Më i vjetër se Stonehenge, më i vjetër se Piramida e Madhe e Gizës, varri Newgrange që ndodhet 8 kilometra në perëndim të Droghedës në anën veriore të lumit Boyne në Irlandë mban më shumë mistere se secila nga ato struktura të famshme.
Sipas një shkrimi në internet, përcjell Telegrafi, kompleksi masiv i Newgrange u ndërtua rreth vitit 3200 para Krishtit, por ekzistenca e tij nuk u zbulua nga njerëzit e moshës moderne deri në vitin 1699, kur një pronar toke dëshironte të groponte për gurët e saj.Newgrange thuhet të jetë një hapësirë e madhe rrethore me një kalim gurësh dhe dhomat brenda.
“Mbetjet e të paktën pesë personave u gjetën gjatë gërmimeve, edhe pse fillimisht shumë më tepër kocka mund të ishin vendosur aty”, sipas World Heritage Ireland. “Shumica e eshtrave të gjetura ishin të djegura. Kishte edhe gjëra të tjera të vendosura me të vdekurit”.
Newgrange vlerësohet të jetë bërë me 200,000 ton gur, shumica e të cilëve vijnë nga vende afër ndërtimit, megjithëse gurët e granitit dhe kuarcit supozohet se janë transportuar nga vende të largëta.
Forma e tij në formë veshkash mbulon një sipërfaqe prej më shumë se një akre, të mbajtur në bazë nga 97 shtylla, disa prej të cilave janë zbukuruar mjaft.
Guri i hyrjes dhe disa prej gurëve të tjerë konsiderohen si skulptura shumë të realizuara, të konsideruara si disa nga arritjet më të mira të artit europian neolitik.“Sasia e kohës dhe punës së investuar në ndërtimin e Newgrange sugjeron një shoqëri të organizuar mirë me grupe të specializuara, përgjegjës për aspekte të ndryshme të ndërtimit”, thuhet në faqen e saj të internetit.
Një nga aspektet më mbresëlënëse të Newgrange është se duket të jetë i orientuar astronomikisht: çdo vit, në mëngjesin e solsticit të dimrit, dita më e shkurtër e vitit, rrezet e diellit depërtojnë dhe ndriçojnë dyshemenë e dhomës. Ndërsa dielli ngrihet më lart, rrezja zgjerohet brenda dhomës, në mënyrë që e gjithë dhoma të ndriçohet në mënyrë dramatike. Kjo ngjarje zgjat 17 minuta, duke filluar rreth orës 9:00.
