Të paktën 289 miliardë euro: kjo është shuma që një komision parlamentar grek vlerësoi dëmin e shkaktuar nga Gjermania në Luftën e Dytë Botërore. Nga pikëpamja greke, ajo është ende një llogari e hapur. Qeveria federale e sheh ndryshe.
80 vjet pas sulmit gjerman ndaj Greqisë në Luftën e Dytë Botërore, qeveria në Athinë përsëriti thirrjen e saj për negociata për dëmshpërblimet për dëmet e shkaktuara nga lufta. Pak para përvjetorit të Martën, Ministria e Jashtme tha se çështja e kompensimit ishte ende e hapur nga një këndvështrim grek.
“Pyetja mbetet e hapur derisa kërkesat tona të jenë përmbushur. Këto kërkesa janë të vlefshme dhe aktive dhe ato pohohen me çdo mënyrë, "tha zëdhënësi i Ministrisë Alexandros Gennimatas i agjencisë gjermane të shtypit sipas kërkesës. "Negociatat do të jepnin një kontribut shumë pozitiv në promovimin e mëtejshëm të marrëdhënieve Greko-Gjermane."
Sulmet hakmarrëse vranë dhjetëra mijëra civilë
Greqia i kishte kërkuar Gjermanisë në qershor 2019 - në atë kohë nën kryeministrin e majtë Alexis Tsipras - për të negociuar dëmshpërblimet. Në tetor kjo kërkesë u refuzua nga pala gjermane. Qeveria e Kryeministrit të sotëm Konservator Kyriakos Mitsotakis riafirmoi më pas në një shënim diplomatik në Janar 2020 që çështja e dëmshpërblimit ishte e hapur për ta
Gjermania naziste pushtoi Greqinë dhe Jugosllavinë më 6 prill 1941. Deri në vitin 1944, SS dhe Wehrmacht kishin kryer masakra të shumta në Greqi . Ata e quajtën këtë hakmarrje për sulmet partizane. Dhjetëra mijëra civilë grekë u vranë në luftë.
Një komision parlamentar grek vlerësoi që sasia e dëmit të luftës që Gjermania shkaktoi në vend të ishte të paktën 289 miliardë euro - përfshirë një hua të detyruar që Greqia duhej t'i jepte Deutsche Reichsbank gjatë luftës.
Pretendimet e Greqisë mohohen vazhdimisht
Nga ana tjetër, për qeverinë federale në Berlin , çështja e dëmshpërblimeve përfundon ligjërisht dhe politikisht me Traktatin Dy-Plus-Katër mbi Pasojat e Politikës së Jashtme të Unitetit Gjerman. Në traktatin midis Republikës Federale të Gjermanisë, RDGJ dhe katër ish-fuqive okupuese SHBA, Bashkimi Sovjetik, Franca dhe Britania e Madhe, dëmshpërblimet nuk përmenden shprehimisht.
Përveç kësaj, shtete të shumta të sulmuara dhe të okupuara nga Gjermania naziste, të tilla si Greqia dhe Polonia, nuk ishin të përfshirë në negociata.
Shërbimet Shkencore të Bundestagut kishin vënë në pikëpyetje pozicionin gjerman për pretendimet greke të dëmshpërblimit. "Pozicioni i qeverisë federale është i justifikueshëm sipas ligjit ndërkombëtar, por kurrsesi i detyrueshëm," thotë ai në një raport ekspertësh nga qershori 2019. Ndryshe nga Polonia, Greqia kurrë nuk ka hequr dorë nga dëmshpërblimet dhe ka pohuar vazhdimisht pretendimet e saj.
Qëndrimi gjerman: Nënpresidentja i Bundestagut Roth e turpëruar
Të Gjelbrit dhe të majtët kritikojnë ashpër qëndrimin e paepur të qeverisë. Në një debat parlamentar në 80 vjetorin e sulmit ndaj Greqisë, disa ditë më parë të dy grupet kërkuan një ndryshim të kursit në prani të ambasadores Greke Maria Marinaki.
Deputeti i Gjelbër Manuel Sarrazin tha se ishte "plotësisht poshtëruese" që pretendimet Greke u deklaruan thjesht të zgjidhura. "Kjo është një barrë e rëndë për miqësinë tonë gjermano-greke." Zëvendës Presidentja e Bundestag Claudia Roth madje tha se ishte e turpëruar nga qëndrimi i Gjermanisë. Politikania e majtë Heike Hänsel e quajti pozicionin gjerman "moralisht, por edhe ligjërisht të papranueshëm".
Në emër të qeverisë federale, Ministri i Shtetit Michael Roth ( SPD ) tha se pajtimi me Greqinë do të promovohet më tej përmes projekteve të përkujtimit dhe arsimit. "Asgjë nuk është bërë," tha ai. Sidoqoftë, ai nuk iu përgjigj pretendimeve greke të dëmshpërblimit.
Opinioni i ekspertëve mbi pretendimet polake për dëmshpërblim nën mbyllje
Që nga marrja e detyrës në korrik 2019, qeveria greke e kryeministrit Mitsotakis ka shmangur ushtrimin e presionit publik ndaj qeverisë gjermane për çështjen e dëmshpërblimeve. Sipas informacioneve nga pala gjermane, kjo nuk ka qenë kohët e fundit një çështje madhore midis dy qeverive, madje edhe prapa skenave.
Që nga shënimi diplomatik i janarit 2020, "në sfondin e pozicioneve të njohura" në të dy palët, "asnjë shkëmbim i thelluar" nuk ka ndodhur mbi këtë temë, sipas Zyrës së Jashtme.
Për qeverinë federale, çështja nuk ka të bëjë vetëm me Greqinë. Polonia po bën gjithashtu pretendime për dëmshpërblim nën qeverinë e partisë së djathtë konservatore PiS. Një komision parlamentar u krijua gjithashtu atje për të vlerësuar dëmin e luftës.
Raporti është gati, por është mbajtur nën kyç për një vit. Sipas vlerësimeve të mëparshme polake bazuar në një inventar të vitit 1946 plus interes, dëmi arrin në 800 miliardë euro.
Pse qeveria shqiptare hesht për Çamërinë ?
Botërisht dihet që Gjermania është themeluese e shtetit grek. Në krizën e fundit 10 vjeçare ekonomiko – financiare të Greqisë, po ashtu është Gjermania që përmes EU e ka shpëtuar këtë shtet nga falimentimi shtetëror. Kurse Greqia ndjek vetëm interesin e vetë, duke insistuar që financiarisht të përfitoi edhe më tepër nga Gjermania, pa qenë mirënjohëse, çka ka bërë dhe çfarë po bënë Gjermania për te.
Edhe sot Greqia nga Gjermania po përpiqet të përfitoi miliarda dëmshpërblime, nga periudha e Luftës së Dytë Botërore, kurse shtrohet pyetja çka u ka borgj Greqia shqiptarëve, po nga kjo periudhe dhe në këtë luftë?
Shqiptarët autokton nga Çamëria u ndoqën me dhunë dhe terror të paparë.
Po ashtu shqiptarët kanë shenime, sa ishte e madhe Çamëria, ku shtrihej ajo, sa banorë kishte dhe posedojnë po ashtu shenime sa veta : gra, fëmijë e pleq ishin masakruar dhe dëbuar, për të mos u lejuar të kthehen kurrë në Çamërinë, territorin autokton të tyre.
Greqia akuzon ish Gjermaninë naziste për dëmshpëblimet kurse shqiptarëve mundohet t´ua mbyll gojën, gjoja se ata në Çamëri i ka luftuar sepse ishin bashkëpunëtor të nazizmit.
Sot Greqia pretendon zgjerimin në Detin shqiptar kurse krymenistri Rama deklaron se zgjerimi është e drejtë e tyre. Ne rrezikohemi edhe sot të na shkëput territor Greqia, e mos të flasim të drejtën për t´u kthyer në Çamëri. Çfarë mund të presësh nga një qeveri e tillë e cila nuk e ka guximin ta zërë në gojë dëmshpërblimin, të drejtën e kthimit apo vetëm para shtetit dhe politikanëve grekë ta thot fjalën Çamëri.
