Provokimi i fundit i kishës ortodokse Serbe në fshatin Martinaj të Gucisë

Opinione

Provokimi i fundit i kishës ortodokse Serbe në fshatin Martinaj të Gucisë

Nga: Ukë Gjonbalaj Më: 14 maj 2019 Në ora: 20:32
Foto ilustrim

Ne Mal te Zi egzistojne dy kisha-Ortodokse:Ajo autoqefale -Malaziase qe u krijua me 1993, para shkeputjes  edhe pamvaresine e Malit te Zi nga Serbia me 2006, e udhehequr nga Metropoliti :Mihajlo i paraquajturi ;''Mirash Dediq''.dhe u njof si bashkesi fetare nga Qeveria e Malit te Zi ne vitin 1999 , por mbetet e panjohur kanonikisht nga kishat tjera ortodokse.

Dhe kisha ortodokse Serbe e udhehequr nga Metropolitti: Antillofije,  qe  mbane kishat ortodokse ne Mal te Zi nen patronatin e saj dhe jane te pakta ato qe administrohen nga kisha autoqefale Malaziase.

Sic shifet nje ngjashmeri e madhe me kishen ortodokse Shqiptare ne krye te se ciles gjendet Janollatosi i sjellur nga Greqia nen protekstin se nuk kishte pas te 90-tave prift shqiptare me grade qe ta usdheheq kishen ortodokse Shqipetare

Dhe kishes autoqefale Shqipetare te udhehequr nga :At Nikolle Markut ne Gjirokaster te mbajtur kryesishte nga diaspora shqiptare,

Pra kisha ortodokse Shqiptare lufton te shkeputet nga ajo Greke dhe ajo Malaziase nga kisha Serbe.

Derisa kisha:Orttodokse -Autoqefale Shqipetare nuk gezon asnje perkrahje nga Qeveria dhe shteti Shqiptare, por pret qe Janotollasi te vdes ne krye te saj dhe pastaj varri i tije te Marterizohet si i shenjte duke i dhen pretekst kishes Ortodokse Greke per pretendime te metutjeshme ne krye te kishes :ortodokse Shqiptare.

Perkunder kisha ortodokse Malaziase perkrahet nga qeveria dhe shteti Malazias, i cili deboje ne Dhjetore te 2018- 30 murgje dhe prifterinje te kishes ortodokse Serbe se bashku me familjet e tyre, duke arsyetue qe sipas ligjeve te Ministrise se Mbrendshme nuk i plotesojne kushtet per ti ktyer sherbimet fetare ne Mal te Zi.

E tera kjo  shkoje edhe ne gjykaten Administrative te Malit te zi e cila shumicen e rasteve i refuzoje dhe ca tjera jane ne procedure.

Historjanet shqiptare e spjegojne dukurin e konvertimit te kishave Katolike Shqiptare ne ato Ortodokse gjate shekujve. me ardhjen e Osmanlive dhe kalimin e popullates nga besimi kristian ne Islame ,

Kjo dukuri pretendohet edhe ne shume kisha Shqiptare ne Kosove duke u nisur nga Manastiri i Decanit kisha e Pejes  e shume kisha tjera ortodokse Serbe qe u ngrien ne themelet e kishave katolike Shqipetare,

E gjer te rasti me i fresket me kishat e Shasit ku ne nje nga shume kisha qe thuhet se ishin ne Shas, kisha e Shen Gjonit nderpreu meshen ne kohen e mbreterise Yugosllave me 1927.Kjo nderprerje zgjati gjer ne 2013 kur dy meshtaret: Don G Grabanica dhe  Don S Filipaj mbajten meshen ne kishen e Shasit dhe ne vazhdimesi behet  ky rit.

Rasti tjeter ishte ne Rumi ne Malin Shqiptare qe kisha ortodokse Serbe me ndihmen e ushrise Serbe ne fund te vite- ve  te 80 vendosi nje kryq qe shifej me mila te tera dhe ne funde te 2018 betonizoje kishen ortodokse serbe, edhe perkunder reagimit te faktorit shqiptare , organet e Ministrise se Mbrendshme. e arsyetojne kinse me lejet e prones kinse te leshuara ne kohen e princit Nikolla.Ne fakt thuhet se shqiptaret jane duke ndertue Xhami ne Malin e Rumise.

Dhe se fundi te kthhemi te kisha Ortodokse Serbe ne fshatin Martinaj.

Plava dhe Gucia  me dekada te tera ishin nen protektoratin e Vezirit te Shkodres, natyrisht qe aty ka Xhami qe nga kohrat e vjetra, popullata ishte shumice e besimit islame ashtu qe kisha ortokse serbe thuajse skishte fare.

Pase shkeputjes me dhune te Plave -Gucise, qe filloje me 1879 Luften Legjendare te Nokshiqit dhe gjer me Shpalljen e Pamvaresise es Shqiperise me 28.Nentor 1912 dhe vazhdoje me Masakrat 1 1913-1914 gjer te ajo e fundit 1917/18 me krimin e mbretersiae Serbo Kroato Slovene,

Gjersa gjate Luftes pare Botrore, mbreteria e  Mali i Zi , ishte e preokupuar ne konvertimin me dhune te Shqipatrve te treves se Plave- Gucise ,Pejes me rrethine ne besimin ortodoks, qe ne shumicen e rasteve u ben edhe Masakra sic ajo e Previse(me18 Tetor 1912-  9 Marse 1913- qe ne dy raste u masakruan mbi 1300 shqiptare dhe te ashtuquajtur Boshnjak .Pa pritur fare menjeher pase largimit te Ushtrise Turke nga Gucia ne Tetor te 1912,

Natyrisht se me krimin e mbreterise Yugoslllave gjerat ndryshojne dhe shumica e emigrantve nga Plave-Gucia u kthyen ne trojet e tyre te djegura dhe te uzurpuara nga koloniste :serb e Malzaias, shumica e te cilve u terhoqen vet duke e ditur se ishin ne toka te uzurpuara.

N kte kohe Kisha Ortodokse Serbe filloje qe kishat e braktisura katolike shqiptare ti uzurpoje dhe to konvertoje ne kisha ortodokse.

Ne Vuthaj asnjeher nuk u ndertue Kishe edhe pse ne kte kohe i raportohej prince Nikolles( Dr Isa Bica-Masakra e Previse , Gushte 2013; Plave) se ne Vuthaj po ndertohen dy kisha .Vuthajt ishin ne kufirin Shqiptare dhe ishte veshtire te nderohej kish.

Dhe qellimet e tyre vazhduan gjer me 1933 , kur filluan ndertimin e kishes ne pronen e nje Martinasit te ikur ne Shqiperi;-Omer Cuka Prelvukaj qe ishte vendosur ne kohen e mbretit Zogu i pare, si shume emigrant tjer nga kjo krahine ne Gurez per mos tu kthyer me ne Vendlindjen e vet.,

Ndertimi i Kishes zgjati per 3 vite dhe shume shqiptare i detyroj te ndihmonin ne ndertim dhe pas hapjes me 1936 ne mungese te besimtarve slllave i detyronte edhe femijet Shqiptare te marrin pjes gjate liturgjive te tyre.

kishes i erdhi fundi ne funde te viteve te 30-ta kur ushtrija e Mbreterise yugosllave ishte ne ikje nga Gjermanet dhe Plave Gucia si gjithe tokat tjera Shqiptare jashte kufijve te Shqiperise se 1912(Perjashtim ben vetem krahina e Chamerise) i bashkohen  me shtetin ame Shqiptare nen okupimin Italian.

Thuhet se me guret e kishes u ndertue shkolla Fillore e Martinajve, dhe kisha nuke eshte ndertuar me.

.Gjate kohes se Komunizmit religjionet ishin te pa deshiruara nga regjimet :Socialiste te botes se Lindjes, edhe pse ish Jugosllavia ishte me tolerante nga te tjerat, objektet e kultit egzistonin  por ata qe ishin anetare te PK nuk lejoheshin te ushtrojnr religjionin.Pase viteve te 90-ta ,perfaqesuesit e kishes ortodokse serbe nga Veriu i Malit te Zi , vijne cdo vite per te mbajtur liturgji ne themelet e kishes duke i provokuar banoret shqiptare dhe ca duke perfunduar edhe ne gjygje per kinse pengimit te kryerjes se ceremonive fetare apo pengimin ne tentative per rindertimin e kishes ortodokse.

Kte vite tentuan me 30 Prill qe te fillojne me ndertimin e kishes,por hasen ne kundershtim me organet komunal duke ua refuzuar kerkesen.

Toka ku pretendojne te ndertojne kishen eshte e regjistruar si prone e kishes qysh nga viti 1999, si '' trashegimi '', cka e nenkuptone se eshte Jashteligjore.

Nje logjike e thjeshte kundershton se si ka mundesi kisha Serbe te jet :''Trashegimtare'' e prones se vllazeris Prelvukaj, .

Duke ber kte analize parashtrohet shume  pyetje.

E para- ci duhet kishes serbe kisha ne fshat ku  nuk jeton asnje kolonist nga shekulli i kaluar apo jane vetem planet gllabruese te kishes dhe shtetit serb me shekuj te tokave te huaja / fqinjve.

Dhe e dyta -a munden Martinajt qe po zbehen cdo dite nga ikja e rinis dhe vdekja e te moshuarve ti perballojne kto provokime te pandalura te kishes ortodokse serbe . .

Dhe se treti- qeverite tona Shqiptare a munde bejne me teper ne nivele te Qeverive qe ti parandalojne kto synime shoveniste te kishes ortodokse Serbe.

Une besoj se organet Komunale te Gucise nuk do i perballojene ankesat e kishes Serbe ne Gjygjet Malaziase qe me siguri do jen ne favor te kishes Serbe,

Por mendoje se Martinajt duhet filluar se ndertuarit te nje objekti ne vend te kishes pasi qe jane trashegimtare te prones dhe sic ndodhi ne Shas ne Korrik te 2018 te gjithe Shqiptaret e Krahines se Plave Gucise , te dy besimeve dhe tu behet thirrje edhe qytetarve te ashtuquajtur "'Boshnjak", qe te gjithe se bashku ti kundervihen kishes Serbe.

Dhe Mergates nga kjo krahine ta ndihmojne Komunen e Gucise financiarisht ne perballje me legjislacionin Malazias.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat