Nëse një mendje e hapur nuk kthehet në dimensionin e saj origjinal, atë që çliron veten nuk do të pranojë kurrë të kthehet në burg; sepse i kundërshtojnë kushtet, pasi parimi i autonomisë është brenda nesh, kur vendosim të thyejmë frikën e hapjes së syve dhe fillojmë të shohim.
Carl Jung dikur ka thënë: “Të gjithë ne kemi lindur origjinal dhe vdesim si kopje”.
Duke analizuar frazën e Jungut në dritën e bashkëkohësisë, ne mund të gjejmë një problem të madh, pasi jetojmë në një botë të qeverisur nga liria. Kjo do të thotë, se themeli më i madh i shoqërisë sonë është liria, e cila degëzohet në shumë aspekte, nga ato ekonomike deri tek sjellja. Sidoqoftë, nëse shikojmë thellë, do të kuptojmë se kjo strukturë botërore “e lirë” ekziston vetëm në rrafshin teorik dhe për këtë arsye ne jemi vetëm riprodhues të rendit ekzistues ose thjesht kopje, siç argumenton Jung.
Natyrisht, pikëpamja jonë botërore ka ndikime të jashtme, ky është një proces natyror. Njësoj siç jeta në shoqëri ka nevojë për rregulla për ta mbajtur atë brenda kufijve të caktuar etik. Prandaj, të mendosh për ushtrimin e lirisë si diçka e pakufizuar është e pamundur, pasi të gjitha gjërat kanë kundërvënien dhe kufijtë e tyre. Sidoqoftë, ekzistenca e pikave kufizuese nuk nënkupton mosekzistencën e lirisë dhe kushtëzimin e pakufizuar të vlerave të kaluara nga një urdhër “më i lartë”.
Sidoqoftë, kjo është ajo që ndodhi, ne u skllavëruan ose, duke kujtuar Neto Pitta, “të kolonizuar nga mendimet e të tjerëve”. Dhe më keq, për një ideologji jashtëzakonisht të dëmshme për ne si qenie njerëzore. Ne jemi ulur në statistika, në të cilat ne jemi të ndarë në të kushtëzuar dhe të pakushtëzuar. Kjo do të thotë, se nuk ka një konceptim të tillë për një qenie të lirë, e cila ushtron aftësinë e arsyetimit dhe dashurisë për të dalluar atë që dëshiron. Të gjithë ata janë potencialisht vendas.
Ky kontroll kryhet përmes shndërrimit në shoqërinë e konsumatorit dhe vlerave themelore të saj, të cilat zvogëlojnë gjithçka në një vlerë të tregut të pasigurt, rrotullues dhe të vjetëruar. Media me të gjitha tentakulat e saj është në shërbim të kryeqytetit të madh, i cili synon asgjë më shumë sesa konvertimin e më shumë njerëzve, duke soditur zotin e konsumit në tempullin e tij më të madh: qendrat tregtare. Vendi i gëzimit, kënaqësisë, zbrazëtisë dhe lirisë së pakufizuar, të paktën teorikisht ose mesatarisht.
Por në një botë të qeverisur edhe nga paraqitjet, nga shfaqja, gjëja e rëndësishme nuk është ajo që është, por ajo që duket, mbi të gjitha, në sytë e të tjerëve. Për më tepër, në këtë skemë, nuk mjafton të kesh, është e domosdoshme të dukesh që ke, të ekspozosh, të tregosh, të mashtrohesh, të marrësh duartrokitje, përkëdhelje në shpinë, buzëqeshje të rreme dhe shikime ziliqare. Me fjalë të tjera, duhet t’i tregoni botës se jeni fitues dhe për këtë ka mjete shumë të dobishme, siç mund të jenë rrjetet sociale.
I gjithë ky teatralitet i jetës së përditshme, me perde që nuk mbyllen kurrë, paraqitet si e vërtetë dhe ne, me psikikën tonë jashtëzakonisht të brishtë, blihemi shumë lehtë. Për më të vështirët përdoret përsëritja, pasi në fund të fundit, siç thotë Joseph Goebbels, ministri i propagandës së Gjermanisë naziste:
“Një gënjeshtër e përsëritur një mijë herë bëhet e vërtetë”.
Përkundër kësaj, pjesa dërrmuese e jona nuk ndjehen të neveritur nga kushtet tona, përkundrazi, me kënaqësi pranojmë zgjedhën. Ose më keq, ne e kërkojmë atë.
Sigurisht, ne nuk kemi sundimin e marrëdhënieve të pushtetit në shoqëri, ne nuk kontrollojmë ligjet, sistemin ligjor, as mediat. Ne jemi “vetëm” spektatorë të pangopur të një beteje të padrejtë dhe shtypëse. Sidoqoftë, nuk ka asgjë për të bërë? A nuk ka disa pika drite që të na ndriçojnë? Unë e di se sa e vështirë është të shkëputesh dhe sa i lartë është çmimi për liri. Por cili është qëllimi për të pasur komoditetin e një jete “të sigurt”, nëse përmes kësaj “sigurie” bëhet skllavëria dhe të këqijat që rrjedhin prej saj?
Siç thoshte Rosa Luxemburg: “Kush nuk lëviz, nuk i ndjen zinxhirët që e lidhin atë”.
Duhet të lëvizim, të vrapojmë, të bëjmë gjeste, të flasim, derisa tingulli i rrymave të jetë i padurueshëm dhe ne mund të zgjohemi nga një ëndërr qesharake që paraqet një spektakël qiellor në mes të ferrit të rrethuar nga bare të njollosura me gjak, djersë dhe vuajtje. Nëse një mendje e hapur nuk kthehet në dimensionin e saj origjinal, atë që çliron veten nuk do të pranojë kurrë të kthehet në burg; sepse i kundërshtojnë kushtet, parimi i autonomisë është brenda nesh, kur vendosim të thyejmë frikën e hapjes së syve dhe fillojmë të shohim.
