Të trajnuara si inxhiniere kimik dhe avokate, kush do të kishte menduar që Viola Hoxha dhe Valentina Korbi s’do të ishin diku në komoditetin e shtëpisë në Tiranë, kryeqytetin e Shqipërisë.
Megjithatë, tani me gradën e kapitenit, të majorit respektivisht dhe me përvojë të konsiderueshme në Ushtrinë Shqiptare, të dyja përfunduan si paqeruajtëset e para shqiptare të Kombeve të Bashkuara.
Misioni i tyre, thonë ato, “është të ndihmojë të tjerët për të lehtësuar vendosjen e kontakteve me popullatën lokale femërore, të zhvillojnë kapacitetet e tyre dhe t’i bëjnë ato të rëndësishme për shoqërinë”.
Në atë se si ndihet sikur janë ushtarët e para femra shqiptare në një operacion paqeruajtës të OKB, të dy zonjat kanë përgjigje të gatshme.
“Nuk është e lehtë!”, thotë Valentina. “Organizata ushtarake ka aranzhimet e veta. Por, duke qenë paqeruajtësit e parë të OKB, ne ndjehemi krenarë”, shton ajo.
“Është një mision. Një detyrë e vështirë që mban shumë përgjegjësi “, vë në dukje kapiteni Viola Xoxha, tani me një përvojë ushtarake 11-vjeçare. “Gjëja më e mirë që më pëlqen është të ndihmoj të tjerët dhe të jesh këtu [Sudani i Jugut] është një nga ëndrrat e mia, për të shërbyer dhe për të ndihmuar”, shton Viola.
Për Valentina, duke parë babain e saj në uniformën e tij ushtarake e frymëzoi atë për t’u bashkuar me ushtrinë. Tani, megjithatë, është më shumë se vetëm kjo.
“Unë duhet të theksoj se unë jam në këtë mision me dëshirë me synimin për të kontribuar në paqen në Sudanin e Jugut”, thotë ajo. “Unë kam qenë në ushtrinë shqiptare për 15 vjet si Këshilltare Ligjor e Forcave të Armatosura Shqiptare dhe megjithëse babai im ishte edhe në ushtri, gëzimi për të pasur një mundësi për të shërbyer vendin tim ishte ajo që më motivonte”, shton ajo, para se të shtonte, “Dhe të zgjidhem për të shërbyer në një operacion paqeruajtës të OKB-së si ky, ishte si një krem mbi tortë”.
Në Bor, të dy gratë punojnë në njësinë e inteligjencës së Misionit të Kombeve të Bashkuara.
“Ka qenë një përvojë e vlefshme deri më tani,” vëren Valentina. “Dorëzimi i informatave të inteligjencës mbi situatën e sigurisë dhe të inteligjencës është më intriguese dhe e vlefshme”, thotë ajo.
Dhe tani, ata tashmë janë duke kërkuar të frymëzojnë më shumë gra në Shqipëri, duke ndarë përvojën e tyre paqeruajtëse me kolegë të tjerë femra pasi disa prej tyre do të donin të merrnin pjesë në një mision të ngjashëm.
“E vlerësoj rëndësinë e misionit për qëllimin e tij, por në të njëjtën kohë e konsideroj atë për karrierën time profesionale”, thotë Valentina. “Nga pikëpamja njerëzore dhe personale, kjo do të jetë një përvojë që nuk mund të harrohet lehtë”, shton ajo me një buzëqeshje.
Dy paqeruajtëset i janë bashkuar operacioneve paqeruajtëse të OKB-së në një kohë kur u rrit interesimi i e Organizatës për përfshirjen e grave.
Sipas Viola, ekzistojnë nevoja të veçanta të grave gjatë dhe pas konfliktit dhe “kjo përfaqëson një sektor me rëndësi thelbësore që vetëm gratë mund të japin. Një sektor që nuk mund të neglizhohet në ndonjë mision paqeruajtës, “thekson ajo.
Viola gjithashtu pranon se prania e grave në operacionet paqeruajtëse është thelbësore për shumë arsye.
Së pari, ato lehtësojnë kontaktet me popullatën lokale dhe ata fitojnë besimin e tyre. Gratë, fëmijët dhe të moshuarit ndjehen më mirë duke folur me një grua.
“Për shkak të ndjeshmërisë, durimit dhe kujdesit ndaj nevojave të të tjerëve, gratë paqeruajtëse ofrojnë një aspekt të rëndësishëm në kontributin për proceset paqeruajtëse kombëtare”, thotë Valentina, duke ardhur për të drejtuar pikën në shtëpi.
“Gratë mund të bëjnë shumë. Prania e tyre mund të sjellë shumë ndryshime “, vëren më tej Valentina, shkruan unmiss, përcjellë Indeksonline.
“Përfshirja adekuate e grave në operacionet paqeruajtëse mund të shërbejë për të nxitur pjesëmarrjen politike të grave në nivel lokal të qeverisjes. Me fjalë të tjera, gratë e punësuara në operacione paqeruajtëse qoftë si ushtarake apo civile mund të shërbejnë si një frymëzim dhe model për popullatën lokale “, vëren Valentina.
“Ne mendojmë se është thelbësore të inkurajojmë një pjesëmarrje më të madhe të grave në operacionet paqeruajtëse, duke identifikuar dhe eliminuar pengesat kryesore që përbëjnë një ndërhyrje në pjesëmarrjen e tyre”.
Në vitin 1993, gratë përbënin vetëm 1% të personelit të uniformuar. Njëzet e një vjet më vonë, deri në vitin 2014, nga rreth 125,000 paqeruajtës, gratë përbënin 3% të personelit ushtarak dhe 10% të personelit të policisë në misionet paqeruajtëse të OKB-së. /
