Një marrëdhënie toksike mund t’ju bëjë të ndiheni të bllokuar, të vogël dhe të mangët. Mund të ndihet si një spirancë që ju rëndon, duke ju mbytur. Njerëzit të cilët janë rritur në familje jofunksionale, me prindër që nuk kanë kufij, abuzojnë me drogë ose alkool ose vuajnë nga sëmundje mendore, zhvillojnë një sërë aftësish që i ndihmuan ata të merren me kaosin dhe mosfunksionimin në familjet e tyre. Dhe megjithëse këto aftësi të përballimit na ndihmuan të kalojmë shumë përvoja të vështira të fëmijërisë, ato mund të na e bëjnë të vështirë të menaxhojmë emocionet tona dhe t’i japim përparësi nevojave tona.
Në moshën e rritur, ne vazhdojmë të shtypim ndjenjat tona, të hyjmë në marrëdhënie me njerëz në nevojë ose jofunksional dhe të kalojmë shumë kohë dhe energji të përqendruar në njerëz të tjerë dhe nevojat e tyre, saqë lëmë pas dore veten. Jetët tona vazhdojnë të konsumohen nga ankthi, përpjekjet për të kënaqur njerëzit që nuk janë kurrë të kënaqur dhe ndjenjat e turpit dhe fajit të vetvetes. Në përpjekje për të mbijetuar, shumë njerëz “humbin” veten e tyre.
Shërimi nga marrëdhëniet toksike dhe abuzimi emocional
Marrëdhëniet abuzive dhe toksike janë jashtëzakonisht të vështira për t’u çliruar. Pavarësisht se sa të dëmshme janë këto lloj marrëdhëniesh, ato janë të njohura dhe na japin një ndjenjë qëllimi dhe vetëvlerësimi. Njerëzit toksikë janë shumë të aftë të na mbajnë të lidhur. Kurdoherë që përpiqemi të largohemi, ata grumbullojnë fajin dhe sjelljet abuzive që shkatërrojnë vetëvlerësimin tonë dhe na mbajnë të varur.
Përfundimisht, ne mësojmë se njerëzit toksikë nuk janë të interesuar të ndryshojnë. Ata janë shumë të zënë duke fajësuar, gjykuar dhe bërë kërkesa. Pra, duhet të kuptojmë se si t’i zgjidhim jetën dhe emocionet tona nga njerëzit jofunksionalë. Për disa njerëz kjo mund të realizohet me kufij më të fortë, duke mësuar të shkëputemi dhe duke kufizuar kontaktin. Për të tjerët, të shkëpusësh kontaktet ose t’i japësh fund marrëdhënies është rruga e vetme drejt lirisë emocionale. Nuk e di se çfarë është e përshtatshme për ju ose kur do të jeni gati të bëni një ndryshim. Si terapiste, unë kam punuar me shumë njerëz që kanë vendosur t’i japin fund marrëdhënieve me njerëz toksikë për shkak të dëmit që këto marrëdhënie po i shkaktonin shëndetit, lumturisë dhe marrëdhënieve të tyre të tjera. Dhe, megjithëse nuk njoh askënd që është penduar për vendimin, të gjithë duhet ta marrim atë kur të vij koha.
Mbarimi ose kufizimi i një marrëdhënieje me një mik apo anëtar të familjes është një vendim i madh dhe përfshin humbje – edhe nëse ishte një marrëdhënie tmerrësisht jofunksionale. Sidoqoftë, ka shumë për të fituar. Largimi nga abuzimi emocional ju lejon të rikuperoni lirinë tuaj emocionale dhe të gjeni një rrugë kthimi drejt vetes.
Çfarë është liria emocionale?
Ndërsa shëroheni nga abuzimi emocional, do të përjetoni atë që unë e quaj liri emocionale – lirinë për të qenë vetvetja dhe aftësinë për të menaxhuar ndjenjat tuaja në vend që të lini ndjenjat tuaja t’ju kontrollojnë.
Le të shohim nga afër disa nga përbërësit e lirisë emocionale.
Ndjenjat
Ju ndaloni të thithni ndjenjat e njerëzve të tjerë dhe keni të tuat. Ju i përjetoni ndjenjat tuaja si të ndara nga ato të njerëzve të tjerë, kështu që edhe nëse janë të mërzitur, nuk keni pse të jeni. Si rezultat, ndjenjat tuaja fillojnë të marrin kuptim dhe të jenë të dobishme.
Ju keni një gamë të tërë ndjenjash – jo vetëm dy ose tre. Ju nuk po i shmangni më ndjenjat tuaja ose nuk keni frikë prej tyre. Ju nuk jeni duke u mbështetur në ushqim, alkool, drogë, mbingarkesë dhe shpërqendrime të tjera për të mpirë ndjenjat tuaja.
Faji dhe turpi nuk dominojnë emocionet tuaja. Për shkak se po rindërtoni vetëvlerësimin tuaj, nuk jeni më të gatshëm të pranoni fajin për gjithçka që shkon keq. Ju merrni përgjegjësinë për veprimet tuaja, por nuk do të jeni një cjap kurban. Dhe ju e mposhtni turpin duke ndarë historinë tuaj me njerëz të besueshëm.
Ju nuk jeni më të lidhur me ndjenjat e dikujt tjetër. Ndjenjat dhe jeta juaj janë tuajat dhe nuk keni nevojë që të tjerët të miratojnë ose të kuptojnë zgjedhjet tuaja.
Ju përgjigjeni më shumë sesa reagoni. Në të kaluarën, ndjenjat tuaja ndiheshin jashtë kontrollit dhe ju reagonit ndaj çdo bezdie ose kritike të vogël, por tani ju dini si të toleroni dhe përpunoni emocionet tuaja, në mënyrë që ato t’ju ndihmojnë më shumë sesa t’ju pengojnë.
Të jesh vetvetja
Ju kuptoni se po bëheni “vetja juaj e vërtetë”.
Ndiheni të lidhur me veten. Ju e dini kush jeni dhe ju pëlqen vetja juaj. Ju keni një kuptim më të thellë se pse bëni gjëra, çfarë dëshironi dhe çfarë ka rëndësi për ju.
Ju nuk e shihni më veten të thyer apo të dëmtuar. Ju nuk po kërkoni më dikë tjetër për t’ju “kompletuar” ose për t’ju treguar se jeni të dashur dhe të denjë. Ju e dini që jeni të denjë dhe e ndjeni atë thellë brenda vetes.
Ju i jepni vetes leje për të qenë të lumtur.
Ju i besoni vetes.
Ju kujdeseni më mirë për veten tuaj. Ju i jepni përparësi kujdesit për veten dhe nuk ndjeheni fajtor për këtë.
Ju kënaqeni me shoqërinë tuaj.
Zgjedhjet
Ju shihni zgjedhje që nuk i keni parë kurrë më parë. Ju nuk jeni të kufizuar nga pritjet dhe kërkesat e njerëzve të tjerë. Ju mund të bëni atë që është e përshtatshme për ju dhe të eksploroni të gjithë botën që ofron.
Forca emocionale
Ju keni forcën për të thënë “jo” dhe për të toleruar kritikën dhe konfliktin.
Ndiheni emocionalisht të fortë dhe të sigurt dhe ndiheni të aftë të merreni me çfarëdo që të ndodhë.
Energjia
Meqenëse vendosni kufij, nuk tërhiqeni nga drama dhe negativiteti i njerëzve të tjerë.
Energjia juaj përtërihet sepse ju i lejoni vetes të pushoni, të luani dhe të ndiqni pikat krijuese.
Marrëdhëniet
Të kesh marrëdhënie të shëndetshme fillon të duket e mundur. Ndiheni me shpresë për lidhjen me njerëz të shëndetshëm emocionalisht.
Ju jeni i interesuar të lidheni me të tjerët, por nuk ndiheni të dëshpëruar ose në nevojë.
Ju krijoni marrëdhënie të reja.
Ju vendosni kufij dhe u besoni instinkteve tuaja.
Shpresoj që ky përshkrim i lirisë emocionale t’ju ndihmojë të besoni se shërimi nga marrëdhëniet toksike është i mundur. Si duket liria emocionale për ju? Ndërsa shëroheni nga abuzimi emocional dhe rizbuloni veten, ju mund të dëshironi të krijoni përkufizimin tuaj për lirinë emocionale. Dhe, si gjithmonë, ju lutem mos harroni se shërimi nuk është gjithçka ose asgjë. Disa liri emocionale janë sigurisht më të mira se asnjë! Gjatë jetës jini të butë dhe të mirë me veten.
