Shtëpia përkujtimore e Nënë Terezës, një nga atraksionet e rralla të qytetit të Shkupit, iu “flet” vizitorëve thuajse në të gjitha gjuhët, përveçse në gjuhën amtare të humanistes. Dhe numri i turistëve është jashtëzakonisht i madh, një mesatare prej 500 vizitorësh në vit, duke e kthyer në një qendër pelegrinazhi për të gjithë të huajt që vizitojnë Maqedoninë.
Që prej themelimit të saj, asnjë prej kuratorëve nuk ka qenë shqiptar dhe kjo përbërje mbetet e pandryshuar. Tre kuratorët iu drejtohen turistëve në serbisht, anglisht, italisht, frëngjisht. Delegacioneve nga Kosova, apo Shqipëria, apo edhe grupeve të tjera të shqiptarëve që vijnë nga vende të tjera, ka raste kur iu drejtohet në shqip vetë kreu i këtij institucioni. Arian Asllanaj, drejtori i Shtëpisë përkujtimore që numëron 12 të punësuar, pohon se gjatë këtyre viteve, i është drejtuar vazhdimisht me kërkesa institucioneve përkatëse për të rritur numrin e punonjësve, por sidomos të kuratorëve në gjuhën shqipe.
“Më shumë sesa çështja e përfaqësimit të drejtë etnik, është problem i punësimit të një kuratori që do t’i drejtohet vizitorëve në gjuhën e Nënës Terezë. Mendoj se një nevojë e tillë është esenciale për vetë simbolikën e kësaj shtëpie. Por kërkesat nuk kanë marrë miratimin e Ministrisë së Financave. Gjatë periudhës që e ushtroj këtë post, i jam drejtuar pesë herë për të lejuar punësime të reja, pasi përveç kuratorëve, na duhen edhe punonjës administrate, ku kemi mungesa. Ndryshe nga më parë, këtu çdo gjë flet shqip sa i takon mbishkrimeve, materialeve, faqes zyrtare…, e të tjera”, thotë Asllanaj. Shtëpia përkujtimore, që prej gati një dekade u drejtua nga Renata Kutera Zdravkovka, e cila vazhdimisht ka qenë në qendër të kritikave sa i takon mbylljes së institucionit dhe bashkëpunimit me pjesën shqiptare. Po ashtu, përdorimit të gjuhës shqipe iu rezervua një vend shumë simbolik në këtë institucion, duke filluar që nga pllaka në hyrje të saj, materialet promovuese, broshurat, madje edhe aktivitetet që organizoheshin nga ky institucion.
Për vite të tëra, jo vetëm që nuk ishte i punësuar asnjë kustos, por edhe në administratë, dhe për momentin numërohen dy punonjës shqiptarë. “Kanë ndryshuar shumë gjëra gjatë këtyre viteve, mbishkrimet, materialet, faqja zyrtare, çdo gjë është në gjuhën shqipe. Po ashtu edhe institucioni është pjesë e shumë manifestimeve dhe aktiviteteve të përbashkëta me institucione të tjera sa i takon shënimit të datave të shënuara shqiptare, e të tjera. Edhe vizitorëve iu theksohet origjina e saj dhe e familjes, kontributi i kësaj familje, sidomos i bacës Kolë dhe familjarëve të tjerë, e komunitetit katolik në zhvillimin e jetës kulturore, shoqërore… në Shkupin e atëhershëm”, thotë drejtori Asllanaj.
