Korrupsioni formë e kriminalitetit ekonomik që prodhon varfëri

Opinione

Korrupsioni formë e kriminalitetit ekonomik që prodhon varfëri

Kadri Bicaj Nga Kadri Bicaj Më 17 prill 2021 Në ora: 17:24
Foto ilustrim

I. Korrupsioni pasurim jo i ligjshëm

Korrupsioni është një dukuri që ekziston në të gjitha vendet e botës, madje edhe në shtetet që kanë ligje me te forta me denime kapitale.Është thuaje e pa mundur qe ta zhdukesh ketë dukuri, por mund ta zbusim nëse punojnë s'pari njerëzit me kompetent ne ketë drejtim dhe mbas tyre edhe nje (populli). Pra s'mund ta lufton populli i vetëm pa njerëzit qe janë neper pozita te ndrysmë në lidhje reciproke. Sa i përket Kosovës për momentin luftimi dhe parandalimi i korrupsionit është shume e vështir, për mos e thënë e pa mundur qe te luftohet kjo dukuri, tu e pas parasysh se ne çfarë rrethanash jemi duke kaluar me një pandemi kovid 19 i prap si dreq ndoshta mbas disa muajve apo vitesh kur te stabilizohen gjerat dhe te fillon zbatimi i ligjit vetëm atëherë mund te ketë shpresë qe mund te zbutet sa do pakës kjo dukuri. Të presësh që korrupsioni të eliminohet vetvetiu si rrjedhojë e një procesi historik, është përceptim i gabuar-iluzion….A po luftohet fenomeni Korrupsion në Republikën e Kosovës dhe në shtetet tjera të Evropës Jug-Lindore?? Korrupsioni kudo që paraqitet prodhon varfëri nga ana ekonomike minon besimin e qytetarëve në sistemin ligjor .

II. Shpërdorimi i pushtetit me korrupsion

Korrupsioni si formë e kriminalitetit ekonomik është kur dikush e shpërdoron pushtetin apo vendin e punës,për të pasur përfitime personale,themi se ai njeri është i korruptuar. Në shoqërinë bashkëkohore,nuk ka shoqëri në të cilën nuk është prezentë korrupsioni.

Korrupsioni në ditët e sotme konsiderohet si murtajë e shkatërrimit të ekonomisë së çdo shteti si unazë e çeliktë me lidhje të çelikta që shkel ligjet, kodin e etikës dhe kodin penal në fuqi, shkel detyrën e besuar nga vota e popullit dhe ligjet në fuqi, duke krijuar nëpunës të korruptuar, shoqëri të korruptuar me aparat shtetëror të korruptuar nga marrja e parave nën dorë që të kryej një punë të jashtëligjshme. Korrupsioni përbën një kërcënim madhor për demokracitë dhe është vështirë për t’u zbuluar e ndëshkuar, ndërsa sipas referencave të autorëve të shumtë; “Korrupsioni është një epidemi shtetërore kriminale me rrezik për shoqërinë dhe shtetin që e ka lejuar” i krerëve nga strukturat kriminale të kamufluara në administratën publike, organet shtetërore dhe institucionet e ndryshme publike që e “legalizon” dhe e mbron me mekanizmat e pushtetit të krijuar dhe të parapara për parandalimin dhe luftimin e korrupsionit Veçohet thënia se nuk ka forma korrupsioni të thjeshta apo lehtësisht të dallueshme. Ai ekziston në forma të ndryshme, të shumta e komplekse që lidhet me përfitime relative dhe dëmton vlerat etike të lidhura me pozita në pushtet dhe me influence me të korruptuarit si palë në korrupsion që mbajnë llogari të paregjistruara në ndonjë bankë të veçantë.

III. Korrupsioni qen zingjiri që kafshon

Korrupsioni është i “keq”, të paktën me lidhje me rezultatin ideal që vjen në shprehje me ryshfet, mitë, prishje morale duke dhuruar dhurata për të vënë dikë në shërbimin e tij dhe konsiderohet një ndër format më tipike të kriminalitetit të organizuar dhe qen zinxhiri që kafshon ekonominë e një vendi dhe kancer i zhvillimit ekonomik i mbërthyer në vetveten, ku dikush pasurohet tej mase e në anën tjetër paraqitet varfëria ekstreme, papunësia”nëna e të gjitha të keqijave”, prostitucioni, narkomania si pasojë e tregtisë së palejuar me narkotikë dhe shumë dukuri të tjera negative. Është fakt që korrupsioni është problem shqetësues për ekonominë e shumë shteteve dhe ndikon në uljen e luftës kundër krimit të organizuar. Marrja e mitos zakonisht kryhet nepër shumë pika kufitare të cilit do shtet nga zyrtarët e zakonshëm të organeve tatimore, policisë doganore, policisë shtetërore te kalimi i mallrave në pragun e shtëpisë së një shteti (dogana), pastaj ajo për të marrë licencë për ushtrim të profesionit ose leje ndërtimi, të gjitha këto referenca janë të dhëna nga teorikët e ndryshëm botërorë që merren me kriminologji dhe kriminalistikë gjë që tregon se korrupsioni kryhet dhe “jeton” nëpërmjet zyrtarëve, përfaqësuesve të pushtetit, partive politike, institucioneve dhe organeve qeveritare dhe joqeveritare duke u gërshetuar në fushën e punësimit, licencimit, tenderëve, marrjen e dokumenteve dhe lejeve zyrtare në tregti, ekonomi, arsim, shëndetësi, polici, parlament, qeveri, ministri, grupe e organizata kriminale. Kur emërohen ose kur i zgjedhin: kryetari i vendit, kryetari i parlamentit, kryeministri, ministrat, kryetarët e partive politike, kryepolici, kryetari i komunës, krye-ekzekutivi e zyrtarë të tjerë, nga ata kërkohet plotësimi i kushteve esenciale morale dhe politike. Nuk diskutohet çështja e ndjekjes penale apo dënimeve penale dhe kundërvajtjeve, sepse kjo rrethanë është pengesë për postin që e merr.

Përgjegjësia penale nga subjektet që u përmenden është e dorës së dytë te luftimi i korrupsionit dhe të provohet implikimi i tyre në krim, për ta ndjekur, shkarkuar apo suspenduar nga detyra, ato nënkuptohen dhe apriori zbatohen pasi që hetimi dhe masat e tjera në zbulim, gjykimi, dënimi dhe ekzekutimi, i përkasin organeve të zbulimit, të ndjekjes dhe të gjykimit që themelohen me procedura të veçanta, me përgjegjësi profesionale, politike, kushtetuese dhe se në rastet e caktuara, përgjegjësia politike mund të kryhet edhe me dorëheqje, ndërsa përfshirja eventuale e ndonjërit në veprimtari kriminale-korrupsion është çështje e organeve të zbulimit, ndjekjes dhe gjykimit ekskluzivisht pa rekomandime, insistime, premtime autoritare, por organet përkatëse zyrtare, hetojnë dhe provojnë çdo kryes të veprimtarisë kriminale menjëherë pas kallëzimit penal apo në bazë të asaj që përflitet, deklaratave të palëve, publikimeve për të korruptuarit në shpërdorimin e autorizimeve, tolerimin e keqpërdorimit të detyrës, mundësimin ose ndihmën në këto dukuri në përgjegjësi morale, si akt moral, vetë të largohet nga detyra- posti zyrtar pa procedura të veçanta si mekanizëm institucional për parandalimin dhe luftimin e të gjitha formave të korrupsionit, shpërdorimit të pushtetit dhe të autorizimeve.

IV. Roli i mediave në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit

Roli i mediave në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit është i madh sepse,në botën bashkëkohore,janë bërë mjete të fuqishme të ndikimit dhe orientimit të opinionit dhe janë në gjendje në përgatitjen dhe rreshtimin e opinionit për çështjet dhe interesat e ndryshme në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit dhe luan rrol të rëndësishëm në luftën kundër korrupsionit.

Një pjesë e konsiderueshme i mediave,kanë misione dhe funksione pozitive në drejtim të informimit të opinionit publik me rrjedhat aktuale politike,ekonomike,kulturore dhe shkencore në zbulimin e korrupsionit e cila dukuri konsiderohet kancer i rrjedhave aktuale të lartcekura.

Të dhënat e fundit lidhur me rolin e mediave në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit janë në nivelin e duhur gjë qe na bënë me kuptuar se janë duke dhënë kontributin e vetë në ndërtimin e shteteve në tranzicion siç është shteti më të ri në botë – Republikën e Kosovës me një shoqëri pa korrupsion bashkë me Shqipërinë.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat