Përgjatë historisë së tyre 150-vjeçare në jug të Italisë, sindikatat e krimit të organizuar të vendit kanë kthyer në fitim urgjencat siç janë tërmetet dhe shpërthimet e kolerës, duke ndihmuar punëtorët bujqësorë, duke rregulluar kontratat e ndërtimit ose duke dëmtuar fondet e destinuara për kanalizimet e qytetit.
Gjatë krizës dhjetëvjeçare ekonomike në Itali, grupet mafioze pastruan fitimet e tyre të mëdha nga trafiku i drogës duke investuar në biznese që kishin probleme financiare dhe kështu dhe duke fituar kontrollin e tyre, veçanërisht në veri.
Epidemia e koronavirusit në të gjithë Evropën po i ofron mafies një mundësi tjetër biznesi fitimprurëse – dhe jo vetëm në Itali.
Bllokimet e rrepta kombëtare, kontrollet e policisë dhe fluturimet e bazuara vetëm në tokë kanë dëmtuar rëndë të ardhurat e konsiderueshme të krimit, përfshirë prostitucionin, trafikimin e drogës dhe zhvatjen – por organizatat kriminale grabitqare janë gati të përfitojnë nga problemet që vijnë më pas.
Ndërsa Evropa kërkon të rindërtojë dhe ri-investojë në ekonominë e saj, metodat e provuara dhe e testuara mafioze, të infiltrimit në biznese private të ligjshme për të përfituar nga dobësitë e një ekonomie të shkatërruar, mund të jenë tepër fitimprurëse.
“Virusi ka demonstruar që nuk i respekton kufijtë, dhe mafia e ka dëshmuar të njëjtën gjë”, tha gjenerali Giuseppe Governale, kreu i Drejtorisë së Hetimit Anti-Mafia të Italisë (DIA). “Është si uji, ai lëviz kudo ku ka një hendek.”, shkruan Politico.
Me krejt Evropën e prekur nga virusi – dhe bllokimet që po fillojnë të kafshojnë ekonomikisht – aktiviteti kriminal ka të ngjarë se do të rritet në muajt në vazhdim, paralajmërojnë zyrtarët.
“Nuk ka asnjë vend të BE-së që është i përjashtuar nga ky problem,” tha Sabrina Pelledoli, një eurodeputete nga lëvizja 5Star e Italisë, e cila kohët e fundit organizoi një ngjarje në Parlamentin Evropian për të rritur ndërgjegjësimin për aktivitetin mafioz në Evropë.
“Mafia ruse dhe shqiptare gjithashtu mund të përbëjnë një rrezik, tha ajo. “Nuk është thjesht çështje italiane.”
Metodat efikase
Sindikatat e krimit të Italisë, veçanërisht “Ndrangheta”, e cila kontrollon pjesën më të madhe të tregtisë fitimprurëse të kokainës në Evropë, do të kërkojë të ofrojë likuiditet për kompanitë me probleme në këmbim të aksioneve, tha Maurizio De Lucia, kryeprokurori në qytetin Sicilian të Mesinës.
“Mafia ofron një kredi për një pronar biznesi që ka nevojë për para. Ai e di se me kë merret, por mendon se mund ta menaxhojë situatën. Ai gabon, “tha De Lucia, duke përshkruar atë që ai e quajti “metodë “.
Më pas, zakonisht mafia i kërkon pronarit të biznesit të punësojë dikë, një favor të cilin pronari vështirë se mund ta refuzojë.
“Ky person pastaj fillon të japë porositë, duke ndryshuar produkte ose rregulluar dicka tjetër,” tha De Lucia. “Pronari proteston, duke thënë se është ndërmarrja e tij. Por, atij i thuhet: “Jo më”
Pronari është shndërruar në njeri para, për mafian, e cila përfiton nga marrëdhëniet e tij me bankat, dhe librat e tij financiar.
Direktiva e qendrore kundër krimit (DAC) të Italisë ka paralajmëruar forcat e rendit të presin lëvizje agresive në biznese, në zinxhirin e furnizimit agro-ushqimor, infrastrukturën shëndetësore, furnizimet mjekësore dhe sektorin e hoteleve dhe restoranteve.
Grupet mafioze gjithashtu po shohin me interes gjithnjë e më shumë ekonomitë me ritme të larta rritjeje, siç është Evropa Lindore. ‘Strehat e taksave’ dhe vendet e BE-së që janë më pak të vëmendshme ndaj pastrimit të parave gjithashtu mund të bëhen objektiva të mafias, tha Pelledoli, deputeti i 5Stars.
Mafia është infiltruar tashmë në ekonominë gjermane dhe ka një themel të fortë në Spanjë, kryesisht në hotele dhe turizëm, sipas Puledoli. Ka pasur edhe infiltrime në Francë dhe Belgjikë.
Gjatë dekadës së fundit, mafia italiane ka krijuar ekspertizë në mbledhjen e fondeve të BE-së, të destinuara për projekte e vepra strukturore -, pasi qeveritë injektojnë fluks parash për rindertime në ekonomitë e gjymtuara të Evropës.
Ndrangheta në veçanti e ka eksportuar këtë njohuri në vendet e tjera të Evropës, veçanërisht në Evropën Lindore, sipas Pelledoli. Gazetari Ján Kuciak u vra ndërsa ishte duke hetuar fenomenin në Sllovaki në vitin 2018.
“Ata do të punojnë kudo ku ka një aftësi për të korruptuar zyrtarët, të cilët do të bien në grackë, qoftë nëse ata janë inxhinierë ose të gatshëm të korruptohen,” tha Governale, shefi antimafia i Italisë.
Tregtia e maskave falso ose jashtë standardeve, dorezave dhe farmaceutikës “lulëzon” në ekonominë pandemike, gjeti Europol.
Investimi masiv në infrastructure, për të rritur ekonominë, gjithashtu do të sigurojë punë për bizneset tradicionale, si prodhimi i çimentos dhe transporti.
Megjithëse kontrollet në tenderët publik janë të dizajnuara për të shamngur ndërmarrjet kriminale, shkalla e madhe e investimeve të planifikuara në vazhdën e epidemisë së koronavirusit mund të nënkuptojë që këto procese bëhen me nxitim dhe ka më pak mundësi të zbulojnë bizneset jolegjitime, tha Governale.
Aktivitete të reja
Tashmë grupet mafioze kanë filluar të punojnë në kushte të bllokimit, që kanë bërë që më shumë policë të jenë në rrugë, si dhe është prekur në masë të madhe industria e transporti ndërkombëtar.
Disa grupe po rrezikojnë dërgimin e ilaçeve nëpër shtëpi, për të arritur tek klientëte tyre, ndërsa të tjerët shesin në mënyrë diskrete në radhët jashtë supermarketeve, ose gjejnë hapësira alternative, përfshirë kishat, thotë një persona brenda Cosa Nostra.
“Njerëzit gjithmonë gjejnë para për drogë,” tha ky persona.
Grupet e haracit janë goditur shumë nga mbyllja e shumë dyqaneve dhe të gjitha bareve dhe restoranteve. Por në territorin e tyre, grupet mafioze kanë dëshirë të tregojnë mirëkuptim.
Ata zbatojnë “parimin e kovaçit”, tha Governale. “Ka raste kur duhet duruar dhe tani për të goditur. Tani për tani ata duhet të durojnë dhe të presin për kohë më të mira, por kur bëhet fjalë për rindërtimin ata bëhen çekiç dhe godasin përsëri dhe përsëri ”
Disa grupe kriminale po zhvillojnë gjithashtu aktivitete të reja për të shfrytëzuar emergjencën, sipas një raporti të Europol, agjensia e zbatimit të ligjit të BE-së.
Tregtia e maskave të falsifikuara, dorezave dhe farmaceutikës po “lulëzon” në ekonominë pandemike, zbuloi Europol. Muajin e kaluar, një operacion transnacional nga agjensia në fjalë çoi në 121 arrestime dhe kapjen e 13 milion € në farmaceutikë, potencialisht të rrezikshme dhe 34,000 maska kirurgjikale të falsifikuara.
Mbushja e hendekut
Në zonat mafioze të Italisë së Jugut, ku shumë biznese punojnë pa paguar taksat, policia ka frikë se varfëria, e përkeqësuar nga bllokimi, mund të sigurojë një tokë pjellore për rekrutimin e “togerëve të rinj mafioz”.
Ajo që dukej të ishte plaçkitje e organizuar në supermarkete në Siçili, javën e kaluar, mund të ishte një alarm për më shumë trazira sociale, paralajmëruan zyrtarët.
Për të luftuar këtë, Lëvizja 5Star e Pelledoli ka bërë thirrje për ndihmë shtetërore për të gjithë ata që nuk kanë të ardhura.
Edhe në Evropë, liderët e biznesit po i bëjnë thirrje gjithnjë e më shumë qeverive që të ndërhyjnë. Shtetet duhet të vendosin likuiditetin në sistem dhe të garantojnë bankat në mënyrë që ata të japin hua për kompanitë që janë goditur rëndë nga epidemia, thonë ata.
“Shteti duhet të qëndrojë me ata në vështirësi ose dikush tjetër do të jetë aty”, tha Governale. “Mafia bëhet e fuqishme kur shteti mungon. Është si parimi i komunikimit të anijeve – nëse shteti nuk është i pranishëm, hapësira do të mbushet nga dikush tjetër ”
Ashtu si virusi, shtrëngimi i veprimtarisë kriminale në të gjithë bllokun ka të ngjarë të kërkojë një ilaç në mbarë Evropën.
Por përgjigjet efektive mund të kufizohen nga mungesa e legjislacionit specifik antimafia në shtetet individuale, dhe parajsat tatimore.
Në Gjermani, për shembull, nuk ka kufi të pagesës së parave të gatshme. Mungesa e vetëdijes në vende të tilla si Hollanda ka lejuar që në disa sektorë, përfshirë kopshtarinë, të infiltrohen nga ‘Ndrangheta, e cila e shfrytëzon atë për pastrim parash dhe fshehje të dërgesave të drogës.
Megjithëse autoritetet Hollandeze kanë rritur bashkëpunimin gjyqësor me vendet e tjera, legjislacioni i fortë antimafia ende mungon.
Për momentin, organizatat kriminale kanë një avantazh të madh: liderët e hutuar, të konsumuar nga rreziqet e menjëhershme shëndetësore.
“Tani për tani, krimi i organizuar nuk është ndër prioritetet e Komisionit [Evropian],” tha Pelledol
