“The Guardian”: Po zien armiqësia e gjatë e pazgjidhur mes Kosovës dhe Serbisë, asgjë nuk është zgjidhur

Politika

“The Guardian”: Po zien armiqësia e gjatë e pazgjidhur mes Kosovës dhe Serbisë, asgjë nuk është zgjidhur

Nga: A.Zh Më: 2 tetor 2021 Në ora: 20:42
Anëtarët e forcës paqeruajtëse KFOR patrullojnë zonën pranë pikës kufitare mes Kosovës dhe Serbisë në Jarinje. Fotografia: Laura Hasani/Reuters

Gazeta e njohur britanike “The Guardian”, ka shkruar për tensionet e fundit në veri mes Kosovës dhe Serbisë.

Gazeta ka shkruar se tensionet mes të dyja vendeve, nisën nga një protestë e vogël e serbëve të zemëruar në Jarinje, se automjetet që mbanin targa serbe dhe hynin në Kosovë duhej t’i zëvendësonin me ato të Kosovës, përcjell Bota sot.

Teksa raporton për kronologjinë e ngjarjes, “The Guardian” shkruan se “nën një marrëveshje të ndërmjetësuar nga BE, bllokuesit dhe policia e Kosovës u tërhoqën të shtunën për t'i lejuar politikanët të gjejnë një kompromis, ata që u larguan nga kampet e tyre pranuan se asgjë nuk ishte zgjidhur”.

Sipas saj, dialogu mes të dyja vendeve në Bruksel, nuk ka arritur të merret me çështjen qendrore: refuzimi i njohjes së Kosovës si shtet autonom i pavarur, nga ana e Serbisë.

Media citon kryeministrin e Kosovës Albin Kurtin, se ai kishte pritur një grindje me Serbinë - por jo në shkallën e asaj që doli.

Shkrimi i plotë i “The Guardian”, përkthyer nga “Bota sot”:

Pas një mosmarrëveshjeje të vogël në dukje, zien armiqësia e gjatë e pazgjidhur me Serbinë 

Në një pikë karburanti të braktisur, gjysmë milje nga pika kufitare Jarinje e Kosovës me Serbinë, një flamur gjigant serb ishte vendosur në çati. Në ish-fushën e përparme, një grup të rinjsh u ulën në arka me birrë të harxhuara, duke ndarë shishe me ujë dhe raki të bërë në shtëpi në gota të vogla plastike. "Kjo është skuadra jonë, forcat tona speciale", bëri shaka njëri, teksa katër burra të gjatë dhe muskulorë u afruan për t'u bashkuar me ta.

Rruga malore pranë tyre, e rrethuar nga të dyja anët nga grupet e protestuesve rreth tendave dhe zjarreve të ndezura të kampit, ishte bllokuar mirë nga kamionët e burrave të ngarkuar rëndë.

Një protestë e vogël, në shikim të parë, u bë jo më pak ekzotike nga fakti se ishte rezultat i një rregulloreje të re të motorizmit. Bllokada ishte duke u bërë nga serbët zemëruar se automjetet që mbanin targa serbe dhe hynin në Kosovë - e cila shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008 pas luftës së përgjakshme civile 1998-99 - u thuhej se ata duhej t'i zëvendësonin ato me të Republikës së Kosovës "RKS". Targa ose ktheheni prapa.

Megjithë atë që skenat pranë fshatit Jarinje mund të duken misterioze për botën e gjerë, kjo, për 12 ditë, ka qenë vija e parë e një përleshjeje të tensionuar midis Serbisë dhe Kosovës për identitetin dhe sovranitetin që ofron një kujtesë për botën më të gjerë për potencialin e rrezikshëm në tensionet e pazgjidhura të këtij rajoni.

Bllokimi në dy vendkalimet kufitare nga serbët në Kosovë kishte bërë që qeveria e Kosovës të dërgonte forcat speciale të Policisë për të mbajtur kufijtë e hapur. Kjo u pa në Beograd si një provokim i mjaftueshëm për vendosjen e avionëve luftarakë dhe tankeve MiG në skena që i bënë jehonë të mjaftueshme të kaluarës që liderët ndërkombëtarë të ndiejnë nevojën për të bërë thirrje për qetësi.

Policia e Kosovës raportoi fundjavën e kaluar se një ndërtesë komunale e përfshirë në lëshimin e regjistrimeve të automjeteve ishte djegur. Një e dytë ishte sulmuar me granata, të cilat nuk kishin arritur të fikeshin. KFOR-i i drejtuar nga NATO, i cili ka pasur një rol paqeruajtës në Kosovë që nga viti 1999 - rriti patrullat e tij. Ministri i Mbrojtjes i Serbisë erdhi për të vëzhguar kufirin, i shoqëruar nga ambasadori i Rusisë në Beograd - një spektër alarmant për shumë njerëz

Mosmarrëveshja për targat ishte përshkallëzuar në mënyrë të rrezikshme. Jetët ishin vënë në rrezik dhe Kosova ishte kthyer në lajme për të gjitha arsyet e gabuara. Dhe ndërsa, nën një marrëveshje të ndërmjetësuar nga BE, bllokuesit dhe policia e Kosovës u tërhoqën të shtunën për t'i lejuar politikanët të gjejnë një kompromis, ata që u larguan nga kampet e tyre pranuan lirisht se asgjë nuk ishte zgjidhur.

Milani, një nga protestuesit në bllokadën e Jarinjes, pranoi se njerëzit e zakonshëm po lodheshin nga intensifikimet e tilla periodike të tensioneve politike dhe thjeshtë donin të vazhdonin jetën e tyre. "Kur isha më i ri, isha për një lloj zgjidhjeje etnike - edhe nëse armët ishin të përfshira", tha ai. "Por meqenëse jam baba tani dhe jam martuar, mendoj ndryshe. Unë thjeshtë dua një zgjidhje. ”

Gjetja e një përgjigjeje të tillë ndaj realiteteve shpesh paralele të jetuara krah për krah në rajon, ka qenë qëllimi përfundimtar i një procesi të dialogut të lehtësuar nga BE-ja, i cili filloi në 2011. Por, analistët thonë se ai kurrë nuk ka arritur të merret me çështjen qendrore: refuzimi i njohjes së Kosovës si shtet autonom i pavarur.

Për shumë vëzhgues, zhvillimet gjatë dy javëve të fundit kanë nxjerrë në pah mungesën e lidershipit ndërkombëtar për këtë çështje, veçanërisht nga BE-ja.

Javën e kaluar, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, theksoi se e ardhmja e të ashtuquajturit "6-ja e Ballkanit Perëndimor"-Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Serbia - ishte si anëtare të BE.

Megjithatë, si Serbia, Kina dhe Rusia, pesë nga 27 vendet anëtare të BE-së (Sllovakia, Rumania, Greqia, Qipro dhe Spanja), - ende nuk e njohin Kosovën, kryesisht nga frika e inkurajimit të lëvizjeve të pavarësisë brenda territoreve të tyre.

Dhe derisa - para takimit të krerëve të shteteve dhe qeverive të BE-së, që do të mbahet në Slloveni të mërkurën me udhëheqësit e Ballkanit perëndimor - disa kanë folur për caktimin e një afati 2030 për pranimin, të tjerët e kanë qeshur atë.

Presidenti i Francës Emmanuel Macron e ka bërë të qartë se duke pasur parasysh degradimin e sundimit të ligjit në Poloni dhe Hungari dhe dobësinë e institucioneve të Brukselit në përgjigjen ndaj këtij kërcënimi, përparësia e BE-së duhet të jetë forcimi i asaj që ata kanë. “Kjo është një “jo” për zgjerimin nga Parisi”, ka thënë Vjosa Musliu, asistente e marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Vrije në Bruksel. "Duke pasur parasysh qëndrimin e tij të çrregullt ndaj rajonit, veçanërisht në javët e kaluara, BE shfaqet si aktori më jonormal në të gjithë këtë strukturë."

“BE-ja e ka paraqitur dialogun mes Prishtinës dhe Beogradit si thjeshtë teknik, por në fakt është thellësisht politik dhe kërkon udhëheqje”, shtoi Musliu. "Nuk mund të injorosh elefantin shumë të madh në dhomë”, ka thënë ajo.

Kriza e fundit kishte ardhur pasi një pjesë e një marrëveshjeje të vitit 2016 të arritur në Bruksel mbi aranzhimet e përkohshme për targat e automjeteve kishte skaduar. Sipas rregulloreve të reja të shpallura nga qeveria e Kosovës, targat "neutrale të statusit" që nuk mbajnë asnjë shenjë të Kosovës nuk janë më të vlefshme. Targat serbe duhet të zëvendësohen me targa të përkohshme të Republikës së Kosovës.

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti, nga Lëvizja Vetëvendosje, e cila erdhi në pushtet në mars pasi fitoi bindshëm në zgjedhjet e përgjithshme të muajit shkurt, tha se rregullat e reja mbi targat ishin thjeshtë pjesë e një qasjeje të re, duke siguruar reciprocitet në marrëdhëniet e Kosovës me Serbinë.

Ndjenja mbizotëruese në mesin e shumicës së popullsisë shqiptare në Kosovë është se është Beogradi është përgjegjës për mohimin e lirisë së lëvizjes, pasi njerëzve që hyjnë në Serbi me automjete me targa RKS u është dashur prej kohësh t'i heqin ato në kufi dhe të paguajnë për zëvendësimet e përkohshme.

Kurti pranoi në një intervistë me Observer se ai kishte pritur një grindje - por jo në shkallën e asaj që doli. "Ne parashikuam se do të kishte një reagim, por jo reagimin që do të shihnim avionë luftarakë MiG-29 në ajër dhe tanke T-72 në kufirin tonë dhe më pas automjete të blinduara dhe automjete luftarake ushtarake. Këto nuk ishin parashikuar”.

Kurti, i cili si aktivist për pavarësinë e Kosovës u burgos nga qeveritë e Republikës Federale Socialiste të atëhershme të Jugosllavisë dhe më pas Republikës së Serbisë, për tensionet e fundit fajëson presidentin serb Aleksandar Vuçiq, një ish-ministër i informacionit në administratën e Sllobodan Millosheviqit. "Në ditët e sotme, pak a shumë, Serbia nuk i njeh fqinjët e saj që nuk janë pjesë e BE-së", tha ai. “Qëndrimi i Beogradit është se Bosnje-Hercegovina, Mali i Zi, Kosova dhe Maqedonia e Veriut janë shtete të përkohshme që Serbia duhet t'i kontrollojë ose t'i zhbëjë. Nëse ata nuk ju kontrollojnë, ata duan t'ju bëjnë jofunksional dhe të kthehen në një gjendje të dështuar. Në këtë kuptim, ai është besnik ndaj origjinës së tij".

Por, Kurti gjithashtu kishte një mesazh për BE-në. "Më pëlqen BE-ja për vlerat e saj, por kam një kritikë ndaj BE-së, një kritikë pa hidhërim, sepse dua që BE-ja të përmirësohet dhe të mos shpërbëhet", tha ai. “Arsyeja pse nuk mund të jem i hidhëruar ndaj BE-së është, sepse një pjesë nga mungesa e besimit që BE-ja ka tek ne “gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor” është një shprehje e mungesës së vetëbesimit në vetvete. Nuk është se ata na urrejnë, por nuk i besojnë sa duhet vetes. "

BE po përgatitet të shpenzojë 3.3 miliardë euro në Ballkanin Perëndimor për të ndihmuar në rimëkëmbjen e tij nga Covid, një masë që Kurti e krahasoi me një "plan mini-Marshall", të ngjashëm me atë të zbatuar nga SHBA pas Luftës së Dytë Botërore. Pavarësisht ngjarjeve të fundit, kryeministri i Kosovës tha se nuk ishte pa shpresë.

"Presidenti Biden e ka thënë shumë qartë se qendra e një marrëveshjeje është njohja reciproke: Serbia nuk e njeh Kosovën, Kosova nuk e njeh Serbinë", tha Kurti. “Ne kemi nevojë për njohje reciproke. Është koncepti me të cilin mund të ecim përpara. Do të jetë shumë e vështirë, por përsëri, disa politikanë kur shohin se bashkësia ndërkombëtare është serioze, mendoj se më shumë gjëra janë të realizueshme ... Të gjitha zgjidhjet varen më pak nga imagjinata dhe krijimtaria dhe më shumë nga gatishmëria për të ndryshuar këtë mendim, këtë bindje të Serbisë, se “fqinjët e saj nuk janë shtete të duhura””, tha ai.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat