Dashuria është zjarri që nuk shuhet kurrë ndaj femrës së dashur. Poezia e dashurisë është e befasishme, sepse përbën një botë magjike të veçantë ku zotëron sentimenti i një tensioni të lartë, fjalët e arta dhe shpirti i zjarrtë. Që nga vëllimi i parë me poezi erotike, e deri te ky i fundit (që nuk është as i fundit e as i parafundit), Remzi Basha vjen me një fakturë të re poetike në bibliotekën e sentimenteve letrare të diasporës shqiptare Vargjet e autorit nuk kanë të bëjnë me dilemat e njeriut modern, por ato reflektojnë përvojën e ndjeshmërisë së tij, që nga trojet e vendlindjes e deri në ato të mërgatës sonë. Në kontekstin e disa vjershave të frymëzuara, ballafaqohemi me një lloj të filozofisë moderne që e kundron njeriun në kërkimin e aboslutes dhe problematikës ekzistenciale: "Më pëlqen shkurti/ Muaji i ditëve të shkurta/ Dhe i rrugëve të gjata/ Muaji në të cilin shtanget ora/ Duke e pritur dritën" (Ti je hëna ime).
Vargjet e Remzi Bashës nuk janë as abstrakte, as mistike dhe as pornografike, por ato janë përshkrime realiste përpëlitjesh të brendshme të gërshetuara me iluzione, me imagjinatë të bujshme, me qartësi të brishtë dhe me besnikëri ndaj femrës së dashur: "Trup i brishtë prej sorkadhe/ E zeshktë, e lartë dhe e pashme/ Në kopshtin e verës, në kohë tjera/ Vallëzon me të/ Në minifustan, të kuq si zambaku" (Ajo). “I dua mëngjeset / E shgjetuara nga dielli/ Derisa më thua/ Se jeta fanitet n’errësirë./ I dua përqafimet tua/ Derisa më thua/ Se nuk është banale/ Përleshja e trupave” (Çastet tona).
Në disa prej tyre, bota hyjnore e poetit don të thotë vizion, ekspresionizëm, vullnet, mirëkuptim dhe dashamirësi, dashuri ndaj hijeshisë dhe vërtetësisë, ndërsa nga pikëshikimi etik dhe estetik, Zoti është ëndrra për krijimin e bukurisë. Gruaja është fat, fati është jetë dhe jeta është dashuri. Në poezinë erotike të Remzi Bashës, gruaja është prezente në kuptimet e mëdha të ekzistencës, gjithmonë pranë diellit, pranë natës, pranë kohës, si dhe në betejat e mëdha që e detyrojnë njeriun ta përballojë prapambeturinë, paragjykimet, injorancën dhe shqetsimet.
Dashuria integrohet si një pjesë e përjetësisë dhe e pavdekshmërisë. Femra është plasuar në qendrën e universit, poeti duke u plasuar në planin e dytë, në një pozitë refleksive dhe meditative, sepse sensibiliteti lirik i Remzi Bashës përbën një antologji të vërtetë të dashurisë në korpusin e letërsisë shqipe të diasporës sonë. Poeti i beson pastërtisë dhe shenjtërisë së fillimeve të njohjes, ngase ai i beson besnikërisht besnikërisë, shpresës dhe dashurisë: "Ora ime përbëhet prej fjalëve/ Orën time e kam dhuratë prej teje/ Që e mat diellin dhe hënën e zemrës" (Ora).
Zoti e ka krijuar botën nga dashuria dhe për dashuri jemi të ftuar, dashuria duke qenë përmbushja madhore e qenjes njerëzore, dhe rruga më e shkurtë që të shpie në drejtim të Zotit. Dashuria e përcakton natyrën humane nëpërmjet flijimit shpirtëror të vetëvetes për tjetrin. Gruaja në vargjet e Remzi Bashës prezantohet si një qenje e shenjtë që të shpie nga drita në dritë: "Dashuria ulet si një akull/ Mbi plagë të ngrohta/ Tejmatanë reve/ Engjëjt këndojnë pavdekësinë" (Vetëm ai).
Gjërat bëhen të bukura kur dikush u jep jetë. Jeta është një lojë kalimtare të cilën e përjetojnë vetëm ata që dinë të duan, të punojnë dhe të dhurrojnë. Bukuria e fjalës për autorin e kësaj vepre ka fluturim dhe liri qiellore. Fjalët e tij janë një fllad i ëndshëm dhe i këndshëm që fluturon nga shpirti në shpirt. Ato shëmbëllejnë me do krahë engjëjsh që të prekin në mërgim, që të qetësojnë duke ta përmbushur shpirtin me gëzim, lumturi dhe jetë. Shpirti i poetit është oqean. Dashuria e Remzi Bashës i çon shpirtërat të flasin me engjëjt. Dashuria ndaj atdheut, dashuria ndaj familjes, dashuria ndaj femrës dhe njerëzimit, ka në gjirin e saj kuptimin e jetës dhe bërthamën hyjnore të shenjtërisë. (Bukuresht, 8 Mars 2010)
MBRËMË
Hëna u la për herë të fundit në lumë
Dhe iku me një dashnor të panjohur
Me një marinar qiellit e me një poet
Që i leçiste vargje të rimuara
Duke ia puthur supin e bilurtë...
Mbrëmë katër krizantema
E vranë veten nga të ftohtit
U var një marimangë e vjetër
Duke e shitur rrjetën e reve
Dhe i shkriu lekët e fundit
Për luleshitësen e levarshatë
E joshur pastaj nga karrocierët
Rrugës qumshtore duke dremitur
Lakuriqe në çufrat e vesuara
Dje iku me ta pasi që e përveshi
Erën e veriut dhe atë të jugut...
VETËM AI
Dashuria ulet si një akull
Mbi plagë të ngrohta.
Tejmatanë reve
Engjëjt këndojnë pavdekësinë.
Mbi rrugët e pambarim
Vetëm poeti i mban mendimet
I dënuar për tepricë fjalësh.
Nën dritën e fshikulluar nga ngrica
Vetëm ai ëndërron
Në luginën e kujtimeve
Duke i shfletuar librat...
MENDIME
Nuk m’i dëgjove mendimet.
E braktisa vetëveten...
Zoti i mishëruar në çaste
Është durimtar.
Lutja vjen vetë në zemër.
E pashë shpirtin e zbraztë
Përballë pasqyrës
Mendimet u rikthyen në shtëpi...
KOHA
Era ia ka tharë flatrën e majtë engjëllit
Me të djathtën duke fluturuar kah ne
Ka erëtimën e temjani të majit.
Nën reflektorë
Çdonjëri e loz rolin
Vetëm poeti nuk bën hile.
Askush nuk i thot
Nëse do jetë ai që ishte...
ÇASTET TONA
I dua mëngjeset
E shgjetuara nga dielli
Derisa më thua
Se jeta fanitet n’errësirë.
I dua përqafimet tua
Derisa më thua
Se nuk është banale
Gërshetimi i shpirtit
Me përleshjen e trupit...
PËRKULJE
Drita vjen nga uji.
Jeta s’është vetëm nga segmentet.
Nuk t’i dij përjetimet.
I ke mbyllur në kujtime.
Sqena yte nuk pranon role
Gjendet në rinovim shpirtëror.
Ma çallatove parajsën
Me fjalë të helmuara
Që u vërsulën porsi breshëri
Përmbi kufinjtë e mi.
Po ta kisha një kuti sa mendimi i tanishëm
Do ta mbyllja qetësinë atje.
Do ta merrja me vete shkretëtirën
Duke ndenjur i zgjuar nën hijen e pemës
Që të mos helmohen mollët.
Është për tepër vonë ndërkaq...
FSHATI IM NË ILUSTRIM
Bëni vend
Në rradhën e parë!
Vijnë pleqtë e mi
Të thjeshtë e të heshtur.
Fytyra e tyre e rrudhur nga tingujt e viteve.
Teshat e tyre janë nga bari e mollat.
Sytë e tyre kanë hyrë në pambarim.
Po i pres si do të shenjtër.
Janë rruga drejt kujtimeve,
Janë ata në ilustrimin e fshatit...
ORA
Ora ime nuk ka orë e minuta.
Ora ime përbëhet prej fjalëve.
Orën time e kam dhuratë prej teje
Që e mat diellin dhe hënën e zemrës.
Vetëm ora e xhepit të sakosë
Mbetet prore në kohën e saj...
Është dhe koha ime?
KOHA E MËKATIT
E morra një shuplakë drite.
E mbëltova
Dhe bota e shikonte si rritet.
Pastaj morra dhe errësië.
E vura në dhe
Por ma gëlltiti dritën.
Ishte e kotë.
Nga pemët e errësirës
Rriteshin fryte të kuqe
Ishte koha e mëkatit...
BOTA
Një botë në një shportë
Me mendime të davaritura.
Një botë në një shportë
Me njerëz që prekin qiellin.
Një botë në një shportë
Me çaste të paskajshme.
Një botë në një shportë
Duke derdhur fjalë...
BIE SHI
Bie shi
Mbi heshtjen e ngjyrave.
Bie shi
Mbi bregun e shtigjeve.
Bie shi
Mbi verën e fjalëve.
Bie shi
Mbi ëndrrën e kullosave.
Bie shi, bie shi...
RRUGICA
Rrugicave të padukshme
Nuk mbahemi për dore
Ecim të heshtur
Njëri pas tjetrit.
Mbi to ulet shiu,
Ato i rrah era...
Hije të dridhshme
Herë të gjata, herë të shkurta
Nëpër mjegullën e dashurisë.
Rruga e tyre doli nga jeta
Duke anashkaluar historinë...
SHPATI I PËRMALLIMIT
Në shpatin me lule
Dielli u lodh të ngjitet
Vetëm këmbët e sorkadheve
Përshkojnë rrugicën.
Nga pragu i pyllit
Burimi po zbret
Duke ndarë brigjet.
Mbishkrime dhe emra
Vasha që sjellin bukën e jetës
Ringjallje e vërtetë
Në brigjet e përmallimit...
LULJA E DASHURISË
Përgjova pranverat me rradhë
Të shoh se si lulja bëhet fryt
Ndërsa pemët prore ma shalonin shikimin.
Shija e verës gjithmonë del për tepër herët
Si një vullkan i kohërave
Në gojë të krojeve.
I zura fluturat
Në kutinë e bombonave
Të më shoqërojnë gjatë dimrit...
VETMIA
Ylberi më solli mysafirë
Një mizë përdhese dhe një gjinkallë
Darkojmë në tryezën e heshtjes.
Më shoqërojnë në vetmi
Si do vëllezër të gjakut
Në kubenë e kohërave.
U qahem atyre
U flas si njerëzve
E ata më dëgjojnë.
Kur rrugët do të ndahen
Ne do të ringjallemi
Në kokrra rrushi...
NË TEHUN E BREGUT
Mbylli sytë...
Deti i përplas valët në breg
Je në tehun e bregut.
Një melodi e valëzuar
Tringëllon nga patefoni i kohës
Është përmbi çastet.
Me sytë e hapur gjerë
Në varkën e vetmisë
Numërohen shpresat...
SHENJTËRIA
I shenjti pa këmishë
Mbledh ushqimin e thatë
Nga shuplaka e Zotit.
Mjalta e frymës
E shijuar prej heruvinëve
Nga bletaria e kohës.
Përmbi kambanat e qiellit
Përshkon hëna
Në harmoni flatrash...
NË VENDLINDJE
Mëngjese në indigo
Me fytyra të zymta
Dhe një shtrat të vogël.
Mëngjese pa lule
Me kafenë e hidhur
Dhe një kuti duhani.
Mëngjese me maca
Që presin gjahun
Në grackë mjaullimash...
PASQYRA E UJIT
Një ditë sa një jetë
Në fytyrën e engjëllit
Me buzë margaritarësh.
Pasqyra e ujit
Tregon fytyrën e mbledhur
Në lëndinën e kohës.
Një flatër sa universi
Fluturon përmbi fushë...
TI JE HËNA IME
Më pëlqen shkurti
Muaji të cilin askush s’e do
I shkurtë si teshat e fëmijërisë
Muaji me sy ngrice
Por edhe me regëtima pranvere.
Më pëlqen shkurti
Muaji i ditëve të shkurta
Dhe i rrugëve të gjata
Muaji në të cilin shtanget ora
Duke e pritur dritën...
ILAÇET E NATËS
Mëngjesi me freskun e tij
Troket në kanatat e lëshuara
Përmbi fshehtësinë e natës.
Plaka me fustan kaçurrel
Hyn në shtëpinë e ilaçeve.
Mes gjetheve të zverdhura
Krijon vend për ditën e re.
Nuk ka sëmurje pa ilaç
As ilaç pa Zot
Dhe as jetë pa vdekje.
AFËRDITA IME
Vetëm për ty jetoj
Vetëm pranë teje mund të flatroj
Me ty mund të shkëpus nga fjalët
Flatra të mëdha…
Vetëm për ty marr frymë
Për ty mund të luaj me zjarrin
Me zjarrin që na e shërron
Sëmurjen e dashurisë…
Vetëm për ty jetoj
Afërdita ime -
Mrekulli e Zotit
Grua e bekuar
Me vajtim prej fëmije…
NË NJË QOSH
Më ra zemra
U përplas në një qosh parajse.
Më dhemb lumturia
E shkëputur prej meje.
Më miklon dhimbja
Është fashë lidhëse
Për jetën e përjetshme.
Ti ma dhe përsëri
Jetën
Zemra ime e re
Dremit në shuplakën tënde...
VETËM AI
Dashuria ulet si një akull
Mbi plagë të ngrohta.
Tejmatanë reve
Engjëjt këndojnë pavdekësinë.
Mbi rrugët e pambarim
Vetëm poeti i mban mendimet
I dënuar për tepricë fjalësh.
Nën dritën e fshikulluar nga ngrica
Vetëm ai ëndërron
Në luginën e kujtimeve
Duke i shfletuar librat...
MENDIME
Nuk m’i dëgjove mendimet.
E braktisa vetëveten...
Zoti i mishëruar në çaste
Është durimtar.
Lutja vjen vetë në zemër.
E pashë shpirtin e zbraztë
Përballë pasqyrës
Mendimet u rikthyen në shtëpi...
KOHA
Era ia ka tharë flatrën e majtë engjëllit
Me të djathtën duke fluturuar kah ne
Ka erëtimën e temjani të majit.
Nën reflektorë
Çdonjëri e loz rolin
Vetëm poeti bën hile.
Askush nuk i thot
Nëse do jetë ai që ishte...
ÇASTET TONA
I dua mëngjeset
E shgjetuara nga dielli
Derisa më thua
Se jeta fanitet n’errësirë.
I dua përqafimet tua
Derisa më thua
Se është banale lufta e trupave...
PËRKULJE
Drita vjen nga uji.
Jeta s’është vetëm nga segmentet.
Nuk t’i dij përjetimet.
I ke mbyllur në kujtime.
Sqena yte nuk pranon role
Gjendet në rinovim shpirtëror.
Ma çallatove parajsën
Me fjalë të helmuara
Që u vërsulën porsi breshëri
Përmbi kufinjtë e mi.
Po ta kisha një kuti sa mendimi i tanishëm
Do ta mbyllja qetësinë atje.
Do ta merrja me vete shkretëtirën
Duke ndenjur i zgjuar nën hijen e pemës
Që të mos helmohen mollët.
Është për tepër vonë ndërkaq...
FSHATI IM NË ILUSTRIM
Bëni vend
Në rradhën e parë!
Vijnë pleqtë e mi
Të thjeshtë e të heshtur.
Fytyra e tyre e rrudhur nga tingujt e viteve.
Teshat e tyre janë nga bari e mollat.
Sytë e tyre kanë hyrë në pambarim.
Po i pres si do të shenjtër.
Janë rruga drejt kujtimeve,
Janë ata në ilustrimin e fshatit...
ORA
Ora ime nuk ka orë e minuta.
Ora ime përbëhet prej fjalëve.
Orën time e kam dhuratë prej teje
Që e mat diellin dhe hënën e zemrës.
Vetëm ora e xhepit të sakosë
Mbetet prore në kohën e saj...
Është dhe koha ime?
KOHA E MËKATIT
E morra një shuplakë drite.
E mbëltova
Dhe bota e shikonte si rritet.
Pastaj morra dhe errësië.
E vura në dhe
Por ma gëlltiti dritën.
Ishte e kotë.
Nga pemët e errësirës
Rriteshin fryte të kuqe
Ishte koha e mëkatit...
BOTA
Një botë në një shportë
Me mendime të davaritura.
Një botë në një shportë
Me njerëz që prekin qiellin.
Një botë në një shportë
Me çaste të paskajshme.
Një botë në një shportë
Duke derdhur fjalë...
BIE SHI
Bie shi
Mbi heshtjen e ngjyrave.
Bie shi
Mbi bregun e shtigjeve.
Bie shi
Mbi verën e fjalëve.
Bie shi
Mbi ëndrrën e kullosave.
Bie shi, bie shi...
RRUGICA
Rrugicave të padukshme
Nuk mbahemi për dore
Ecim të heshtur
Njëri pas tjetrit.
Mbi to ulet shiu,
Ato i rrah era...
Hije të dridhshme
Herë të gjata, herë të shkurta
Nëpër mjegullën e dashurisë.
Rruga e tyre doli nga jeta
Duke anashkaluar historinë...
SHPATI I PËRMALLIMIT
Në shpatin me lule
Dielli u lodh të ngjitet
Vetëm këmbët e sorkadheve
Përshkojnë rrugicën.
Nga pragu i pyllit
Burimi po zbret
Duke ndarë brigjet.
Mbishkrime dhe emra
Vasha që sjellin bukën e jetës
Ringjallje e vërtetë
Në brigjet e përmallimit...
LULJA E DASHURISË
Përgjova pranverat me rradhë
Të shoh se si lulja bëhet fryt
Ndërsa pemët prore ma shalonin shikimin.
Shija e verës gjithmonë del për tepër herët
Si një vullkan i kohërave
Në gojë të krojeve.
I zura fluturat
Në kutinë e bombonave
Të më shoqërojnë gjatë dimrit...
VETMIA
Ylberi më solli mysafirë
Një mizë përdhese dhe një gjinkallë
Darkojmë në tryezën e heshtjes.
Më shoqërojnë në vetmi
Si do vëllezër të gjakut
Në kubenë e kohërave.
U qahem atyre
U flas si njerëzve
E ata më dëgjojnë.
Kur rrugët do të ndahen
Ne do të ringjallemi
Në kokrra rrushi...
NË TEHUN E BREGUT
Mbylli sytë...
Deti i përplas valët në breg
Je në tehun e bregut.
Një melodi e valëzuar
Tringëllon nga patefoni i kohës
Është përmbi çastet.
Me sytë e hapur gjerë
Në varkën e vetmisë
Numërohen shpresat...
SHENJTËRIA
I shenjti pa këmishë
Mbledh ushqimin e thatë
Nga shuplaka e Zotit.
Mjalta e frymës
E shijuar prej heruvinëve
Nga bletaria e kohës.
Përmbi kambanat e qiellit
Përshkon hëna
Në harmoni flatrash...
NË VENDLINDJE
Mëngjese në indigo
Me fytyra të zymta
Dhe një shtrat të vogël.
Mëngjese pa lule
Me kafenë e hidhur
Dhe një kuti duhani.
Mëngjese me maca
Që presin gjahun
Në grackë mjaullimash...
PASQYRA E UJIT
Një ditë sa një jetë
Në fytyrën e engjëllit
Me buzë margaritarësh.
Pasqyra e ujit
Tregon fytyrën e mbledhur
Në lëndinën e kohës.
Një flatër sa universi
Fluturon përmbi fushë...
TI JE HËNA IME
Më pëlqen shkurti
Muaji të cilin askush s’e do
I shkurtë si teshat e fëmijërisë
Muaji me sy ngrice
Por edhe me regëtima pranvere.
Më pëlqen shkurti
Muaji i ditëve të shkurta
Dhe i rrugëve të gjata
Muaji në të cilin shtanget ora
Duke e pritur dritën...
ILAÇET E NATËS
Mëngjesi me freskun e tij
Troket në kanatat e lëshuara
Përmbi fshehtësinë e natës.
Plaka me fustan kaçurrel
Hyn në shtëpinë e ilaçeve.
Mes gjetheve të zverdhura
Krijon vend për ditën e re.
Nuk ka sëmurje pa ilaç
As ilaç pa Zot
Dhe as jetë pa vdekje.
AJO
Krenarja e Botës në Luginën e Yjeve,
Mbetet në dritaren e ngrirë.
Në shtëpi flakët e karthijave tregojnë gjuhët
Përjashtë fërshëllen tmerrshëm shtrëngata.
Trup i brishtë prej sorkadhe
E zeshktë, e lartë dhe e pashme
Në kopshtin e verës, në kohë tjera
Vallëzon me të
Në minifustan, të kuq si zambaku.
Ah dashuria, ah lumturia
Iku së bashku me kohërat
Duke e lënë ngricën në shpirt
Dhe një valë të ngrohtë shprese...
MJALTË
Më thuaj moj zanë
Nga cilat stinë të të ftoj
Me flakërat e dëshpëruara të acarit
Më thuaj, cilat drita t’i tuboj
E të të mbështjell me to - e vluar
Me kohën e borërave që perëndojnë
Kur dëbora ka harruar se është shuar
Eja, ti, mjaltë e shijuar
Nga gjuha e Zotit!
SHPIRTLUANESHA IME
Mund të t’i puthja duart e lodhura nga vitet
Që përkundën e rritën fëmijët e shtrenjtë
Po ti më dhe më shumë krahë fitimtarë sfide
E fjala e ngrohtë nuk vihet dot në peshë.
Shumëherë të them faleminderit nga zemra
Për vitet që kaluan me gëzime e halle që ka jeta
Por sot për ty do të të sjell katër pranvera
Trëndafilat e fjalëve nuk i mban dot buqeta.
Ti më vure në fitoren më të madhe që ka jeta
Që bëhet pa gjyle topi e krisma pushkësh
Ti më dhe dritë në natën e gjatë dhe të errët
Ti më bëre me krah kur shtroj sofrën e bukës.
Një ditë mund te shkoj me një letër të zezë
Pas një kortezhi me ca njerëz të menduar
Po ti më hape dritaren e madhe me rreze
Që vetëm një zemër e madhe ma ka dhuruar.
Do të shkojnë vitet si dallgë të larta detesh.
Të tjerë avionë do ngrihen në qiejt e lartë
Po ti për mua si shenjtore përjetë do të mbetesh.
Mes një Mirënjohjeje për shpirtin tënd aq të madh.
