Ja kush është i përfshirë në vrasjet politike dhe çfarë duhet të zbulojë drejtësia e Kosovës

Intervista

Ja kush është i përfshirë në vrasjet politike dhe çfarë duhet të zbulojë drejtësia e Kosovës

Diana Bunjaku Nga Diana Bunjaku Më 27 gusht 2017 Në ora: 16:13
Disa nga viktimat e vrasjeve politike

Eksperti i çështjeve ushtarake dhe të sigurisë Fadil Kajtazi, gjatë një interviste për gazetën “Bota sot”, ka thënë se reforma në sistemin e sigurisë, përkatësisht në në Policinë e Kosovës, i plotëson kushtet si kuantitet për të përballuar kriza por si kualitet jo. Ai ka vlerësuar se siguria shtetërore Kosovës rrezikohet nga politikanët e papërgjegjshëm të manipuluar nga shërbimet armiqësore të Kosovës dhe nga të korruptuarit. Po ashtu, Kajtazi ka folur për zbardhjen e vrasjeve politike duke thënë se zbardhja e tyre është çështje komplekse ngase në to janë të përfshirë struktura të specializuara.

“Vrasjet e para luftës, gjate luftës dhe pas saj janë plagë e madhe që lëngon në trupin e Kosovës. Zbardhja e tyre është çështje komplekse nga se në to janë të përfshirë struktura të specializuara. Ajo që do të mundë të bëj drejtësia e Kosovës është të zbulojë dorasin i cili në këto akte është përfshirë me motive të ndryshme, ku nuk përjashtohet edhe ai patriotik; një të riu dikush i ka mbush mendjen se "X" duhet eliminuar sepse po i pengon çështjes kombëtarë, dhe burri i botës pa pyetur kush "X" dhe kush "Y" i cili po e porosit vrasjen e bën atë. E rëndësishme në këtë punë është të kapën fijet e atyre që i kanë planifikuar e që besoj se janë përtej shqiptarëve dhe po u zhvillua lëmshi deri në fund, shumë kush në Kosovë do të ndihet i turpëruar kur e sheh se si serbët i kanë fërkuar duart kur është plagosur profesor Sabri Hamiti, kur është plagosur e pastaj vrarë Enver Maloku, Ahmet Krasniqi, Xhemajl Mustafa, deputeti i Kuvendit të Kosovës Smajl Hajdari, Kryetari i Komunës së Klinës Ismet Raci”, është shprehur Kajtazi.

Image
Fadil Kajtazi

Intervista e plotë:

Bota Sot: Në Kosovë, sipas raporteve zyrtare të institucioneve të sigurisë, janë shtuar vrasjet, vjedhjet, aksidentet në komunikacion, ndërsa përfaqësues të këtyre institucioneve deklarojnë se gjendja e përgjithshme e sigurisë është stabile. Si i komentoni ju këto?

Fadil Kajtazi: Gjendja e sigurisë nga ajo e stabilitetit eskalon në gjendje serioze, vetëm kur ndodhin raste që pengojnë zhvillimin e aktiviteteve të përditshme me 10 %. Kjo i bije se në pjesë të territorit të komunës apo vendit, si pasojë e një akti kriminal të çfarëdo lloji janë bllokuar mbi 10 % të popullatës, apo institucioneve që të zhvillojnë aktivitetet e përditshme. Sulmi i 11 shtatorit në SHBA arriti këtë efekt pasi u sulmuan institucionet vitale si Pentagoni, të cilat menaxhonin sigurinë e vendit në SHBA, dhe krijoi efektin psikologjik të frikës të një pjesë e madhe e popullatës. Kjo që ndodhë në përditshmërinë e vendit tonë nuk i tejkalon këto përmasa, prandaj organet e sigurisë deklarojnë "gjendje stabile".

Bota Sot:  Kohëve fundit janë bërë disa arrestime që kanë të bëjnë me terrorizmin/ekstremizmin. Janë dëshmi këto arrestime se Kosova kërcënohet nga terrorizmi?

