Derisa Fitër Bajrami njihet si “Bajram i ëmbël”, Kurban Bajrami është i njohur ndryshe si “Bajram i kripur”.
Si i tillë, ushqimi i kësaj feste është më i kripur, duke përfshirë edhe mishin e kafshës që flijohet gjatë kësaj feste.
Ëmbëlsirat janë gjithashtu pjesë kyqe e festës së Bajramit, si atij të parit ashtu edhe të dytit.
Në botën arabe janë shumë të njohura ëmbëlsirat e quajtura “Ma’amoul”, të cilat përgatiten me hurma dhe arra, e që shpesh shërbehen në forma të rrumbullakëta.
Disa ide për një tryezë të begatshme:
1. Çorba e Begut
Kjo përzierje e perimeve dhe mishit, është çorba më e njohur e cila përgatitet në ditët e Bajramit. Zakonisht përgatitet me mish viçi apo mish pule.
2. Vegësh tradicional
Përbërësit kryesorë të kësaj gjelle janë lakra e zier, speci dhe mishi i viçit.
3. Qebap haxhiu
Qebapët e haxhiut janë edhe një përzierje e mishit të viçit me perime. Për këtë ushqim është specifike sepse bëhet i mbështjellë në letër.
4. Musaka
Ushqim i njohur kaherë me mish të bluar. Musaka mund të gatuhet në mënyra të ndryshme, mirëpo më e njohura është me patate dhe kungullesha.
5. Sarma
Është edhe një ushqim i njohur mirë i cili gatuhet nga lakra e freskët apo lakra turshi, mishi i bluar dhe orizi.
6. Dollma apo japrak
Japrakët janë të ngjashëm me sarmatë, pos që në vend të lakrës së bardhë gatuhet me lulelakër.
7. Pite të ndryshme
Nuk mund të quhet Bajram nëse në sofër nuk ka ndonjë ndër pitet siç janë p.sh. pitja me djathë dhe lakrori. Pos ushqimeve të njelmëta, sofra e Bajramit është e pasur edhe me ushqime të ëmbla – ëmbëlsira.
Qebapët e haxhiut janë edhe një përzierje e mishit të viçit me perime. Për këtë ushqim është specifike sepse bëhet i mbështjellë në letër.
Këto janë ëmbëlsirat më të njohura:
Bakllava
Është pite e ëmbël, përbërësit kryesorë janë petët – të gatuara në shtëpi apo të blera në dyqan dhe arrat, si dhe, sipas dëshirës, rrush i thatë, bajame, fistike (lat.: Pistacia lentiscus)… Nuk mund të quhet Bajram nëse nuk është në sofër bakllavaja.
2. Tufahija
Tufahija është ushqim i ëmbël nga mollët e ziera të mbështjella me krem i cili bëhet nga arrat dhe bajamet, ajka, sheqeri dhe kremi.
3. Hallva
Është ushqim i ëmbël nga mielli i grurit, yndyra dhe mjalti apo nga susami, mielli, mjalti dhe sheqeri. Ekzistojnë lloje të ndryshme: qeten-hallva, tahin-hallva, kos-hallva.
4. Tullumbat
Janë ëmbëlsirë që bëhet nga vezët, uji, vaji, sheqeri dhe mielli. Gatuhen me shabllon të veçantë i cili u jep formë ylli.
5. Ëmbëlsirë në formë hurme
Edhe një ëmbëlsirë e thjeshtë, por shumë e shijshme nga vezët, mielli, margarina, vaji dhe uji.
6. Kadaif
Gatuhet nga petët e prera në mënyrë të veçantë, sheqeri dhe uji dhe shtojcave sipas dëshirës, p.sh. arra apo fistike.
