëveshje të kalojë me një referendum, pasi marrëveshja shkel kushtetutën serbe. Duke vepruar kështu, thuhet se Serbia hoqi dorë vullnetarisht nga një pjesë e territorit të saj. Këshillat lokalë të komunave veriore të Kosovës në veri të Kosovës i shkruajnë një letër Rusisë dhe njoftuan se ishin kundër marrëveshjes. Ata kërkojnë që Kosova të mbetet pjesë e Republikës së Serbisë. Në atë periudhë, këshillat bashkiakë u përpoqën të apelojnë në gjykatën kushtetuese Serbe, por kjo ishte e pasuksesshme. Në 26 maj 2019, disa orë para skadimit të ultimatumit të BE, qeveria serbe më në fund miratoi marrëveshjen. Situata në Kosovë ishte gjithashtu e tensionuar. Megjithëse nuk kishte kërcënime me vdekje kundër nënshkruesve të marrëveshjes, kishte protesta masive. Kur parlamenti kosovar miratoi marrëveshjen e normalizimit më 27 qershor 2013, mbështetësit e partisë opozitare "Vetëvendosje" bllokuan ndërtesën. Ata e shikuan marrëveshjen si një tradhti të interesave shqiptare. Policia duhej të ndërhynte duke përdorur gaz lotsjellës për të shpërndarë demonstruesit. 17 policë u plagosën. Të paktën 68 protestues u arrestuan. Me 84 vota nga 110 vota, Kosova miratoi marrëveshjen për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

(Ky tekst është në gjuhën gjermane, pjesë e punimit tim shkencor lidhur me Raportimin e RTK-së dhe RTS gjatë konfliktit 2011-2013, ende të pabotuar, mbështetur kryesisht nga pikëpamja e shtypit gjerman - DW dhe Frankfurter Rundschau).

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat