Më pak shanse për t’u zgjedhur me mbiemër të huaj (Moins de chance d’être élu avec un nom de famille étranger) ky eshte titulli i shume shkrimeve qe i hasëm sot dhe dje ne gazetat zvicerane ne faqet e para, për cka ka shkaktuar nje ser reagimesh e polemikash duke skaktuar debate ne mediat dhe tribuna te ndryshme organizuar nga TV, parti politike shoqata siu dhe organizata joqeveritare ne territorin helvetik, ku disa jane kunder e disa pro, shkruan gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Njerëzit me mbiemra që tingëllojnë të huaj përballen me diskriminim në zgjedhje, sipas një studimi universitar. Sidoqoftë, është e mundur të veprohet për të shmangur këtë zhvlerësim. Njerëzit me mbiemra që tingëllojnë të huaj kanë më pak gjasa të zgjidhen, sipas një studimi nga universitetet e Lucernit dhe Gjenevës. Por partitë mund t’i kundërvihen efekteve të caktuara, njofton gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch duke ju referuar nje sondazhi te universiteve te Zvicrës.
“Jo! Asnjë ndryshim emri. Unë vërej shumë pozitivisht se zgjidhen kandidatët që nuk quhen “Dunand” ose “Meyer”, pse jo për shembull Albin apo Albina! ” (Non! Pas de changement de nom. Je constate très positivement que led candidats qui ne s’appellent pas «Dunand» ou «Meyer», pourquoi pas, par exemple Albin ou Albina !..)
Si e kuptoni këtë? A mendoni se disa parti përdorin kandidatët (mes tyre shumë shqiptarë) për të fituar vota, ndërsa kandidatët në fund nuk fitojnë asgjë?!
Kësaj pyetje për gazetën zvicerane në shqip Le Canton27.ch ju është përgjigjur qarte e shkurt ish-deputeti Ueli Leuenberger, sot nënkryetar i AVIVO, njëherit ambasador dhe avokat i komunitetit shqiptarë në Zvicër.
“Po fatkeqësisht e vërtetë. Disa zviceranë “etnikë” i kalojnë ato në votim dhe bashkatdhetarët e natyralizuar nga i njëjti vend i origjinës nuk i shtojnë ato sa duhet. Unë vërej shumë pozitivisht se zgjidhen kandidatët që nuk quhen “Dunand” ose “Meyer”, por që janë të përfshirë mirë në shoqatat lokale dhe aktivë në partitë e Gjelbërta dhe Socialiste. Jo gjithmonë në përpjekjen e parë, por shumica e tyre. Gjithashtu duhet thënë se dikush që ka kryer të gjitha shkollat e tij në qytetin e tij dhe që ka një rreth të madh familjar dhe miq zgjidhet më lehtë. Kjo vlen për “zviceranët vendas” dhe për njerëzit e natyralizuar. Thjesht vendosja e gjithçkaje në një listë pa aktivitete të tjera para fushatës zgjedhore nuk është shumë produktive…”.
Sipas tij “Ne kemi një shembull te shkëlqyeshëm suksesi sikur miqtë shqiptar, kryetare e parlamentit të Lucernit. Një grua e shquar që punoi shumë për të arritur aty ku është tani. Ndoshta, nje te afërme jo të larget do kemi deputetin e parë kombëtar me origjinë shqiptare…”
Pra, ky hap, nisma është pozitive ose negative për Zvicrën, pasi ne e njohim atë si nje vend demokratik dhe tolerant e cila lufton racizmin? Sa do të preken shqiptaret si nje komunitet i madh dhe i rëndësishëm ne Zvicër?
Jo! Asnjë ndryshim emri. Nuk do ishte serioze të mohohej identiteti i tij, pjesë e të cilit është origjina. Por përfshiheni më shumë në shoqatat (sindikatat, Asoc. Qiramarrësit, prindërit e studentëve, konsumatorët, mjedisi etj.) Dhe në veprimtarinë bazë aktiviste të partive përkatëse. Ne jemi zgjedhur së pari sepse jemi dikush tek i cili kemi besim dhe e dimë angazhimin tonë. Atëherë ju duhet të mobilizoni qarqet tuaja shoqërore dhe familjare. Unë ndonjëherë jap kurse në këtë fushë dhe jam gati sipas kërkesës edhe me shqiptarët që duan seriozisht të punojnë në këtë çështje.
