"K" shkon në histori: Kilogrami nuk do të jetë më i njëjtë

Ndryshe

"K" shkon në histori: Kilogrami nuk do të jetë më i njëjtë

Më: 13 nëntor 2018 Në ora: 15:04
Ilustrim

Kilogrami si masë do të ndryshojë këtë javë pasi shkencëtarët ndryshojnë mënyrën se si përcaktojnë masën prej një kilogrami.

Megjithatë, peshorja në banjë do të vazhdojë të tregojë të njëjtën gjë, dhe kilogrami i frutave do të vlejë si më parë.

Deri më tani, masa është përcaktuar nga "gjyshi i të gjitha kilogramëve": një cilindër metalik me madhësi të topit të golfit, i mbyllur në një shtëpizë në Francë. Për më shumë se një shekull, ishte i vetmi kilogram i vërtetë mbi të cilin u bazuan të gjithë të tjerët. Por, nuk do të jetë më kështu. 

Pritet që në një takim të premten në Paris, qeveritë të miratojnë plane për të përdorur një formulë shkencore për të përcaktuar peshën e saktë të një kilogrami. Pritet që ky ndryshim të ketë implikime praktike për industrinë dhe shkencën, kur matjet masive ultra-të sakta janë të nevojshme.

I ashtuquajturi "K i madh" - një kilogram që është kryesori qysh nga viti 1889 - do të shkojë në histori. I prodhuar nga lidhjet rezistente ndaj korrozionit: 90 për qind e platinit dhe 10 për qind e iridiumit, prototipi ndërkombëtar i kilogramit ka parë shumë rrallë dritën e ditës. Sidoqoftë, roli i tij ishte vendimtar si një bazë për një sistem përgjithësisht të pranuar të matjes së peshës, nga i cili varet tregtia ndërkombëtare.

Tre çelësat që mbahen në vende të veçanta janë të nevojshme për të zhbllokuar kutinë e "K të madh" dhe gjashtë kopjet e tij zyrtare, të referuara së bashku si "pasardhës dhe pjesë rezervë", nën kambanat e xhamit në Byronë Ndërkombëtare për Peshat dhe Masat, në Sevro, në anën perëndimore të Parisit. 

Themelues ishin 17 vende në 1875, dhe Byroja është e njohur me shkurtimin francez të BIPM, si kujdestari i shtatë njësive kryesore që njerëzimi përdor për të matur botën e saj: gjatësi, metër për gjatësi, sekonda për kohë, amper për energji elektrike, mol për sasinë e materies dhe luks për intensitetin e dritës.

"Ovo je trenutak slavlja jer ?e poslednji standard preostao iz 1875. godine biti kona?no zamenjen novim, inovacijom", rekao je Martin Milton, direktor BIPM za AP. 

Nga këto shtatë njësi, kilogrami është i fundit i bazuar në objektin fizik, ekzistues, "K i madh".

"Ky është një moment festimi, sepse standardi i fundit që mbetet nga viti 1875 do të zëvendësohet më në fund me një inovacion të ri", tha Martin Milton, drejtor i BIPM për AP.

"Gjithçka tjetër është ricikluar, zëvendësuar dhe përmirësuar. Pra, me atë që u bë në vitin 1875, pranohet se u deshën shumë kohë", shton ai. Modelet e kilogramit të BIPM janë tërhequr butësisht për të krahasuar kilogramët e tjera të peshës, të dërguara në Sevr nga e gjithë bota, për të siguruar që ato janë akoma të korrektuara, me një ndryshim në peshë nga një ose dy grimca pluhuri.

Kilogram zyrtarisht u bë një masë globale në shekullin 20 dhe kjo masë është "një konfirmim i aftësisë së njerëzve për të bashkëpunuar”.

Prototipi metalik i kilogramit do të zëvendësohet nga një përkufizim i bazuar në "Konstancën e zbritjes", e cila është pjesë e një prej ekuacioneve më të famshme në fizikë, por është gjithashtu e vështirë për ta shpjeguar. Milton thotë se ndryshimi do të zbatohet në kompjuter, prodhim, farmaci, studime për ndryshimet klimatike dhe shkencat e tjera ku nevojitet matja e saktë.

"Sistemi do të jetë në thelb i vërtetë në bazë të ligjeve të shkencës dhe ligjeve të natyrës. Ne nuk do të duhet të varemi nga supozimi se një subjekt i veçantë nuk ndryshon kurrë, "pohon Milton.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat