Ndërsa jeta vazhdon gjatë pandemisë së koronavirusit, një gjë është e qartë: Ka akoma shumë gjëra që nuk i dimë. Kur do të përfundojë pandemia? Kur do të vaksinohen të gjithë? Kur mund të fillojmë jetën e përditshme? A do të kthehen ndonjëherë gjërat në normalitet? A do të ndryshojë jeta plotësisht për mirë?
Shkencëtarët dhe zyrtarët shëndetësore ofrojnë disa parashikime, por pothuajse asgjë në lidhje me këtë pandemi nuk është i sigurt, përveç se mund të vazhdojë edhe më gjatë. Për shumë njerëz, veçanërisht ata që luftojnë me ankthin, kjo pasiguri ka qenë tepër sfiduese, sepse të panjohurat janë çështje të jetës dhe vdekje.
Pse pasiguria është një ndjenjë kaq e tmerrshme?
Trupi i njeriut u përgjigjet pasigurive. Jessica Linick, psikologe klinike e licencuar me bazë në New York, thotë për HuffPost se truri ynë është krijuar për të vlerësuar kërcënimin dhe rrezikun, dhe pasiguria mund të ndihet tepër e rrezikshme.
Në kohë pasigurie dhe paparashikueshmërie, sistemet tona nervore janë në gatishmëri të lartë; ata janë gjithmonë në kërkim të këtij rreziku. Dhe kur sistemi nervor i dikujt aktivizohet në atë mënyrë, ai prodhon një përgjigje fluturimi ose lufte.
Lauren Hallion, një profesore asistente e psikologjisë në Universitetin e Pittsburgh, u pajtua, duke theksuar se truri i njeriut ka evoluar me kalimin e kohës për t’i kushtuar vëmendje ndryshimeve të papritura në mjedis që mund të sinjalizojnë një kërcënim.
Pasiguria është rrallë argëtuese, por ka një arsye që ndihet shumë më keq tani
Ndërsa pasiguria, në përgjithësi, mund të shkaktojë ankth, është e drejtë të thuhet se pasiguria përreth pandemisë Covid-19 po prek njerëzit në një shkallë më të gjerë dhe në mënyra të panumërta.
Lynae Cook, një kreatore 30-vjeçare, e cila jeton në Uashington dhe California, ka vuajtur nga ankthi në pjesën më të madhe të jetës së saj. Ajo thotë se mendja e saj ka qenë e okupuar nga një larmi e panjohurish.
“Unë shqetësohem për fatin e të tjerëve dhe mënyrën se si njerëzit do të paguajnë faturat e tyre mjekësore ose të blejnë shtëpi”, tha ajo. “Në jetën time personale, ankthi im është shfaqur rreth projekteve që janë lënë në pritje”.
Elly Belle, një shkrimtare dhe gazetare 25-vjeçare që jeton në Brooklyn, New York, tha se ankthi i saj ka qenë vërtet i keq gjatë gjithë kohës, që nga fillimi i pandemisë.
“Në krye të shqetësimit për veten time dhe pasigurinë e së ardhmes time, unë jam gjithashtu i shqetësuar për të gjithë që njoh dhe dua. Të gjithë po kalojnë diçka të vështirë, pavarësisht nëse janë pushime nga puna ose mungesë pune, sëmundje apo shqetësime për familjen. Jam vazhdimisht në një gjendje frike fizike”, tha Belle.
Ajo shtoi se njerëzit që përjetojnë ankth të përbashkët mund ta shohin veten që përballen me çrregullimin e ankthit të përgjithësuar, çrregullimin e panikut ose agorafobinë.
Si mund ta përballoni pasigurinë?
Belle, e cila ka luftuar me ankthin që nga fëmijëria e hershme, shpjegon se pasiguria është gjithmonë një shkas për të, por ajo mësoi në moshë të re se tragjeditë janë një pjesë e pashmangshme e jetës.
Ajo shtoi se tani po merret me aktivitete që e bëjnë atë të lumtur, si gatimi, përgatitja e çajit, dëgjimi i podcasteve dhe biseda me terapistin e saj.
Për Dana Gerber, e cila ka marrë trajtim për ankthin që nga mosha 7-vjeçare, pikëpyetja e madhe rreth asaj sesi do të duket bota pas pandemisë, ka qenë e vështirë të përpunohet.
Ka disa mjete njohëse që terapistët u mësojnë pacientëve të tyre që ju mund t’i përdorni për të menaxhuar pasiguritë. Një prej tyre është teknika e qetësimit të nervit vagus, i cili është nervi kranial më i gjatë i trupit të njërit dhe kontrollon reagimet e trupit gjatë periudhave të pushimit ose relaksimit.
Gjërat që stimulojnë nervin vagus mund të jenë tonifikimi i zërit ose gumëzhitja, pirja e ujit të ftohtë ose vendosja e akullit në fytyrën tuaj, relaksimi i nofullës ose masazhimi dhe qetësimi i frymëmarrjes.
Gjithashtu sugjerohen ushtrime orientuese për të ndihmuar në sjelljen e vëmendjes së jashtme në kulmin e një ankthi. Për shembull, shikoni nga dritarja dhe gjeni gjënë më të largët që mund të shihni. Kaloni kohë duke e parë dhe duke e përshkruar në mënyra të ndryshme. Kjo mund të ndihmojë në zhvendosjen e fokusit nga brenda, jashtë trupit.
Një mënyrë tjetër për të shmangur pasiguritë është të përfitoni nga shpërqendrimet. Kjo bëhet duke dalë shëtitje, duke vrapuar, duke telefonuar të dashurit dhe duke u bërë pjesë e grupeve vullnetare pa dalë nga shtëpia. Të gjitha këto strategji mund të na ndihmojnë të shkëputemi nga spiralet tona të shqetësimit.
