Prokuroria me strategji për ndjekjen e krimeve të luftës për periudhën 1998 -1999

Kosova

Prokuroria me strategji për ndjekjen e krimeve të luftës për periudhën 1998 -1999

Më: 22 shkurt 2019 Në ora: 16:07
Aleksandër Lumezi

Prokuroria e Shtetit, në kuadër të ushtrimit të detyrave dhe përgjegjësive ligjore tash e tutje do të ketë në dispozicion një dokument të rëndësisë së veçantë për trajtimin e rasteve të krimeve të luftës. Anëtarët e Këshillit Prokurorial të Kosovës, kanë aprovuar Strategjinë për raste e krimeve të luftës, në mbledhjen e mbajtur më 21 shkurt 2019.

Ky strategji, hartimi i të cilit është iniciuar nga Kryeprokurori i Shtetit, Aleksandër Lumezi, synon të hetojë dhe ndjek penalisht të gjithë personat, të cilët kanë kryer krime lufte në kundërshtim me të drejtën humanitare ndërkombëtare gjatë viteve 1998-1999 në tërë territorin e Republikës së Kosovës, si dhe vendosjen e drejtësisë për viktimat.

Një numër i madh i krimeve të luftës, krime kundër njerëzimit dhe krime të tjera të rënda sipas të drejtës ndërkombëtare, të kryera në formë të vrasjes së civilëve, të detyruar dislokimin e popullsisë civile, burgosjes së paligjshme, torturës, dhunës seksuale, , mashtrimi dhe shkatërrimi i pronave, pasurive ekonomike, objekteve kulturore dhe religjioze dhe veprave penale të ngjashme të ngjashme kanë ndodhur në territorin e Kosovës në shkallë të gjerë ose sistematike në kontekst dhe si rrjedhojë e zhvillimit të konfliktit që ndodhi në periudhën kohore 1998 dhe 1999.

Sipas të Drejtës ndërkombëtare, hetimi dhe ndjekja penale efikase dhe efektive e krimeve të rënda, përkatësia, parimet e transparencës, liria nga politikat ndërhyrje, respektimi i të drejtave të njeriut dhe përgjegjësitë individuale penale, janë mjete thelbësore për përcaktimin e përgjegjësisë së kryerësve, vendosjen e drejtësisë për viktimat dhe palët e dëmtuara, si dhe për forcimin e sundimit të ligjit.

Prokuroria Speciale e Kosovës ka marrë kompetenca ekskluzive në qershor të vitit 2018 për të hetuar dhe ndjekur krimet e luftës dhe shkeljet e tjera të së drejtës humanitare ndërkombëtare. Fillimisht, këto raste ishin në kompetencë të prokurorëve të UNMIK-ut dhe më pas kishin kaluar në kompetencë të European Mission for Rule of Law, EULEX. Që nga muaji i qershorit 2018 deri më tani, në Prokurorinë Speciale të Kosovës, konkretisht në Departamentin e Krimeve të Luftës, nga misioni i EULEX-it janë transferuar afro 900 lëndë të krimeve të luftës dhe shkelje të tjera të së drejtës ndërkombëtare humanitare. Gjithashtu, janë transferuar afro dy mijë (2000) lëndë për persona të zhdukur.

Për të pasur një hetim dhe ndjekje penale efektive dhe efektive, Strategjia për Trajtimin e Krimeve të Luftës parashikon forcimin e Departamentit për Krime të Luftës të Prokurorisë Speciale me gjithsej pesë prokurorë dhe mbështetës të stafit, të cilët do të shërbejnë si prokurorë në trajtimin e lëndëve të krimeve të luftës.

Në bazë të strategjisë dhe numrit të lëndëve, të cilat janë në Prokurorinë Speciale, parashihet rritja e numrit të zyrtarëve policor, të cilët duhet të kryejnë hetime sipas urdhrave dhe vendimeve të prokurorëve specialë.

Rezultatet e pritura përmes zbatimit të kësaj strategjie janë që:

a) Të sigurohet hetimi dhe ndjekja penale e seriozit të pretendimeve për krime lufte dhe të tjera krime, sipas të drejtës ndërkombëtare dhe në përputhje me standardet e të drejtës ndërkombëtare penale, përfshirë vrasjen e zhdukjen e detyruar dhe të personave të zhdukur gjatë dhe pas luftës ;

b) Të siguroj që lëndët të grumbullohen dhe të caktohen prioritetet e tyre me përqendrim në komandantin përgjegjës dhe kontrollues, në vend të shenjestrimit vetëm të të dyshuarve të nivelit të ulët;

c) Të sigurohet konfidencialiteti i hetimeve dhe dëshmive;

d) Të sigurohet mbrojtja e dëshmitarëve dhe informatorëve;

e) Të sigurojë një nivel më të shtuar të ruajtjes së provave në rastet kur ka rrezik të konsiderueshëm që këto prova mund të mos jenë më në dispozicion në gjyqin shqyrtues, duke pasur parasysh kohën e kaluar që nga kryerja e pretenduar e veprës penale ;

f) Të bëhet rritja e bashkëpunimit të organeve hetuese me Zyrën për Mbrojtjen dhe Ndihmën e Viktimave;

g) Të sigurohet trajtimi i barabartë i të dyshuarve dhe i të akuzuarve, pavarësisht nga përkatësia kombëtare, etike dhe fetare e tyre;

h) Të rritë bashkëpunimin dhe bashkërendimin me të gjitha agjencitë kombëtare të angazhuara në hulumtimin dhe hetimin e krimeve të luftës dhe shkeljeve të tjera të të drejtës ndërkombëtare humanitare;

i) Të rritet promovimi i bashkëpunimit rajonal dhe ndërkombëtar në fushën e hetimit dhe ndjekjes penale të luftës së krimit dhe të shkeljeve të tjera të humanitare ndërkombëtare;

j) Të rritet bashkëpunimi me organizatat joqeveritare dhe shoqatat e familjeve të viktimave;

k) Të rritet shkalla e vetëdijesimit publik për nevojën e hetimit dhe ndjekjes penale të luftës së krimit dhe të shkeljeve të tjera të humanitare ndërkombëtare;

l) Të gjendet mënyra për të kapërcyer pengesat juridike, politike dhe të sigurisë gjatë përpjekjeve për marrjen e informatave të MTPN / TNPJ, përkatësisht, për lëndët për Republikën e Kosovës dhe

m) Të sigurohet një përqendrim i veçantë në lëndët që përfshijnë krimet e dhunës seksuale, si dhe të zhvillohen dhe zbatohen strategji për fuqizimin e të mbijetuarve përmes procesit të drejtësisë.

Një numër i madh i provave, deklaratave të dëshmitarëve dhe deklaratave të të dëmtuarve nuk gjenden në dosjet që i posedon Prokuroria Speciale e Kosovës, dhe se shumica e këtyre deklaratave dhe provave, të cilat janë shumë relevante për ngritjen e aktakuzave për suksese gjyqësore janë jashtë Republikës së Kosovës. Prandaj, strategjia synon të vendosë një bashkëpunim juridik ndërkombëtar efikas në fushën penale me vendet e rajonit.

Duhet të kuptohet se qëllimi i Shtetit është që të gjithë ata që kanë kryer veprime të kundërligjshme gjatë kohës së luftës në Kosovë të vihen para përgjegjësisë penale.

Andaj, Strategjia parasheh bashkëpunimin juridik të Prokurorisë Speciale të Kosovës edhe me Tribunalin për ish-Jugosllavinë në Hagë, INTERPOL-in dhe EUROPOL-in, organizatat e shoqërisë civile, mediat, por gjithnjë duke respektuar plotësisht konfidencialitetin e hetimeve dhe mbrojtjen e viktimave.

Përveç bashkëpunimit ndërkombëtar, dokumenti: “Strategjia për trajtimin e krimeve të luftës” parasheh bashkëpunimin e brendshëm ndërinstitucional në mes të prokurorëve, policëve hetues dhe Zyrës për Mbrojtjen e Viktimave, sidomos kur bëhet fjalë për trajtimin e rasteve të dhunës seksuale.

Strategjia, gjithashtu, përcakton që Zyra e Kryeprokurorit të Shtetit të promovojë pjesëmarrjen e prokurorëve të PSRK-së në trajnime, konferenca dhe projekte tematike rajonale dhe ndërkombëtare, me qëllim të rritjes së përfshirjes dhe ekspertizës së prokurorëve të PSRK-së në fushën e krimeve të luftës dhe krimeve të tjera të rënda sipas të drejtës ndërkombëtare dhe për rastet e personave të zhdukur.

Në këtë dokument strategjik parashihet edhe transferimi i Bazës së të Dhënave, e quajtur “ZyLAB” nga UNMIK-u, te autoritetet kosovare, sistem ky, i cili do të ndihmojë për zhvillimin e procedurës penale të rasteve të krimeve të luftës.

Strategjia për krime lufte përbën dokumentin e parë të këtij lloji në Kosovë, zbatueshmëria e të cilit do të mbikëqyret nga institucionet kompetente, si: Prokurorial i Kosovës, Zyra e Kryeprokurorit të Shtetit, Policia e Kosovës dhe Ministria e Drejtësisë.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat