Vitamina B12 kryen tre role kryesore në trup – ndihmon në mbajtjen e qelizave nervore dhe të gjakut të shëndetshëm dhe ndihmon në krijimin e ADN-së, materialit gjenetik në të gjitha qelizat. Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit (NIH), vitamina B12 ndihmon gjithashtu në parandalimin e një lloji anemie të quajtur anemi megaloblastike që i bën njerëzit të lodhur dhe të dobët. Duke pasur parasysh kontributin e saj të madh, nuk është çudi që nivelet e ulëta të B12 mund të shkaktojnë një sërë simptomash.
Sipas Harvard Health, mungesa e vitaminës B12 mund të zhvillohet ngadalë, duke bërë që simptomat të shfaqen gradualisht dhe të intensifikohen me kalimin e kohës. Mund të vijë gjithashtu relativisht shpejt.
“Duke pasur parasysh një varg simptomash që mund të shkaktojë mungesa e vitaminës B12, gjendja mund të neglizhohet ose ngatërrohet me diçka tjetër”, thotë Harvard Health.
Sidoqoftë, siç thekson trupi shëndetësor, ka grupe simptomash që shoqërohen me mungesë të B12.
Simptomat e mungesës së vitaminës B12 mund të përfshijnë:
Ndjesi të çuditshme, mpirje ose ndjesi shpimi gjilpërash në duar ose këmbë
Vështirësi në ecje (probleme ekuilibri)
Anemi
Një gjuhë e fryrë, e përflakur
Vështirësi për të menduar dhe arsyetuar, ose humbje të kujtesës
Dobësi
Lodhje
Si duhet t’u përgjigjem këtyre simptomave?
Ju duhet të konsultoheni me një mjek të përgjithshëm nëse po përjetoni simptoma të mungesës së vitaminës B12, thotë NHS.
“Këto gjendje shpesh mund të diagnostikohen bazuar në simptomat tuaja dhe rezultatet e një analize gjaku. Është dyfish e rëndësishme që mungesa e vitaminës B12 të diagnostikohet dhe trajtohet sa më shpejt që të jetë e mundur. Megjithëse shumë nga simptomat përmirësohen me trajtimin, disa probleme të shkaktuara nga gjendja mund të jenë të pakthyeshme nëse nuk trajtohen”, paralajmëron NHS.
A jam në rrezik?
Ekzistojnë dy shkaqe kryesore të mungesës së B12 – anemia e dëmshme dhe ndjekja e rreptë e dietave të caktuara. Anemia e dëmshme është një sëmundje autoimune që parandalon trupin të prodhojë faktor të brendshëm – një proteinë e bërë nga stomaku dhe e nevojshme për të thithur vitaminën B12 në zorrë.
Sipas NHS, anemia e dëmshme është shkaku kryesor i mungesës së B12. Respektimi i rreptë i një diete vegane ose vegjetariane gjithashtu mund të rrisë rrezikun për mangësi të vitaminës B12. Vitamina B12 gjendet natyrshëm në një larmi të gjerë të ushqimeve të kafshëve dhe u shtohet disa ushqimeve të fortifikuara. Siç shpjegon NIH, ushqimet bimore nuk kanë vitaminë B12 nëse nuk janë të fortifikuara.
Si trajtohet?
Trajtimi për mungesën e vitaminës B12 varet nga ajo që shkakton gjendjen, por shumica e njerëzve mund të trajtohen lehtësisht me injeksione ose tableta për të zëvendësuar vitaminat që mungojnë.
Ekzistojnë dy lloje të injeksioneve të vitaminës B12:
Hidroksokobalamina
Cianokobalamin
“Nëse mungesa juaj e vitaminës B12 shkaktohet nga mungesa e vitaminës në dietën tuaj, mund t’ju përshkruhen tableta të vitaminës B12 për të marrë çdo ditë midis vakteve”, thotë NHS.
“Njerëzit që e kanë të vështirë të marrin mjaftueshëm vitaminë B12 në dietat e tyre, të tilla si ata që ndjekin një dietë vegane, mund të kenë nevojë për tableta të vitaminës B12 për gjithë jetën.”
Si mund ta marrësh vitaminën B12?
Burime të mira të vitaminës B12 përfshijnë:
Mish
Salmon dhe merluc
Qumësht dhe produkte të tjera të qumështit
Vezët
“Nëse jeni vegjetarian ose vegan, ose jeni duke kërkuar alternativa ndaj mishit dhe produkteve të qumështit, ka ushqime të tjera që përmbajnë vitaminë B12, të tilla si ekstrakt maja, si dhe disa drithëra dhe produkte soje,” shton NHS.
