Osteoporoza është një sëmundje që i bën kockat të dobëta dhe shumë të brishtë. Më të rrezikuarit janë kockat në zonën e ijëve, shpinës dhe kyçeve.
Kjo sëmundje ndodh me kalimin e viteve, dhe më së shpeshti njihet vetëm pas rënies dhe thyerjes së kockave. Osteoporoza nuk mund të shërohet, por mund të parandalohet dhe simptomat mund të zvogëlohen. Një dietë dhe stërvitje e ekuilibruar, veçanërisht ato me pesha, mund të ndihmojnë në forcimin e kockave
Osteoporoza ndodh me moshën ndërsa dendësia e kockave zvogëlohet. Dendësia e kockave është në kulmin e saj te njerëzit në fund të të 20-ave dhe fillon të dobësohet pas moshës 35-vjeç. Kjo ndodh, sepse ndërsa personi plaket, kockat prishen më shpejt sesa rigjenerohen. Gjendja para osteoporozës quhet osteopeni.
Kjo do të thotë se ka një densitet më të ulët të kockave për moshën e pacientit, por nuk është aq i ulët sa të konsiderohet osteoporoza.
Gratë janë në rrezik më të madh të zhvillimit të osteoporozës, veçanërisht ato që kanë operuar vezoret ose menopauza e të cilave filloi para moshës 45-vjeç. Gjithashtu, gjenet luajnë një rol të madh, kështu që nëse njëri nga prindërit tuaj ka osteoporozë ose ka një kockë të thyer, ka më shumë mundësi që edhe ju të zhvilloni këtë sëmundje.
Përveç kësaj, nivelet e hormoneve ndikojnë në kockat. Ulja e niveleve të hormoneve seksuale nënkupton gjithashtu kocka të dobësuara dhe nivelet e rritura të hormoneve tiroide mund të shkaktojnë humbje të kockave.
Osteoporoza ndikohet gjithashtu nga nivele të ulëta të kalciumit në trup, çrregullime të ndryshme të të ngrënit dhe gjendje të caktuara mjekësore si kanceri, sëmundja celiake, lupusi, artriti reumatoid dhe sëmundja e veshkave ose mëlçisë, por edhe përdorimi i disa ilaçeve për një kohë të gjatë, siç janë kortikosteroidet.
Qëndrimi i gjatë ulur gjithashtu mund të shkaktojë osteoporozë, ashtu si pirja e duhanit dhe konsumimi i tepërt i alkoolit.
Në fillim, kjo sëmundje nuk ka simptoma të rëndësishme. Simptomat shfaqen vetëm në fazën kur kockat janë dobësuar tashmë.
Në disa raste, kockat mund të jenë aq të dobëta, saqë edhe rënia më e vogël ose ndonjë stres në trup, siç është lakimi i pasaktë, mund të shkaktojë një thyerje të kockave. Sidoqoftë, simptomat që tregojnë se është osteoporoza janë:
- Dhimbje shpine
- Qëndrimi i përkulur
- Humbja e gjatësisë
Kockat e dobëta mund të parandalohen nga një dietë e duhur që është e pasur me kalcium. Këto përfshijnë perime me gjethe jeshile të errët, salmon të konservuar, ton ose sardele me kocka, produkte soje dhe produkte qumështi me pak yndyrë si qumështi, djathi dhe kosi.
Vitamina D gjithashtu mund të ketë një efekt, duke ndihmuar trupin të thithë kalciumin më lehtë, dhe gjithashtu të përmirësojë shëndetin e kockave. Ushtrimi mund të ketë përfitime të shumta për trupin, muskujt, por edhe kockat.
Ecja, vrapimi, por edhe trajnimi me forcë që përfshin pesha mund të ndihmojnë këtu, si dhe joga që do të lejojë fleksibilitetin e trupit dhe zvogëlon rrezikun e rënies. Ushtrimi stimulon formimin e masës kockore dhe rrit dendësinë e kockave deri në tre për qind në vit. Meqenëse pirja e duhanit dhe alkooli rrisin rrezikun e osteoporozës, ato duhet të eliminohen.
Në shenjat e para të pacientit, mjeku do të kërkojë një skanim të veçantë të kockave për të parë se cila është dendësia e kockave. Ky regjistrim quhet densitometri dhe zgjat dhjetë deri në 30 minuta, dhe përfshin matjen e densitetit të kockave në kyçet, ijët dhe shpinë.
Në rreth 80 për qind të rasteve, osteoporoza nuk njihet, dhe kur zbulohet, trajtimi varet nëse ekziston rreziku i thyerjes së kockave. Para së gjithash, është e nevojshme të ndryshoni zakonet e jetës dhe të futni ushtrime ose ecje në një rutinë.
Përveç kësaj, ilaçet mund të ndihmojnë, si dhe rritja e konsumit të vitaminës D dhe kalciumit në formën e suplementeve. Osteoporoza nuk mund të shërohet, por trajtimi i duhur mund të ndihmojë në forcimin e kockave dhe zvogëlimin e frakturave të kockave.
Osteoporoza është një sëmundje e kockave që shpesh kalon e pa diagnostikuar. Në rrezik më të madh të zhvillimit të osteoporozës janë gratë që kanë pasur menopauzë më herët, por edhe duhanpirësit dhe ato që kanë pasur këtë sëmundje në familjen e tyre. Osteoporoza nuk mund të shërohet, por ka disa mënyra të thjeshta për t'u kujdesur dhe forcuar kockat.
