“Populli më pro-Trump në Evropë” - Çka shkruan media izraelite për njohjen e Kosovës?

Politika

“Populli më pro-Trump në Evropë” - Çka shkruan media izraelite për njohjen e Kosovës?

Nga: A.Zh Më: 16 shtator 2020 Në ora: 08:24
Flamuri i Kosovës dhe ai amerikan valon në Prishtinë, Kosovë, 29 qershor 2020. (Ferdi Limani / Getty Images përmes JTA)

Për Flori Dedonin, një anëtar i komunitetit të vogël hebre të Kosovës, lajmi se vendi i tij po krijon lidhje zyrtare diplomatike me Izraelin është shkak për festë.

Deri javën e kaluar, Izraeli ishte në mesin e dhjetëra vendeve që nuk kishin njohur territorin me shumicë myslimane të vendosur midis Shqipërisë dhe Serbisë, shkruan timesofisrael, përcjell Bota sot.

"Kur dikush mëson se jam hebre, ata zakonisht pyesin diku gjatë bisedës pse Izraeli nuk na njeh", tha Dedoni. "Tani, më në fund po ndodh dhe ndjenja është thjesht festive. Plus, nuk kam pse të shpjegoj më", shtoi ai.

Njohja e nënkuptuar e Izraelit për Kosovën është pjesë e një marrëveshje trepalëshe e nënshkruar më 4 shtator në Shtëpinë e Bardhë. Sipas njoftimit, Serbia, e cila pretendon pronësinë e territorit të Kosovës dhe ka luftuar kundër njohjes ndërkombëtare të deklaratës së saj të pavarësisë në 2008, ka rënë dakord të bashkëpunojë për disa çështje ekonomike me qeverinë e rajonit të shkëputur.

Marrëveshja përcakton që të dy vendet do të hapin ambasada në Jeruzalem - një zhvillim me të cilin Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara po përparojnë, pavarësisht kundërshtimit nga palestinezët dhe Bashkimi Evropian, të cilët thonë se qyteti duhet të njihet si kryeqyteti i Izraelit vetëm pas një marrëveshje paqësore me palestinezët.

Image
Një statujë e ish-presidentit amerikan Bill Clinton në një bulevard me emrin e tij, në Prishtinë, Kosovë, 23 qershor 2020. (Armend Nimani / AFP)

Shtetet e Bashkuara janë një nga 116 vendet që njohin Kosovën, një vend pa dalje në det me rreth 1.8 milion banorë me një sipërfaqe toke afërsisht sa gjysma e madhësisë së New Jersey. Kina, Rusia dhe India, ndër fuqitë e tjera, nuk e kanë njohur. Mosnjohja e tyre dhe e vendeve të tjera të rëndësishme duke përfshirë Spanjën, Izraelin, Marokun dhe Ukrainën, besohet të jetë një çështje e qëndrueshmërisë: Ata kanë frikë nga inkurajimi i deklaratave të njëanshme të pavarësisë në territoret që kontrollojnë.

Por pozicioni i Izraelit ishte përmbushur me moskuptim në Kosovë, njerëzit e të cilit janë jashtëzakonisht pro-amerikanë dhe kanë një traditë të gjatë të filosemitizmit. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, qytetarët e Kosovës dhe të Shqipërisë shpëtuan hebrenjtë vendas dhe ndihmuan refugjatët që iknin nga vendet e tjera të pushtuara nga nazistët.

"Është ironike që Izraeli nuk na njeh", kishte deklaruar presidenti i Kosovës Hashim Thaçi në një intervistë për 2016 me Ynet.

Image
Kryeministri i Kosovës Hashim Thaçi vendos lule në Prishtinë, 23 maj 2013, në pllakën përkujtimore duke kujtuar hebrenjtë e Kosovës që u zhdukën në Holokaust, në vendin ku qëndronte sinagoga e fundit e Kosovës deri në 1963. (Armend Nimani / AFP)

Kërkimi 12-vjeçar i Kosovës për njohje dhe kundërshtimi i vazhdueshëm ndaj saj nga fuqitë e mëdha botërore, kanë bërë që Dedoni dhe gruaja e tij të pyesin nëse Kosova është vendi më i mirë për të rritur djalin e tyre 7-vjeçar, Lior. Dedoni është një inxhinier teknik dhe anëtar i Korpusit Diplomatik Hebre të Kongresit Botëror Hebre.

"Ka shumë lloje të çështjeve, duke përfshirë vizat dhe çështjet e udhëtimit, kur shumica e botës nuk e njeh vendin tuaj, pasaportën tuaj" tha Dedoni. "Ne duam që Kosova të ketë sukses dhe ta dëshirojmë atë, por me të gjitha vështirësitë, ne po pyesnim nëse do të bëhet ndonjëherë një vend i njohur plotësisht sepse ne gjithashtu duam t'i japim fëmijës tonë fillimin më të mirë në jetë".

Por, njohja e re izraelite e Kosovës dhe aftësia e dukshme e Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën, po i jep Dedonis "shpresë të re" për të qëndruar në Kosovë, shkruan timesofisrael, përcjell Bota sot.

Lajmi për njohjen e Kosovës nga Izraeli ka dhënë energji për komunitetin hebre prej rreth 100 vetave, i cili është i vendosur në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë, megjithëse nuk ka sinagogë atje. Anëtarët e saj takohen për darkat Shabbat dhe për pushime në një hotel në Prishtinë që është në pronësi të një shqiptari mysliman me interes për Judaizmin - veçanërisht Kabala dhe libri shpirtëror i Zohar, tha Dedoni.

"Tani ka një atmosferë entuziazmi në komunitet”, shtoi ai.

Image
Fëmijët e anëtarëve të komunitetit hebre të Kosovës studiojnë hebraisht në një kamp veror në vitin 2020. (Foto nga Flori Dedoni)

Dedoni ka lindur në Kosovë, por shumë anëtarë të tjerë të komunitetit të tij janë shtetas të Izraelit dhe të punësuar nga firmat ndërkombëtare aktive në Kosovë. “Rreth 50 njerëz paraqiten rregullisht për shërbimet e Shabbat”, tha ai. Shumica e tyre fitojnë paga që janë mbi pagën mesatare mujore të vendit prej rreth 500 euro, por janë në të njëjtin nivel me të ardhurat e kosovarëve të tjerë të punësuar në profesione shumë të afta.

Hebrenjtë e Kosovës gjithashtu e duan Donald Trumpin. Presidenti amerikan nuk është i njohur për popullaritetin e tij në vendet myslimane, ku shumë besojnë se ai është një anti-musliman, ndër arsye të tjera, sepse ai ka viza të kufizuara udhëtimi për qytetarët e disa vendeve me shumicë myslimane.

Por në një sondazh të Gallup nga 2018, mbështetja për Trump ishte rreth 75 përqind në Kosovë, më e lartë se kudo tjetër në Evropë (e ndjekur nga Shqipëria, me 72%). Në sondazhin e këtij viti në Gallup, vlerësimi në Kosovë u rrit në 82%, përsëri më i larti në Evropë.

Dedoni ia atribuon këtë raporteve të marrëveshjeve diplomatike që pikojnë në këtë muaj.

"Në Kosovë, Trumpi është Amerika, dhe Amerika dhe gjithashtu Izraeli, luftojnë për sukses dhe liri", tha Dedoni./BS

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat