Murat Jashari, i akuzuar për tentim vrasje dhe armëmbajtje pa leje tha se qëllimi i tij nuk ishte vrasja e të dëmtuarit Azem Vllasi, por plagosja e tij, në mënyrë që i dëmtuari të ketë dhimbje fizike e psiqike për tërë jetën, siç kishin pasur të burgosurit politikë në vitet 80-të dhe 90-të.
“Për çka mem akuzu si tentim vrasje, këtë nuk po e kuptoj unë, me pas dasht me vra kam pasur mundësi me vra, qëllimi im ka qenë me plagua, që të ketë dhimbje tërë jetën, siç kanë pasur të burgosurit politikë gjatë viteve 80 dhe 90, fizike dhe psiqike, siç kanë pasur prindërit e tyre. Qëllimit ja kam arrit. Trupi gjykues se çka ndërmerr nuk është në dorën time, keni parasysh deklaratat e mjekëve të forenzikës, dhe të mbrojtjes, avokates sime”, tha i akuzuari Murat Jashari.
Një deklarim të tillë i akuzuari Jashari e bëri të hënën me rastin e paraqitjes së fjalës përfundimtare të tij në shqyrtimin gjyqësor të mbajtur në Gjykatën Themelore në Prishtinë.
Ndryshe, Gjykata e Apelit në korrik të vitit të kaluar e kishte kthyer në pikën zero rastin e njohur si “Syri i Popullit”, dhe pas rigjykimit, PSRK-ja kishte paraqitur propozim për shqiptimin e masës së trajtimit të detyrueshëm ndaj Murat Jasharit.
Qëndrim të kundërt me të akuzuarin Jashari ka paraqitur në fjalën e tij përfundimtare prokurori special Burim Çerkini.
Prokurori Çerkini i ka propozuar gjykatës që ndaj Jasharit të shqiptoj masën e trajtimit të detyrueshëm psikiatrik me ndalim në institucionin e kujdesit shëndetësor.
“Kërkojmë nga gjykata që të akuzuarit Murat Jashari t’i shqiptoj masën e trajtimit të detyrueshëm psikiatrik me ndalim në institucionin shëndetësor për veprat penale të kryera e me të cilën do të arrihet edhe qëllimi i masës së trajtimit të detyrueshëm psikiatrik”, tha prokurori Çerkini.
Sipas prokurorit Çerkini, në veprimet e të akuzuarit Jashari pa asnjë mëdyshje përmbushen elementet e veprës penale të vrasjes së rëndë të mbetur në tentativë dhe të armëmbajtjes pa leje.
“Në këtë çështje penale formësohen plotësisht veprimet e të akuzuarit me elementet e veprës penale “vrasje e rëndë”, e mbetur në tentativë. Gjatë shqyrtimit gjyqësor të kaluar dhe të tanishëm ku janë administruar provat na del se ky veprim i ndërmarrë nga i akuzuari Murat Jashari pikërisht është ndërmarrë nga hakmarrja e paskrupullt apo nga motivet e ulëta dhe si rezultat ka qenë e kaluara e të dëmtuarit Azem Vllasi, i cili ka qenë udhëheqë i viteve 80-ta në Kosovë, duke e konsideruar si tradhtar për shkak të qëndrimeve të tij lidhur me demonstratat e vitit 1981 dhe çështjes kombëtare dhe urrejtjes patologjike që ka ndaj tij”, ka thënë prokurori Çerkini.
Fakti se i akuzuari Jashari kishte kryer veprat penale që i ngarkoheshin, sipas prokurorit argumentohej nga provat e nxjerra dhe të administruara gjatë shqyrtimit gjyqësor të kaluar dhe gjykimit të tanishëm.
Prokurori Çerkini tha se gjendja faktike siç përshkruhej nga prokuroria ishte vërtetuar edhe nga dëshmitë e të dëmtuarit Azem Vllasi, i cili në mënyrë kronologjike kishte rrëfyer ngjarjen, pastaj nga dëshmitarët anonim A2 dhe A3 dhe dëshmitarëve të tjerë.
Sa i përket gjendjes mendore të të akuzuarit, prokurori tha se nuk ishte kontestues fakti se i akuzuari vuan nga ç’rregullimi skizo-afektiv e cila sipas tij ishte konstatuar edhe në raportin e përpiliuar nga Instituti i Psikiatrisë Forenzike.
Në fund, prokurori i ka propozuar gjykatës konfiskimin e armës “Crvena Zastava”, e cila sipas tij, ishte përdorur ditën kritike nga i akuzuari Jashari.
Ngjashëm, edhe përfaqësuesi i të dëmtuarit Vllasi, avokati Nasuf Hasani, deklaroi se nga provat e administruara, pa mëdyshje rezultonte se i akuzuari për motive të ulëta kishte tentuar ta privoi nga jeta Azem Vllasin.
Sa i përket kërkesës pasurore juridike, ai tha se mbetej pranë deklarimit të bërë në gjykimin e kaluar lidhur me këtë çështje.
Ndërkaq, mbrojtësja e të akuzuarit Jashari, avokatja Fehmije Gashi-Bytyqi, në fjalën e saj përfundimtare, deklaroi se ndaj të mbrojturit të saj, ishin shkelur të drejtat elementare të mbrojtura me ligje vendore dhe ndërkombëtare.
“I nderuar trup gjykues, gjatë gjithë kohës, meqë ju e keni marr lëndën, ju rikujtoj se të mbrojturit tim i janë shkelur të drejtat elementare të mbrojtura me ligje vendore e ndërkombëtare, ngase Murat Jashari është mbajtur nga data 13 mars 2017 e deri në janar 2018, kur me kërkesë për mbrojtje të ligjshmërisë në Gjykatën Supreme, ka detyru gjykatën e shkallës së parë ta rivlerësoj edhe një herë kërkesën e mbrojtjes për të qëndruar në Institutin e Psikiatrisë Forenzike në Prishtinë”, tha avokatja Gashi-Bytyqi.
Sipas avokates Gashi-Bytyqi, prokuroria asnjëherë gjatë këtij procesi gjyqësor nuk ka arritur të jep përgjigje se kush qëndronte prapa Murat Jashari, apo pse ndryshoi kualifikimin juridik ndaj klientit të saj.
Në fund, avokatja Gashi-Bytyqi ka kërkuar nga gjykata lirimin e klientit të saj ose trajtimin e tij në liri, kjo marrë parasysh raportet e fundit mjekësore që dëshmojnë përkeqësim të gjendjes shëndetësore për të mbrojturin e saj.
“Në veçanti duke u nisur nga ekspertiza e mjekëve të psikiatrisë, z Gashi, Jeton Zogaj, Gani Halilaj, Arife Veselaj, si dhe deklarimit të z Gashi në seancën e fundit se gjendja shëndetësore po shkon drejt përkeqësimit, i propozoj trupit gjykues që të lirohet Murat Jashari, ose t’i jepet masa e trajtimit në liri, në mënyrë që sipas rekomandimit të mjekëve Murati të kthehet në Zvicër pranë familjes dhe djemve, pasi që kjo di kontribuoj përmirësimit të gjendjes së saj shëndetësore”, shtoi avokatja.
Shpallja e aktgjykimit në këtë rast do të bëhet më 9 shkurt nga ora 09:30.
PSRK më 27 tetor 2020 kishte ngritur një propozim për shqyrtimin e masës së trajtimit të detyrueshëm psikiatrik me ndalim ndaj të pandehurit Murat Jashari.
Sipas këtij propozimi, me 13 mars 2017, në ora 7:50 në rrugën Hajdar Dushi në Prishtinë, Jashari duke qenë në gjendje të pa aftësisë mendore dhe duke mos i kontrolluar veprimet e veta për shkak të çrregullimit skizoafektiv-maniakal me karakter të përhershëm me psikopatologjik të shkallës nga mesatarja në të rëndë, ka tentuar që ta privoj nga jeta të dëmtuarin Azem Vllasi.
Sipas propozimit, Jashari duke e konsideruar Vllasin si tradhtarë për shkak të qëndrimeve të tij lidhur me demonstratat viti 1981 dhe çështjeve kombëtare, fillimisht ka shkuar në zyrën e tij ku është interesuar për të dëmtuarin ta angazhojë si avokat në një çështje civile, ndërsa i dëmtuari i ka thënë se nuk merret me çështje civile dhe i ka thënë “prit pak ta jap një numër të një avokati tjetër”.
Në këtë moment, i pandehuri sipas propozimit, e ka nxjerrë pistoletën e tij dhe ia ka drejtuar në ballë të dëmtuarit dhe gjatë kacafytjes mes tyre, Jashari e ka qëlluar në pjesën e majtë të kraharorit Vllasin, duke i shkaktuar lëndime të rënda trupore.
Pasi ishte larguar nga vendi i ngjarjes, Policia e Kosovës e kishte arrestuar Jasharin rreth orës 12:00, në motelin “Fontana” në Prishtinë, me ç’rast tek i njëjti ishte gjetur edhe një revole e tipit Crvena Zastava.
Ndryshe, ky rast ishte kthyer në rigjykim nga Gjykata e Apelit në korrik të këtij viti.
Në këtë rast për vepra penale kundër rendit kushtetues dhe vepra të tjera penale, akuzoheshin Sadri Ramabaja, Murat Jashari, Ragip Sallova, Avni Llumnica, Bexhet Luzha, Halim Halimi, Bajrush Konjusha dhe Rexhep Topllana, mirëpo të njëjtit tashmë nuk do të gjykohen për këto vepra penale, pasi që pas aktvendimit të Apelit, Prokuroria Speciale ka përpiluar aktakuzë të re.
Sipas aktakuzës së re të akuzuar janë vetëm Sadri Ramabaja, Avni Llumnica dhe Bajrush Konjusha, raporton “Betimi për Drejtësi”.
Llumnica akuzohet se në bashkëkryerje me Murat Jasharin kishin tentuar të privojnë nga jeta, Azem Vllasin.
Ramabaja akuzohet se kishte ndihmuar Llumnicën dhe Jasharin të kryejnë atentat ndaj të dëmtuarit Azem Vllasi, ndërkaq Bajrush Konjusha akuzohet për veprën penale të armëmbajtjes.
Ky rast është i njohur me emrin “Syri i Popullit” kishte filluar sipas aktakuzës së Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës (PSRK), më 27 shkurt 2018.
Avni Llumnica, Ragip Sallova, Sadri Ramabaja, Sabit Berisha, Behxhet Luzha, Halim Halimi, Bajrush Konjusha, Lirije Luzha dhe Rexhep Topllana akuzoheshin për vepra të ndryshme penale.
Sipas kësaj aktakuze, i pandehuri Avni Llumnica me dashje që i akuzuari Murat Jashari të vriste për hakmarrje të dëmtuarin Azem Vllasin, i kishte dhënë ndihmë Jasharit në kryerjen e veprës penale.
Llumnica thuhet se më 6 mars 2017, e kishte sjell nga Zvicra në Kosovë të akuzuarin Murat Jashari, e kishte ftuar në shtëpinë e tij, ndërsa një ditë më vonë e kishte dërguar në motel “Fontana” në Veternik, ku ia kishte paguar edhe fjetjen në këtë motel.
Ndërsa, sipas pretendimeve të Prokurorisë, kur i pandehuri Murat Jashari kishte kryer vepër penale ndaj Azem Vllasit, ai bashkë me të akuzuarin Llumnica ishin takuar në qytet dhe pasi që kishin dashur të largoheshin për në shtetin e Zvicrës në orën 12 të mbrëmjes ishin arrestuar nga Policia e Kosovës.
Me këtë, Llumnica akuzohej se kishte kryer veprën penale “ hakmarrje në ndihmë” nga neni 396 I KPRK-së.
Llumnica sipas kësaj aktakuzë sa ishte në Qendrën e paraburgimit në Lipjan më 16 maj 2017 thuhet se duke përdorur kanosjen dhe forcën ka dhunuar të dëmtuarin N.Z duke e futur në banjo të dhomës së paraburgimit dhe duke e detyruar të njëjtin që t’i bëj seks oral. Sipas akuzës Llumnica edhe para se të ndodhte rasti disa ditë më parë e kishte ngacmuar seksualisht të dëmtuarin në fjalë.
Llumnica akuzohej për veprën penale “dhunim” nga neni 230 i KPRK-së.
Të pandehurit Murat Jashari, Avni Llumnica, Ragip Sallova, Sadri Ramabaja, Rexhep Topalla, Bajrush Konjusha, Sabit Berisha, Halim Halimi, Bexhet Luzha dhe Lirije Luzha, pretendohet se më 15 maj 2017, siç thuhet në aktakuzë, ishin pjesë e organizatës kriminale “Syri i Popullit”, me të ashtuquajturin ‘Avni Rrustema’ diku në një shtet të Evropës kishin filluar aksionet e kundërligjshme me qëllim që të destabilizonin ose shkatërronin strukturat themelore politike, ekonomike dhe kushtetuese të Republikës së Kosovës.
Sipas aktakuzës, të njëjtit thuhet se kishin planifikuar sulme dhe vrasje ndaj personaliteteve të lartë shtetëror të konsideruar si ish funksionarë të viteve 1980-1991 si tradhtar të vendit. Këto sulme, sipas aktakuzës, ata kishin planifikuar t’i kryenin ndaj Presidentit të Kosovës Hashim Thaçi, kryetarit të Kuvendit Kadri Veseli, ish-kryeministrit Isa Mustafa, ish-ministrit Hajredin Kuçi, Xhavit Haliti, Fatmir Limaj duke vazhduar me komandantë të luftës së UÇK-së, drejtorin e ATK-së, klerikët fetarë etj.
Sipas akuzës, ky grup me qëllim të vrasjes së këtyre personave që i konsideronin si tradhtar kishin themeluar fondin “Liria e Atdheut” dhe si organizatë “Syri i Popullit” kishin një strukturë të ndarë në bazë të hierarkisë, kishin emra të koduar dhe detyra të ndara thuhet ndër tjera në aktakuzë.
Ndërsa, i pandehuri Murat Jashari thuhet se kishte tentuar të vriste Azem Vllasin si ish-funksionar i cili sipas tyre ishte vlerësuar si i pari në listën e tradhtarit të vendit.
Me këtë, ata akuzoheshin se kishin kryer veprën penale “përgatitja e veprave terroriste ose veprave penale kundër rendit kushtetues dhe sigurisë së Republikës së Kosovës” nga neni 144 I KPRK-së.
I pandehuri Bajrush Konjusha, akuzohej edhe për veprën penale “mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve “pasi që me rastin e bastisjes në shtëpinë e tij ishte konfiskuar një pistoletë e gazit dhe një pushkë ajrore me diabolla 250 copë.
Ndërsa, Murat Jashari nga PSRK-ja, ngarkohej me veprat penale “hakmarrja” dhe “mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”.
Prokuroria e akuzonte Jasharin që duke qenë në gjendje të paaftësisë mendore për t’i kuptuar dhe kontrolluar veprimet e veta për shkak të sëmundjes nga çrregullimi skizoafektiv-tipi maniak, me karakter të përhershëm, më 13 mars 2017 ka shkuar në banesën e të dëmtuarit Azem Vllasi në Prishtinë, që ta privojë nga jeta si ish-udhëheqës i lartë i LKJ-së dhe ish-udhëheqës i Kosovës, duke e konsideruar të njëjtin si tradhtar për shkak të qëndrimeve të tij lidhur me demonstratat e vitit 191 dhe çështjes kombëtare.
Tutje, në aktakuzë thuhet se Jashari, fillimisht është interesuar që Vllasin ta angazhojë si avokat në çështje civile, ndërsa ai i ka thënë se nuk merret me çështje civile, duke e sugjeruar të drejtohet te një avokat tjetër dhe pas kontaktit të dytë me të, i akuzuari e ka nxjerrë pistoletën e tipit “Crvena Zastava”, me shurdhues duke ia drejtuar në ballë të dëmtuarit.
Me tej, prokuroria pretendon se Vllasi ia ka kapur pistoletën Jasharit dhe e ulur, që ka ndikuar që plumbi ta godet Vllasin në pjesën e majtë të kraharorit, duke i shkaktuar lëndime të rënda trupore. Pas kësaj, Jashari kishte tentuar edhe njëherë të shkrep me armë në drejtim të viktimës por Jasharit iu kishte bllokuar arma dhe më pas ishte larguar nga vendi i ngjarjes, për tu takuar me të pandehurin Avni Llumnica, për tu arrestuar nga polica në motel “Fontana”, në Veternik.
Sipas aktakuzës, pasi policia kishte bërë një kontroll në motel “Fontana”, te Jashari ishte gjetur dhe konfiskuar një pistoletë e tipit “Crvena Zastava”, model 70 e kalibrit 70-65 mm, me shurdhues dhe një karikator me 7 fishekë, që e ka përdorur pa leje.
Sipas kësaj aktakuze Gjykata Themelore në Prishtinë, udhëhequr nga Kryetarja e trupit gjykues, Naime Krasniqi – Jashanica dhe gjykatësit Vesel Ismajli dhe Valbona Musliu – Selimaj, kishin marrë aktgjykim em të cilin të akuzuarit i kishte shpallur fajtorë.
Sadri Ramabaja, Murat Jashari, Ragip Sallova, Avni Llumnica, Bexhet Luzha, Halim Halimi, Bajrush Konjusha dhe Rexhep Topllana, në janar të vitit 2020 ishin shpallur fajtorë për vepra penale kundër rendit kushtetues dhe vepra të tjera penale.
Avni Llumnica për veprën penale të hakmarrjes është dënuar me 3 vjet burg, për dhunim 1 vit, kurse për shkak të veprave terroriste 10 vjet burg, kurse më pas ndaj tij është shpallur dënim unik prej 12 vjetësh burgim. Atij do t’i llogaritet edhe koha në paraburgim dhe i konfiskohet vetura “BMË”, me targa te huaja.
Për vepra penale terroriste, Sadri Ramabaja ishte dënuar me 5 vjet burg, kurse për të njëjtën vepër penale, i akuzuari Ragip Sallova ishte dënuar me 4 vjet burg, ndërsa Rexhep Topllana ishte dënuar me 2 vjet.
Murat Jashari për shkak të gjendjes së tij, gjykata i kishte shqiptuar atij trajtim të detyrueshëm psikiatrik në kohëzgjatje prej 10 vjetësh.
Behxhet Luzha për mos lajmërim të veprës penale ishte dënuar me 2 vjet burg.
Halim Halimi dhe Bajrush Konjusha ishin dënuar me nga 3 vjet burg. Përveç me burg, Konjusha me 300 euro gjobë për armëmbajtje pa leje.
Për të akuzuarit Sabit Berisha dhe Lirije Luzha ishte refuzohuar aktakuza, pasi që prokurori kishte hequr dorë nga ndjekja penale.
Por me konstatimet e Gjykatës Themelore nuk ishte pajtuar Gjykata e Apelit, e cila cështjen e kishte kthyer në rigjykim, madje kishte kërkuar që rasti të kthehet nga shqyrtimi fillestar për shkak të shkeljeve të paevitueshme.
Në aktvendimin e Apelit thuhet se “cështja penale kthehet në rivendosje për tu proceduar nga shqyrtimi fillestarë dhe pas rregullimit të aktit akuzues”.
Ky aktevendim kishte bërë që Prokuroria Speciale të paraqes pas disa muajve një aktakuzë të rë dhe me shumë ndryshime.
Sipas aktakuzës së datës 27 tetor 2020, Sadri Ramabaja, Avni Llumnica dhe Bajrush Konjusha jan të vetmit të akuzuar në këtë rast.
Kjo pasi që PSRK heqë dorë nga vepra penale kundër rendit kushtetues respektivisht nga dyshimi për ekzistimin e një grupi kriminal “Syri i Popullit”.
Me aktakuzën e re Llumnica akuzohet se në bashkëkryerje me Murat Jasharin kishin tentuar të privonë nga jeta, Azem Vllasin.
Ramabaja akuzohet se kishte ndihmuar Llumnicën dhe Jasharin të kryejnë atentat ndaj të dëmtuarit Azem Vllasi, ndërkaq Bajrush Konjusha akuzohet për veprën penale të armëmbajtjes.
Lidhur me akuzën ndaj Murat Jasharit, sipas vendimit të Apelit, meqenëse i njëjti vuan nga sëmundje mendore, rasti i tij është delegjuar në Prokurorinë Themelore në Prishtinë, e cila ka ushtruar propozim për caktimin e masës së trajtimit të detyrueshëm psikiatrik.
