“Rahoveci”, prej motit 1913 deri në 2008

Opinione

“Rahoveci”, prej motit 1913 deri në 2008

Nga: Nasho Bakalli Më: 18 prill 2019 Në ora: 13:35
Nasho Bakalli

Në Krush të Madhe të Rahovecit, në 25, 26 e 27 mars të vitit 1999, u masakruan 243 persona - gra, fëmijë, pleq - dhe u dogjën 893 shtëpi. 20 Vjetori i kësaj  ngjarje u përcoll me nderime jo vetëm të lavdërueshme, zyrtare dhe publike, për të rënët; por, edhe me shpërfaqje thërresë - prej liderëve kosovarë - kundrejt shtetit të Serbisë e ndërkombëtarëve. Ngaqë, Serbia rimohoi krimet e kryera 20 vite më parë; ndërkaq, ndërkombëtarët heshtën. Vetëm ambasada e SHBA, në Prishtinë, u blatoi nderim viktimave. Shugatja, në këtë rast, e Anglisë, Francës, Italisë, Rusisë etj., i ka thellë majat e rrënjëve të veta, në vitin 1913; te Konferenca e Ambasadorëve në Londër. Ku, fuqitë e mëdha Europiane vendosën ndarjen e Kosovës nga Shqipëria - dhurimin Serbisë. Ky peshqesh europian, asaj, nuk i erdhi papritur.  Kryengritjet shqiptare të viteve 1910, 1911, 1912 kundra "Turqve te Rinj" dhe, shpallja e pavarësisë Shqipërisë, 28 nëntor 1912, krijuan një situatë gjeopolitike, ushtarake, dhe shoqërore shumë të favorshme për bashkimin e shqiptarëve dhe trojeve të tyre në një shtet kombëtar, në Ballkan. Lindjen e këtij shteti, pikërisht, e abortuan ambasadorët e fuqive të mëdha Europianë në konferencën e Londrës, 1913. Dështimi, ishte pjesë integrale e projektit  me titull "Lufta e parë dhe e dytë Ballkanike". Tezat e të cilit u shtruan për dijeni dhe zbatim, hap pas hapi, nga Konferenca e Berlinit 1878... .  Pra, nuk ishte rastësi zaptimi i Kosovës nga Serbia në vitin 1912, dhe pastaj dhurimi në vitin 1913.

Ky zaptim-dhurim,  u shoqërua me krime të rënda ndaj popullsisë shqiptare. Në vitet 1912 dhe 1913 serbët kositën 120.000 shpirtra. Një numër i madh fshatërash në Kosovë - dhe Maqedoni – u dogjën. Të paktën 50.000 shqiptarë, për të shpëtuar jetën nga mizoritë e ushtarakëve serbë braktisën trojet e veta dhe, mbritën si refugjatë në Turqi e Shqipëri. Deri në gusht të vitit 1914 - nga Kosova, Sanxhaku, dhe Maqedonia - u shpërngulën 281.747 banorë; pallogaritur fëmijët e moshës deri gjashtë vjeç. Sundimi, vazhdoi paprerë deri në vitin 2008. Ishte moti, kur u shuajt njëherë e mirë ngazëllimi i pushtuesit serb i cili, për  afro 100 vite e ndjeu veten Zot të kosovarëve.

Po, cilat ishin mjetet e dhunës shtetërore që shoqëruan robërinë shekullore serbe në Kosovë? Në pamundësi objektive t'iu bëj me dije lajmet pafund të gazetave të periudhës 1912 deri 2008 - ku shënohen konkretisht metodat, stilet, dhe larmia  e arsenaleve të dhunës fizike dhe shpirtërore që u përdorën për shfarosjen e shqiptarëve - kam përzgjedhur mes tyre shkrimin me titull "Një Gazetë Sërbishte Mi Barbarizmat Serbe" botuar kjo, te gazeta shkodrane "Shqypnia e Re", 20 nëntor 1913. Këtë shkrim të vitit 1913 po e shpërfaq me kast - ndërsa përkujtohet masakra e Krushës së Madhe - për të theksuar faktin madhështor se: historia e luftave kosovare për liri e pavarësi është  e pandërprerë; popullore; vetmbrojtëse; dhe me armë në dorë.

Një Gazetë Serbishte Mi Barbarizmat Serbe                       

Tuj diftue na, ato lajme që marrim mbi barbarizmat serbe në Shqypnie të Sipërme,  asht e ditur se armiqtë shpesh herë nuk i marrin për të vërteta; e prandaj po përkthejmë këtu, fjalë për fjalë, mizorinat që ka ba ushtria serbe në vise  të Dibrës dhe të Kosovës, ashtu, siç i shkruan gazeta sërbishte e socialistëve "Radniçke Novina" e, n' kët mënyrë shifet sheshazi qytetrimi që diplomatët serb shkruanin se deshin me na prue ne shqyptarëve:

"Mbasi kjenë thye shqyptarët prej Struget, Dibret, e Peshkopiet ata nisne me u bashkue rreth Prizrendit ku, një tufë ushtarake serbe tue ardhun prej Tetovet në mal të Sharit, shkoj e i rrethoj. Një tejshkrim që u dha asaj kohe zyrtarisht prej qeverisë serbe i diftonte botës se, këta të rrethuemit nuk deshtën me ra në dorë, por, kjo asht nji rrenë! Të gjithë këta shqyptarë u banë teslim, e mandej kenë nda në grupe nga dhet e dhet e kjenë vra të gjithë. Ushtarët, kishin urdhërin e përgjithshëm mos me xan rob asnji njeri.

Në krahinë të Lumës vepronte i X-ti e XVIII-ti taborr. Tabori i  X-të kishte   përparashkue dhe, në ditët e para shqiptarët i ranë me shpejtësi dhe e thyen. Mbasi qi erdhi taborri XVIII, me 6 topa, shqyptarët qenë shtërngue me ik. Shumë kenë zanë rob, e tue ra në gjunj lypshin me i fal jetën por kot se kjen mbyt të gjithë; mbytyn me ka një syngji ose me ka nji plumb kresë.

Midis Prizrendit dhe kufinit shqyptar  gjindeshin 15 katunde shqyptare prej të cilve,  ma e shumta e tyne nuk kishin marrë aspak pjesë në kryengritje dhe, mashkullia e tyne po rrishin nër shpia të veta tue pritur, si nënurdhës të qetë, ushtarët serbë. Ato shpresonin se, nuk do ti prekte njeri. Por urdhni ishte: Asnji të falun, asnji pshtim!

Dy të parat katunde kjenë rrethue dhe, komandanti bani me ardhë të gjithë mashkujt e rritun; 83 vetë i mblodhi në nji vend dhe i vrau të gjithë.

Ndër të tjera katunde i morrën shqyptarët të gjithë e i lidhën në tufa 40 vetsh, dhe i therrën të gjith. Kështu u binte ma lirë. Se, për ta nuk vynte me harxhue fyshekët. Midis ushtarëve gjindesh edhe nji gabel i cili, me gjithë qejf e bante këtë punë sepse, shumë nga ushtarët tanë nuk doshin me marrë pjesë në kët gjakderdhje.

Por kjo nuk asht e gjitha. Ndër të gjitha këto katunde shqyptare kenë mbytun të gjithë  njerëzit, e deri qent e pulat. Gra e fëmijë midis britmave që lëshojshin u therrën me syngjia e me  thika ose, u vranë me fyshek. Shpijat u dogjn të gjitha e gratë si të tërbueme u lshojshin në zjarr  për me pshtue fëmijt e tyne, që kjenë tue dekun. Të vramit e të plagosmit kjenë hedhun në zjarr, mos me bjerr kohë tue i varros

Disa gra me fmijë në duer që  mundoheshin me pshtue tuj vrapue prej kësaj mizorie por e kot se, plumbat ishin ma të shpejt. Ushtarët i vrtnin tuj thirr: "Ndalu! Zotin, ti s'ke me ba ma fëmijë".

Prej 15 katundeve, 9 kenë rrënue krejt. Nër tjerat katunde murnë gjith mashkujt që munden me xanë, dhe i vranë.

Nër rreth të Dibrës vepronte taborri XII.  Banorët e atyne katundeve  ikne tue kërkues pshtim në male. Por ndjeksit mbasi i dogjn katundet e tyne i mrritne dhe mizorritë e tyne, që ban, janë të mëdha - sa nuk diftohen. Askush nuk pshtoi prej tërbimit të ushtarvet.  Katundet që ishin me serb përqark u banë zot të gjasë e të mallit të tyne.

Në Serbinë Jugore (Kosovë e Dibër)  mbretnon paqja. Nuk asht ma kush atje që, të ngrehet përsëri."

Masakra e Rahovecit e vitit 1999, mbase, mund të themelohet edhe si: dita e kujtimit të gjith atyre kosovarëve që   humbën jetën në luftërat e njëpasnjëshme - dhe e viktimave të luftërave - për liri e pavarësi.  

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat