Më i vështirë edhe se luftat botërore: Ja pse viti 536 ishte më i keqi në historinë e njerëzimit

Shkencë & Teknologji

Më i vështirë edhe se luftat botërore: Ja pse viti 536 ishte më i keqi në historinë e njerëzimit

Nga: D.G. Më: 29 tetor 2020 Në ora: 09:13
Vullkani (Ilustrim)

Përkundër Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore dhe sëmundjeve të ndryshme si gripi spanjoll, AIDS-it dhe virusit korona, shkencëtarët vlerësojnë se viti më i keq në historinë e njerëzimit ishte viti 536, sepse atëherë një shpërthim vullkanik shkaktoi 18 muaj errësirë ​​në tokë.

"Ishte fillimi i periudhës më të keqe për njerëzimin, në mos viti më i keq", thotë historiani i Harvardit Michael McCormick për Science Magazine.

Atë vit, një mjegull misterioze e njohur sot si rezultat i një shpërthimi vullkanik mbuloi Evropën, Lindjen e Mesme dhe pjesë të Azisë, pas të cilës pasuan 18 muaj errësirë.

"Dielli ishte pa shkëlqim, shkëlqente turbull gjatë gjithë vitit, si Hëna", ka vënë në dukje Prokopi, historian bizantin nga ajo kohë. Atë verë, temperatura ndryshonte ndërmjet 1.5 dhe 2.5 gradë Celsius, me çka filloi periudha më e ftohtë në 2300 vitet e fundit.

Binte borë në Kinë, gjë që bëri që të korrat të dështonin dhe njerëzit të vdisnin nga uria. Në vitet në vijim, situata filloi të përkeqësohej.

Kështu, në vitin 541, në portin romak të Egjiptit u shfaq murtaja, e cila filloi të përhapet me shpejtësi.

Murtaja vrau mes një të tretës dhe gjysmës së popullsisë së Perandorisë Romake Lindore, e cila, sipas McCormickut, përshpejtoi rënien e saj.

Murtaja u përhap në të gjithë Mesdheun, Evropën dhe Lindjen e Mesme.

Disa historianë e konsiderojnë këtë pandemi të murtajës si një nga pandemitë më të këqija ndonjëherë, kështu që thuhet se ka vrarë rreth 100 milionë njerëz, ose gjysmën e popullsisë së botës në atë kohë.

Përndryshe, historianët kanë spekuluar gjatë për origjinën e mjegullës që u shfaq në vitin 536. Vetëm dy vjet më parë, analiza e akullit nga një akullnajë zvicerane vërtetoi se një shpërthim vullkanik kishte ndodhur në Islandë atë vit dhe hiri i tij ishte përhapur në të gjithë hemisferën veriore.

Pasuan dy shpërthime të tjera, në 540 dhe 547. Pas kësaj erdhi murtaja që shkaktoi një kolaps ekonomik në Evropë që zgjati deri në vitin 640.

Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat