Më 23 mars të vitit 1842, vdiq në Paris shkrimtari i njohur francez Henri Beyle, i njohur me pseudonimin Stendali.
Stendali lindi më 23 janar të vitit 1783, ishte shkrimtar francez romancier, i njohur veçanërisht për romanet e tij ‘E Kuqja dhe e Zeza si dhe ‘Manastiri i Parmës’
Stendal i kushtoi jetën e tij ndjekjes së lumturisë, arteve dhe dashurisë.
Pas vdekjes së nënës së tij, ai kaloi një fëmijëri aspak të këndshme, me një baba që e përçmonte dhe gjyshi në anënë tjetër që e adhuronte. Kështu Stendali gjeti strehim në literaturë.
Nga dashuria e madhe qe ky shkrimtar kishte për artin, edhe sot e kësaj dite ka mbetur ‘Sindroma e Stendhalit’. Se cfarë është kjo sindromë, mund të lexoni në vijim.
Ka vepra arti në mënyrë tërheqëse, që janë në gjendje të lëshojnë tek një admirues një “dridhje të shpirtit” që shndërrohet në një çrregullim të vërtetë psikosomatik: Sindromi i famshëm Stendhal, i quajtur kështu për shkak të përshkrimit të efekteve – tek shkrimtari francez Stendhal, pseudonim i Marie-Henri Beyle.
Çfarë është sindroma e Stendhal?
Sindromi Stendhal është një çrregullim psikosomatik – jo psikiatrik – i identifikuar dhe përshkruar shkencërisht për herë të parë nga psikiatri Graziella Magherini në vitin 1977. Në terma të thjeshtë, është një keqësim intensiv psikologjik, eksploziv dhe me kohëzgjatje të shkurtër, që manifestohet përpara vepra të artit me mjeshtëri të hollë dhe bukuri estetike, shumë ekspresive dhe të pasura me simbolizëm. Gjithashtu shoqëron disa simptoma fizike. Sindroma e Stendhal ka më shumë gjasa të shkaktohet gjatë vëzhgimit të veprave të ekspozuara në një mjedis të mbyllur dhe të kufizuar. Shkurtimisht, është më e lehtë ta përjetosh këtë ndjenjë përpara Venusit të Botticellit, sesa tek një statujë monumentale të vendosur në një shesh.
Cilat janë simptomat e Sindromës Stendhal?
Taksikardia, ndjenja e zbehjes, marramendje, konfuzion mendor, eufori e pakontrollueshme, vështirësi në frymëmarrje dhe madje edhe hallucinacione, janë ndër simptomat më të zakonshme që karakterizojnë sindromën e Stendhal. Ndonjëherë shkaktohen edhe sulme paniku. Njerëzit përjetojnë një ndjenjë të fortë ankthi dhe goditen papritmas nga keqtrajtimi, gjë që shpesh i detyron ata që të largohen nga vepra që ata ishin zhytur.
Kë godet sindroma Stendhal?
Viktimat e sindromës Stendhal janë turistë që vizitojnë qytetet e artit, siç është Firence apo Parisi. Çuditërisht, italianët janë më pak të predispozuar të vuajnë; pasi të gjithë jetojmë në atdheun e artit dhe është e natyrshme në kulturën e tyre. Stendahl përjetoi sindromën që mban emrin e tij në Firence, duke lënë Bazilikën e Santa Croce. Këto janë fjalët e tij të raportuara në librin “Roma, Napoli dhe Firence. Udhëtim nga Italia në Milano dhe Reggio”. Pas përfundimit të udhëtimit ai thotë se nga viztia që i ka bërë veprave të artit, ka pasur marrje mendshme, rrahje të shpeshta të zemrës, frikë se mos rrëzohej. Çuditërisht, më të predispozuar për të eksperimentuar me sindromën Stendahl janë të rinjtë me një nivel të lartë të arsimit dhe që udhëtojnë vetëm. Sipas ekspertëve udhëtimi në vende kaq të bukura mund të shkaktojnë emocione të forta dhe për pasojë është një levë e rëndësishme për të shkaktuar sindromën.
