Ndërsa variante të reja të coronavirusit shfaqen dhe infektojnë më shumë njerëz, pyetjet shfaqen mbi efektivitetin e vaksinës.
SARS-CoV-2, virusi që shkakton COVID-19, vazhdon të ndryshojë, duke gjeneruar versione të reja dhe më të transmetueshme ndërsa bota përpiqet të qëndrojë përpara një pandemie që ka vrarë më shumë se 2.3 milionë njerëz deri më tani.
Së pari, një variant u zbulua në Mbretërinë e Bashkuar, duke shkaktuar një shpërthim të rasteve të reja, pastaj dy të tjerë u shfaqën në Afrikën e Jugut dhe Brazil, duke ngritur pikëpyetje nëse vaksinat do të ishin efektive kundër këtyre mutacioneve, shkruan Al Jazeera.
Por cilat janë variantet dhe çfarë dihet rreth tyre, deri më tani?
Varianti në Mbretërinë e Bashkuar
Varianti i parë u zbulua për herë të parë me 23 mutacione në shtator të vitit të kaluar në Mbretërinë e Bashkuar.
B.1.1.7 besohet të jetë rreth 50 për qind më ngjitës sesa SARS-CoV-2, sipas qeverisë britanike, dhe përbën më shumë se 60 për qind të testeve pozitive në Mbretërinë e Bashkuar.
Ndërsa varianti besohet të përhapet më shpejt, shkencëtarët thonë se ekziston një “mundësi reale” që infeksionet e reja “të shoqërohen me një rrezik në rritje të vdekjes” krahasuar me infeksionet nga SARS-CoV-2.
Që atëherë mutacioni në Mbretërinë e Bashkuar është përhapur në të paktën 75 vende.
Varianti i Brazilit
Ky variant u zbulua për herë të parë në fillim të janarit te udhëtarët japonezë të cilët kaluan nëpër rajonin brazilian të Amazon.
Besohet gjerësisht se ky lloj shkaktoi një shpërthim të rasteve në Manaus, kryeqyteti i provincës, duke shkaktuar një mungesë të tmerrshme të oksigjenit.
Infeksionet u rritën me 125 për qind në Manaus midis 7 dhe 22 janarit, sipas Këshillit Kombëtar të Sekretarëve të Shëndetit.
Varianti i ri tani po përhapet në të gjithë vendin.
Varianti i Afrikës së Jugut
Varianti B.1.351 u shfaq për herë të parë në dhjetor 2020 në Provincën Kepi Lindor të Afrikës së Jugut. Tani është gjetur në 32 vende, përfshirë Mozambikun, Kenian dhe Botsvanan.
Ashtu si lloji i zbuluar në Mbretërinë e Bashkuar, besohet të jetë më ngjitës.
Varianti – i njohur gjithashtu si 501.V2 – përfshin mutacionin E484K, i cili mund të shpjegojë pse disa vaksina deri më tani janë gjetur më pak efektive kundër tij.
A funksionojnë vaksinat në raport me variantet?
Sa më shumë që një virus pëson ndryshim, aq më pak efektive bëhet një vaksinë.
Në skenarin më të keq, virusi replikon në një masë të tillë sa që vaksina nuk është adekuate për të ndihmuar trupin të prodhojë mbrojtjen e duhur.
Kompanitë e ilaçeve Moderna dhe Pfizer/BioNTech, vaksinat e të cilëve morën miratimin e urgjencës në SHBA, thanë më 25 janar se vaksinat e tyre, ndërsa ishin akoma efektive, ofrojnë më pak mbrojtje ndaj variantit B.1.351 sesa bënë kundër varianteve të tjera në Mbretërinë e Bashkuar.
Të shtunën, një studim jo i rishikuar nga kolegët ekspertë thuhet se tregoi se vaksina e AstraZeneca/Oxford duket se ofron vetëm mbrojtje të kufizuar kundër sëmundjes së lehtë të shkaktuar nga varianti i Afrikës së Jugut.
Javën e kaluar, rezultatet treguan se niveli i mbrojtjes së vaksinës me një dozë të Johnson&Johnson ra nga rreth 66 për qind në 57 për qind për rastet e lehta dhe të moderuara kur u testuan në Afrikën e Jugut.
Ndërkohë, vaksina e Novavax, e cila është 89 për qind efektive në testet në Mbretërinë e Bashkuar, tregoi 60 për qind efikasitet në vendin afrikan.
Lajmi i mirë është se disa vaksina, të tilla si ato nga Pfizer/BioNTech dhe Moderna, përdorin teknologjinë mRNA, e cila lejon rikonfigurimin e një vaksine për të transmetuar udhëzime të ndryshme gjenetike më lehtë.