Fadil Kajtazi: Terrorizmi është shndërruar në fenomen global, dhe ne si vend nuk do të thotë që jemi imun ndaj këtij fenomeni. Dhjetëra apo qindra qytetarë të Kosovës tashmë janë të përfshirë në këto aktivitete në forma të ndryshme, dhe ky fakt flet për një kërcënim permanent, edhe të Kosovës si shtet me sistem të brishtë të sigurisë.

Bota Sot: Ka deklarime se në Kosovë po rrezikohet siguria njerëzore. Çfarë nënkupton kjo?

Fadil Kajtazi: Ky është term gjithëpërfshirës i cili nuk ka të bëj vetëm me kërcënimin fizik të individëve. Kjo nënkupton një rrezikshmëri të nivelit më të lartë ku rrezikohet funksionimit shoqëror dhe kjo nuk mund të vie vetëm një faktor. Kjo nënkupton se dështimi i një segmenti prodhon kriza të përgjithshme.

Bota Sot: A munde ti besohet Policisë së Kosovës plotësisht arrestimi i të dyshuarve dhe akuzuarve nga Gjykata Speciale.

Fadil Kajtazi: Reforma në sistemin e sigurisë, që i bie në radhë të parë në Policinë e Kosovës, e cila si kuantitet i plotëson kushtet për të përballuar kriza por si kualitet jo. Ne jemi dëshmitar të aferave në polici që nga vjedhja e dhomës së dëshmive, në Prishtinë dhe Pejë, e deri tek arrestimi në Serbi tek drejtori për regjionin e Mitrovicës. Mënyra e gradimit dhe e ndarjeve të posteve në polici është influencuar nga jashtë, dhe kjo ka ndikuar në kualitetin e punës për të cilin raporti i progresit i KE, bënë vërejtje në vazhdimësi. E njëjta gjë është edhe te prokuroria dhe gjykata.

Bota Sot: Si e komentoni arrestimin e terroristit në Zvicër për sulmin me bombe ndaj gazetës "Bota sot". Përse ky lajm thuajse u hesht nga mediat ne Kosovë? Çfarë shembulli i jep ky arrestim drejtësisë në Kosovë, e cila nuk ka bërë asgjë për zbardhjen e krimeve të pasluftës?

Fadil Kajtazi: Nuk ka se si komentohet, akti terrorist. Shqetësuese  është për mua  mos reagimi i organeve zyrtare, dhe prononcimi i partive politike, në veçanti ai i AAK-së që sipas fotografive të shpërndarë dilte se personi është anëtar i tyre. Ndërsa sa i përket "drejtësisë në Kosovë" është shembull se si duhet vepruar, ndonëse këta e dinë, por që nuk e bëjnë. Zbardhja e vrasjeve të pas luftës është problem kompleks sepse në të janë të angazhuar direkt dhe indirekt shërbimet serbe. Drejtësia në Kosovë nuk ka kapacitete moral, të dijës dhe kombëtare për ta bërë këtë punë.

Bota Sot: Sa janë gjasat që Kosova të anëtarësohet në INTERPOL?

Fadil Kajtazi: Mendoj se sikur Policia e Kosovës të kishte funksionuar siç duhet, ajo nuk ka pasur nevojë të bëj kërkesë për anëtarësim në INTERPOL, por INTERPOL-i do ti kishte bërë ftesën. Është interes i INTERPOL-it  rrjetëzimi i sistemit të tyre sidomos me vendet ku ka prodhim të kriminalitetit si terrorizmi, tregtia me armë trafikimi i qenieve njerëzore, narkotiket etj. Mirëpo, masa që përcakton anëtarësimin e një organizate policore në këtë institucion është performanca e saj, sa ajo zbaton ligjin, sa është e korruptuar, sa është e ndikuar nga politika etj etj.

Bota Sot: Duke e marrë parasysh se bota po rrezikohet nga sulmet terroriste, a mund te ndodh një gjë e tillë edhe në Kosovë?

Fadil Kajtazi: Në njëfarë forme në këtë pyetje u përgjigja më lart. Dhe ne si Kosovë mund të përballemi me aksione të tilla, pavarësisht se në nivel global ka rënë intensiteti i tyre. Vet fakti i dështimit të Shtetit Islamik, ka dhënë sinjale në këtë drejtim, por s’do të thotë se ne apo bota perëndimore nuk do të përfshihet nga një rrymë tjetër ideologjike që do të prodhojë radikalizëm dhe terrorizëm. Siç e shihni në modë tani kanë grupet ekstreme djathtiste, ultra majtiste, apo ato raciste të cilat mund të kryqen nga ndonjë ideologji.

Bota Sot:  Kosova po rrezikohet nga numri i madh i armëve. Pse kanë dështuar institucionet përgjegjëse në çarmatosjen e popullatës?

Fadil Kajtazi: Vet pozita gjeografike e Kosovës determinon edhe një pozitë gjeopolitike të saj e cila prodhon efekte psikologjike të ndjenjës të pasigurisë. Dhe ky është faktori i parë. Ne në vazhdimësi edhe pas 17 viteve të përfundimit të aktiviteteve luftarake me Serbinë kemi një gjendje latente të luftës, pasi ajo ende na mban pjesë të kushtetutës së saj. Në radhë të dytë në kemi kërcënime të vazhdueshme nga politika Erb dhe nga Kisha Ortodokse serbe se "Kosovën do ta marrim me ushtri. Faktori i dytë është ai tradicional për armëmbajtje të cilin ligji për armët nuk e ka konsideratën sa duhet, dhe së treti pozita gjeografike favorizon tregtinë e zezë me armë në drejtim të lindjes dhe perëndimit.

Bota Sot: Pse në Kosovë gjithmonë siguria shtetërore rrezikohet nga siguria politike?

Fadil Kajtazi: Kjo është pasojë e politikanëve të papërgjegjshëm të manipuluar nga shërbimet armiqësore të Kosovës dhe nga të korruptuarit. Këto kategori në saj të logjistikës nga qendra të fuqishme neve na kamuflohen si "patriot të zjarrtë" të veshur me veladonin kuq e zi, kurse në realitet kanë "zemër me akull Sibiri"

Bota Sot: A mendoni se politika është determinuese e sigurisë së vendit në përgjithësi?

Fadil Kajtazi: Politika është ajo përmes të cilës funksionon një komunitet politik siç është shteti.

Bota Sot: Si mund të hetohen vrasjet e pasluftës kur dyshohet se janë humbur provat apo kanë vdekur dëshmitarët? A janë zvarritur qëllimisht këto raste, në mënyrë që të mos zbardhën?

Fadil Kajtazi: Vrasjet e para luftës, gjate luftës dhe pas saj janë plagë e madhe që lëngon në trupin e Kosovës. Zbardhja e tyre është çështje komplekse nga se në to janë të përfshirë struktura të specializuara. Ajo që do të mundë të bëj drejtësia e Kosovës është të zbulojë dorasin i cili në këto akte është përfshirë me motive të ndryshme, ku nuk përjashtohet edhe ai patriotik; një të riu dikush i ka mbush mendjen se "X" duhet eliminuar sepse po i pengon çështjes kombëtarë, dhe burri i botës pa pyetur kush "X" dhe kush "Y" i cili po e porosit vrasjen e bën atë. E rëndësishme në këtë punë është të kapën fijet e atyre që i kanë planifikuar e që besoj se janë përtej shqiptarëve dhe po u zhvillua lëmshi deri në fund, shumë kush në Kosovë do të ndihet i turpëruar kur e sheh se si serbët i kanë fërkuar duart kur është plagosur profesor Sabri Hamiti, kur është plagosur e pastaj vrarë Enver Maloku, Ahmet Krasniqi, Xhemajl Mustafa, deputeti i Kuvendit të Kosovës Smajl Hajdari, Kryetari i Komunës së Klinës Ismet Raci.

Bota Sot: Që Kosova të jetë e qetë në aspektin e sigurisë duhet të jetë anëtare e shumë mekanizmave rajonal dhe evropian. Pse vendi ynë nuk po mund të anëtarësohet në këta mekanizma. Ku qëndron problemi?

Fadil Kajtazi: Anëtarësimi i Kosovës në mekanizmat e sigurisë në rajon e me gjerë kërkon parakushte dhe standarde. Siguria është çështje e ndjeshme, prandaj qasja në këto organizma si OSBE, NATO do të ndodhë në mënyrë graduale dhe intensiteti i këtij anëtarësimi do të varet nga zhvillimet pozitive në Kosovë dhe zhvillimet në nivel rajonal dhe global.

Bota Sot: Përpos disa OJQ-ve dhe instituteve të ndryshme, ne nuk kemi ndonjë analizë të thuktë për kërcënimet e sigurisë në Kosovë. Pse po ndodhë kështu?

Fadil Kajtazi: Analizë e sigurisë së një vendi kapin një gamë të madhe çështjesh. Kjo punë do qasje shkencore, ka metodikën e vet. Ne ende nuk posedojmë kapacitete institucionale që prodhojnë kuadro nga kjo fushë dhe ajo që është më e keqja klasa jonë politike nuk ka njëanshmëri sa i përket kësaj çështje që për mua është shumë serioze.

Bota Sot: Na mjafton prania e KFOR-it që të ndjehemi të sigurt?

Fadil Kajtazi: Kosova nuk rrezikohet nga ndonjë mësyjë ushtarake nga jashtë, Kosova rrezikohet nga destabilizimi i brendshëm, ne jemi dëshmitarë te një rezolute të kongresit amerikan që njofton për rrezikun nga ndikimet ruse në vendet e Ballkanit. Në Kosovë mund të ketë përpjekje të ngjashme me ato të Malit të Zi dhe të Maqedonisë. Prandaj na duhet një vigjilencë e shtuar në këtë drejtim. Ndërsa KFOR ka kapacitete për të parandaluar çdo lloj kërcënimi të jashtëm. Nga ajo qe thash më lartë, serbet dhe ruset janë të interesuar që Kosova të destabilizohet politikisht në mënyrë që të faktohet propaganda serbe që 16 vite për "Kosovën si shtet jofunksional". Mënyra se si partitë politike ju ka qasur tani formimit të institucioneve është një shërbim i mirë që është duke ju bërë serbeve dhe ruseve .

Bota Sot: A është situata e sigurisë në Kosovë stabile?

Fadil Kajtazi: Detyra e institucioneve të Kosovës është që të prodhojnë stabilitet politik, zhvillim ekonomik, luftë kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit. Kjo siguron Kosovë të sigurte dhe ambient për përkrahje nga BE, SHBA dhe NATO. :Dhe stabiliteti ose mos stabiliteti i vendit është mbetet në duart e çilimive të cilët fatkeqësisht i kanë mbushur partitë politike.

Bota Sot: A ka Kosova institucione efektive që t’i bëjnë ballë kërcënimeve të mundshme të sigurisë?

Fadil Kajtazi: Është stabile me tendenca të përkeqësimit ngase forcat politike në Kosovë, nuk janë në nivelin e detyrës për të kuptuar rrethin gjeopolitik, përvijimet e interesave te cilat Kosovën nuk e duan si shtet. Ne jemi dëshmitarë se si deputetët aventurier dhe injorant në radhë të parë nga LDK, refuzuan këshillën e mirë për të votuar demarkacionin të presidentit Barak Obama, të nënpresidentit Jon Bajden të sekretarit të shtetit John Cery. Tani para një muaji Gjykata e Arbitrazhit vendosi për kontestin Slloveno-Kroat një vendim i cili bazohet në "parimin kadastral", parim ky që u përdor për demarkimin e kufirit Kosovë-Mali Zi. Çfarë do tu thonë këta deputet elektoratit të tyre ku i humbën liberalizimin e vizave dhe të proceseve integruese në kuadër të BE-së. Unë tani në këtë legjislaturë shoh Kuvendin e Kosovës të mbushur me çilimi të cilët nuk janë nivelin për të kuptuar rreziqet me të cilat ballafaqohet vendi i jonë.

Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat