LIVE: Zbulohen disa dokumente sekrete, vjen paralajmërimi i fortë: Ja si po e planifikon Putini vrasjen e Prigozhinit!

“Perëndimi nuk duhet të shqetësohet për interesat kombëtare të Rusisë; vendi ka dalë më i fortë nga të gjitha problemet”.

Kështu u shpreh ministri i Jashtëm rus, Sergej Lavrov këtë të premte, shkruan Tass.

“Faleminderit për shqetësimin tuaj për interesat tona kombëtare, por nuk duhet të ndiheni të shqetësuar”, tha Lavrov, duke iu përgjigjur një pyetjeje nga Reuters. Për tentativën për rebelim në Rusi, Lavrov tha se “Rusia ka dalë gjithmonë më e fortë nga çdo telash”.

“Kështu do të jetë edhe këtë herë”, theksoi ai. “Për më tepër, ne tashmë ndjejmë se ky proces ka filluar.

Lavrov shtoi se përpjekja për rebelim në Rusi solli në mendje vetëm një epitet – “shumë zhurmë” – dhe vështirë se mund të përshkruhet në një mënyrë tjetër.

Administrata Biden pranoi të premten se fazat e hershme të kundërofensivës së Ukrainës nuk kanë përmbushur pritshmëritë por përsëriti se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të ofrojnë mbështetje në trajtim, pajisje dhe këshilla.

“Ne jemi në kontakt të vazhdueshëm, siç thashë, me homologët tanë ukrainas,” u tha gazetarëve të premten Koordinatori i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë për Komunikimet Strategjike, John Kirby.

“Dhe ata po na mbajnë të informuar – dhe ne vazhdojmë të bëjmë atë që mundemi për t’i ndihmuar ata në kundërsulm, qoftë kjo përmes stërvitjes, dhe siç e dini, ata ende po marrin trajnime në nivel brigade, ose aftësi shtesë dhe sigurisht, këshilla dhe informacione. Dua të them, ne vazhdojmë t’u ofrojmë mbështetje ndërsa ata punojnë në këto operacione sulmuese, por se ku do të shkojnë dhe sa shpejt do të shkojnë, kjo do të varet nga ata që të vendosin.”

Javën e kaluar, CNN raportoi se zyrtarët besonin se kundërofensiva ” nuk i përmbush pritshmëritë në asnjë front”. Në kundërofensivë, Kirby pranoi se forcat ukrainase “kanë bërë disa përparime – dhe ata vetë kanë folur për faktin se nuk është aq sa do të dëshironin, por përsëri, ne jemi të përqendruar të sigurohemi që ata të kenë atë që u nevojitet dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë.”

BBC raporton se grupi mercenar Wagner është ende duke rekrutuar pjesëtarë të rinj në zyrat e saj në të gjithë Rusinë, pavarësisht nga pasojat e kryengritjes së armatosur të fundjavës.

BBC, duke përdorur një numër telefoni nga Rusia, thirri në dhjetëra qendrash rekrutimi dhe pyeti për anëtarësim.

Të gjitha qendrat u përgjigjën se procesi i rekrutimit po zhvillohet si më parë.

Madje disa zyra theksuan se anëtarët e rinj nënshkruajnë kontrata me grupin mercenar dhe jo me Ministrinë e Mbrojtjes ruse.

“Po punojmë, po. Po të kishte ndryshuar diçka, do të na kishin thënë. Por nuk ka asgjë”, tregoi qartë rekrutuesi në Krasnodar, në jug të Rusisë.

Një burrë nga zyra në Volgograd tha se në rast aplikimi, mercenari mund të caktohet në një zonë të nesërmen dhe shtoi se tani Bjellorusia është gjithashtu një destinacion i mundshëm. 

CNN disponon dokumente të klasifikuara që tregojnë se gjenerali rus Sergei Surovikin ishte anëtar sekret VIP i grupit mercenar rus Wagner.

Dokumentet, të marra nga Qendra ruse e Dosjes Hetimore, treguan se Surovikin kishte një numër regjistrimi personal në Wagner,

Surovikin renditet së bashku me të paktën 30 zyrtarë të tjerë të lartë të ushtrisë dhe inteligjencës ruse, të cilët Qendra Dossier tha se janë gjithashtu anëtarë VIP të Wagner.

Surovikin nuk është parë në publik që nga e shtuna e kaluar, kur ai publikoi një video ku i lutej shefit të Wagner, Yevgeny Prigozhin, të ndalonte rebelimin e tij. Që atëherë, vendndodhja e tij ka mbetur e panjohur.

Surovikin është një komandant i dekoruar i Forcave Ajrore ruse dhe është quajtur me nofkën “Gjeneral Armageddon” për taktikat e tij të pamëshirshme të bombardimeve të qyteteve në Siri.

Është e paqartë se çfarë përfshin anëtarësimi VIP i Wagner, as nuk dihet nëse ka ndonjë përfitim financiar.

Gjatë rebelimit jetëshkurtër të Prigozhin, luftëtarët e Wagner arritën të kapnin qytetin jugor rus të Rostov, duke mos u përballur praktikisht me asnjë rezistencë nga ushtria ruse. 

Pas rebelimit të dështuar nga Yevgeny Prigozhin dhe mercenarët e tij, presidenti rus Vladimir Putin u shfaq në Dagestan për të diskutuar mbi zhvillimin e turizmit në rajon, njoftoi Kremlini.

Sipas videove që qarkullojnë në rrjetet sociale, Putin ka shtrënguar duart me turmën dhe në një moment e ka puthur në kokë vajzën e vogël teksa ka bërë një foto me të.

Kjo paraqitje e liderit rus në publik ka rizgjuar teoritë se Putin përdor një dyshe për daljet publike. Sjellja e tij gjatë kësaj vizite në Dagestan u vu në dyshim jo vetëm nga analistët perëndimorë, por edhe nga blogeri i njohur ushtarak rus Igor Girkin.

Edhe pse nuk ka prova konkrete që Putini po përdor një sozi, Mattheë Wyman, pedagog i lartë i politikës i specializuar për Rusinë në një universitet britanik, është i sigurt se ky është rasti.

Përkatësisht, ky ekspert ka zbuluar disa shenja për këtë dhe pohon se sjellja e Putinit në këtë rast ka devijuar shumë nga modelet e mëparshme.

“Nuk ka dyshim se nuk ishte Putin. Ishte sozia”, tha Wyman për Newsweek.

“Është krejtësisht e paimagjinueshme” që lideri rus do ta bënte personalisht angazhimin vetëm disa ditë pasi stabiliteti i sundimit të tij u kërcënua nga Wagner, tha Weiman.

“Atëherë nuk do ta ekspozoni veten ndaj asnjë grupi të huajsh”, shtoi ai.

Wyman gjithashtu vuri në dukje disa dallime që mund të vërehen në këtë vizitë të Putinit në krahasim me ato të mëparshme.

“Në shumë mënyra, Putin thjesht nuk vepron kështu”, theksoi Wyman.

Ai shtoi se Putini është një njeri që nuk shfaq emocione në publik, dhe kjo nuk është diçka që shihet në videot që janë publikuar pas daljes së fundit publike të presidentit rus.

Marina Miron, studente postdoktorale në Departamentin e Studimeve të Luftës në King’s College në Londër, vuri në dukje një ndryshim tjetër nga paraqitjet e mëparshme, që është “hapja e Putinit kur bëhet fjalë për t’u marrë me turmat”.

“Kjo është ndoshta arsyeja kryesore pse këto teori për sozitë dolën”, tha ajo.

“Putini është shumë, shumë i kujdesshëm se kë lejon në afërsi”, tha Wyman. 

Kreu i njësisë së inteligjencës ushtarake të Ukrainës ka deklaruar se Shërbimi Federal i Sigurisë Ruse (FSB) po komploton për të vrarë shefin e Wagner, Yevgeny Prigozhin.

Në një intervistë me gazetarin Howard Altman për revistën online “The War Zone”, Kyrylo Budanov tha: “Ne jemi të vetëdijshëm se FSB-ja kishte një detyrë për ta vrarë atë.

A do të jenë ata të suksesshëm ta bëjnë këtë? Do të shohim me kalimin e kohës.”

Budanov e përshkroi rezultatin e komplotit të supozuar nga FSB, shërbimi i brendshëm i inteligjencës ruse si një pikëpyetje shumë të madhe.

“Pra, në çdo rast, të gjitha përpjekjet e tilla të mundshme për vrasje nuk do të jenë të shpejta,” tha ai.

“Atyre do t’u duhet pak kohë për të pasur qasjet e duhura dhe për të arritur në fazën kur të jenë gati për të nisur një operacion të madh. Por edhe një herë, do të doja të nënvizoja se mbetet një pikëpyetje e madhe.

A do të ishin ata të suksesshëm dhe mbi të gjitha a do të guxonin ta zbatonin atë urdhër?”

Kremlini ka heshtur në lidhje më këtë çështje, duke nisur në vend të kësaj një fushate agresive për të rikthyer autoritetin e presidentit rus Vladimir Putin.

Pas një fundjave tejet të trazuar, rebelimit të kreut të kompanisë ushtarake private ruse Wagner, Yevgeny Prigozhin, dhe sulmit të papenguar të trupave të tyre në Moskë, i pasuar nga një tërheqje po aq tronditëse, të gjithë sytë e Perëndimit janë drejtuar nga Moska. Megjithatë, siç shkruan “Politico”, në një analizë të saj, “askush nuk e di se çfarë po shikon”. Kështu, shtrohen pyetje të reja, për çfarë e pret Moskën në vazhdim.  Mbase rebelime të reja, mbase ashpërsimi i luftës në Ukrainë, mbase përdorimi i armëve bërthamore. Duket se asgjë nuk është e sigurt, as që fundi i regjimit të Putinit është i pashmangshëm. Tani një mori skenarësh të vështirë për t'u imagjinuar deri kohët e fundit, madje edhe të çuditshëm, duket se mund të bëhen realitet, më shpejt seç mendohet. Një gjë është e sigurtë, anëtarët e Wagner ende po rekrutojnë njerëz për të luftuar në Ukrainë, pavarësisht se Vladimir Putin i shpalli ata "tradhtarë" për rebelimin e tyre.

Misteret në Kremlin

Pyetja më e rëndësishme është sigurisht se çfarë do të bëjë presidenti rus më pas dhe çfarë do të ndodhë me të. Duket e paqartë se kush mund të jetëpasuesi i mundshëm i Vladimir Putini. “Ajo që unë mendoj se vjen natyrshëm është një represion edhe më i madh në Rusi," beson Laurie Bristow, ish-ambasadore britanike në Rusi nga 2016 deri në 2020. Por kjo nuk ka ndodhur ende. Një diplomat i Evropës Lindore thotë se Putini mund të ndryshojë kushtet e marrëveshjes së tij me kreun e Wagner në çdo kohë. Kjo, shkruan “Politico", krijon edhe më shumë spekulime se çfarë do të sjellin muajt e ardhshëm. Edgars Rinkevics, ministri i jashtëm i Letonisë dhe presidenti i zgjedhur i vendit, mendon se ka disa opsione, nga, më shumë shtypje në “shtëpi” tek përpjekja për të nisur një lloj ofensive në Ukrainë.

Rrëzimi i Putinit

Dhe ndërsa shumica e ekspertëve besojnë se Putini do të qëndrojë në pushtet, të paktën tani për tani, në Perëndim është e qartë se skenari në të cilin ai largohet, me apo pa dëshirë, gjithashtu duhet të merret parasysh. "Kaosi gjithmonë mbart rreziqe, por do të vijë koha kur pozicioni i Putinit do të dobësohet dhe ai do të zëvendësohet," beson një diplomat evropian perëndimor. John Lough, një ekspert për Rusinë në institutin Chatham House, thotë se beson se Putini ndoshta nuk do të jetë në pushtet brenda një viti. Emily Ferris, një studiuese në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara, argumenton se udhëheqësi i ardhshëm rus ka të ngjarë të jetë një zyrtar i përkushtuar, mbase pjesëtari i sigurimit dhe që është në gjendje të kontrollojë oligarkët.

Lufta në Ukrainë

Zyrtarët perëndimorë po përpiqen të kuptojnë po ashtu se si kryengritja e dështuar e Wagner-it do të ndikojë në gjendjen e fushëbetejës në Ukrainë. "Një nga gjërat që duhet të shikojmë me shumë kujdes gjatë ditëve të ardhshme është nëse morali në ushtrinë ruse do të bjerë," thotë ish-ambasadori britanik Bristow. Një zyrtar i lartë i mbrojtjes i Evropës Qendrore thekson se dinamika në fushën e betejës mund të ndryshojë nëse forcat e grupit Wagner nuk përfshihen më në Ukrainë. “Nëse grupi shpërbëhet dhe nuk vendoset më në Ukrainë, ai do të zvogëlojë kapacitetin sulmues ushtarak të Rusisë”, tha ai. Presidenti i sapozgjedhur letonez Rinkevics thekson se ka grupe ushtarake private në Rusi dhe se edhe më shumë mund të shfaqen ndërsa pozicioni i Putinit dobësohet.

Armët bërthamore

Ekziston edhe çështja e armëve bërthamore, që shqetëson më shumë Perëndimin. Por shumë ekspertë thonë se kanë besim se armët bërthamore nuk do të bien në duar të gabuara. “Është shumë e vështirë të imagjinohet një situatë ku shteti rus humb kontrollin e arsenalit të tij bërthamor”, thotë Bristow. "Unë jam mjaft i sigurt se armët e tyre bërthamore mbeten të sigurta dhe nën komandën e GUMO-s së 12-të," tha  William Alberque, ish-drejtor i qendrës së kontrollit të armëve të NATO-s,duke iu referuar administratës së Ministrisë së Mbrojtjes ruse që mbikëqyr arsenalin bërthamor të Rusisë.Por vetë GUMO-ja e 12-të, tha Alberque, mund të bëhet një prodhues i "mbretërve" në lojën e ardhshme të froneve të Rusisë. Pra, nëse Putini humbet pushtetin, pasardhësit e tij të mundshëm mund të kundërshtojnë udhëheqjen e fuqishme të administratës dhe kushdo që merr mbështetjen e tyre do të jetë në pozicioni më i mirë për të fituar betejën për fronin.

Në mes të përpjekjeve të Presidentit Vladimir Putin për të rifituar pushtetin e tij, gjeneralët më të shquar rusë janë zhdukur nga sytë e opinionit publik pas një rebelimi të dështuar mercenar që synonte rrëzimin e kreut të shtetit, siç shkruan agjencia britanike e lajmeve “Reuters”.Shefi i Shtabit të Forcave të Armatosura, gjenerali Valeriy Gerasimov nuk është shfaqur në publik ose në televizionin shtetëror që nga përfundimi i kryengritjes së Wagner të shtunën. Udhëheqësi mercenar Yevgeny Prigozhin fillimisht kërkoi dorëzimin e Gerasimov. Që nga 9 qershori, Gerasimov nuk është përmendur në njoftimet për shtyp të Ministrisë së Mbrojtjes. Ai është komandanti më i lartë i forcave ruse në Ukrainë dhe zotëron  një nga tre "valixhet bërthamore" të Rusisë, sipas disa analistëve ushtarakë perëndimorë.Nuk është dukur as gjenerali Sergei Surovikin, të cilin mediat ruse e quajtën "Gjeneral Armageddon" për shkak të taktikave të tij agresive në Siri.

Zhdukja e Surovikin

Ai është zëvendëskomandant i forcave ruse në Ukrainë. “New York Times” raportoi të martën, bazuar në një konferencë të inteligjencës amerikane, se Surovikin e dinte se rebelimi i Wagner ishte gati të ndodhte, kështu që autoritetet po hetonin nëse ai ishte bashkëpunëtor. Zyrtarët amerikanë i thanë “Reuters” se Surovikin mbështeti Prigozhin, por shërbimet e inteligjencës perëndimore nuk e dinin me siguri nëse ai po ndërhynte në rebelimin e Wagner. Gazeta në gjuhën ruse “Moscow Times” dhe një bloger ushtarak raportuan arrestimin e Surovikin, ndërsa disa gazetarë të tjerë ushtarakë thanë se ai dhe oficerë të tjerë po merreshin në pyetje nga shërbimi i sigurisë FSB për të testuar besnikërinë e tyre.Surovikin, zëvendësi i Gerasimov, u pa për herë të fundit të shtunën kur ai u shfaq në një video duke i kërkuar Prigozhin t'i jepte fund rebelimit të tij.

Spastrimi i gjeneralëve

Prigozhin, i cili ka kritikuar Gerasimov dhe Shoigu për muaj të tërë për paaftësinë e tyre të pretenduar në luftën kundër Ukrainës, ka lavdëruar shpesh Surovikin. Madje, aikonsiderohet një gjeneral efektiv dhe jo pak herë është përmendur nga gazetarët rusë të luftës si një ministër i mundshëm i mbrojtjes në të ardhmen. Megjithatë, kanali me ndikim Telegram Rybar, i drejtuar nga një ish-oficer shtypi i Ministrisë së Mbrojtjes Ruse, njoftoi se në Rusi kishte nisur spastrimi. Rybar thotë se autoritetet po përpiqen të eliminojnë personelin ushtarak që mendohet se ka treguar "mungesë vendosmërie" në shuarjen e kryengritjes së Wagner dhe Prigozhin. “Rebelimi i armatosur i kompanisë private ushtarake Wagner u bë pretekst për një spastrim masiv në radhët e forcave të armatosura ruse”, shkruan Rybar. Një veprim i tillë, nëse konfirmohet, mund të ndryshojë mënyrën si Rusia e zhvillon luftën në Ukrainë dhe të shkaktojë trazira në radhët ruse ndërsa Ukraina përgatit një kundërofensivë.

Fituesit dhe humbësit

Disa analistë ushtarakë dhe politikë rusë dhe perëndimorë besojnë se ministri i Mbrojtjes Sergei Shoigu, një aleat i vjetër i Putinit, të cilin Prigozhin donte ta largonte, tani mund të përfitojë nga situata. Michael Kofman, një ekspert ushtarak për Rusinë tha: “Në vend të kësaj, rebelimi i tij mund të ketë siguruar vazhdimësinë e qëndrimit të Shoigut, pavarësisht se njihet botërisht si i paaftë dhe i urryer”. Gjenerali Viktor Zolotov, kreu i Gardës Kombëtare dhe dikur truproja i Putinit, duket të jetë një tjetër fitues. Ai tha publikisht se njerëzit e tij ishin gati të vdisnin për të mbrojtur Moskën nga Wagner. Ai foli për mundësinë e marrjes së armëve të rënda dhe tankeve për forcat e tij pas rebelimit.Gerasimov mungonte të martën kur Putin falënderoi ushtrinë për parandalimin e një lufte civile, ndryshe nga Shoigu, i cili ka dale disa herë në publik që atëherë. Sakaq, Lawrence Freedman, profesor emeritus i studimeve të luftës në King's College në Londër, tha se largimi i Surovikin, nëse është i vërtetë, mund të destabilizojë përpjekjet luftarake të Rusisë më shumë se kryengritja e së shtunës, "veçanërisht nëse bashkëpunëtorët e tjerë të Prigozhin/Surovikin fillojnë të spastrohen".

Imazhet satelitore tregojnë aktivitet në një bazë ushtarake të papërdorur në Bjellorusi, mes spekulimeve për zhvendosjen e forcave Wagner në vend. BBC raporton se një imazh nga 27 qershori dhe i raportuar fillimisht nga Radio Evropa e Lirë, tregon se mund të jenë tenda ose struktura të ngjashme që shfaqen në bazë. Një imazh i mëparshëm i marrë më 19 qershor tregon fushat brenda kompleksit ushtarak kryesisht bosh.

Grupi Wagner, i cili përbëhet nga mercenarë, kishte luftuar për Rusinë në Ukrainë deri në fundjavën e kaluar, kur organizoi një rebelim. Udhëheqësi i saj, Yevgeny Prigozhin, më vonë anuloi një avancim në Moskë, pasi u arrit një marrëveshje me ndihmën e liderit bjellorus Alexander Lukashenko.

Pas rebelimit të dështuar, autoritetet ruse thanë se Wagner do të çarmatosej, por anëtarët e tij do t’i shpëtonin ndjekjes penale. Presidenti rus Vladimir Putin tha se ushtria mund të bashkohet me ushtrinë ruse, të shkojë në shtëpi ose të shkojë në Bjellorusi.

Baza e parë në imazhet satelitore është rreth 21 km nga qyteti i Asipovichy, rreth 64 milje nga kryeqyteti Minsk. Zona është raportuar në mediat ruse si një vend ku mund të strehohen luftëtarët Wagner.

Lukashenko ka ofruar të strehojë luftëtarët Wagner në vendin e tij, ku besohet se Prigozhin ka shkuar në mërgim.

Udhëheqësi bjellorus përmendi gjithashtu një bazë ushtarake të braktisur, por nuk specifikoi vendndodhjen, duke thënë se “gjithçka është në dispozicion, ngrini tendat tuaja”.

Që atëherë ka pasur spekulime për një vend pranë Asipovich, i cili dikur ishte shtëpia e Brigadës së Raketave 465 të Bjellorusisë përpara se të zhvendoseshin në 2018.

Imazhi i marrë më 27 qershor është me rezolucion të ulët, kështu që është e vështirë të thuash saktësisht se çfarë është ndërtuar atje, por qartësisht ka pasur zhvillim që nga mesi i qershorit.

Mund të shihen disa rreshta strukturash drejtkëndëshe që duken të jenë në përputhje me tendat që shihen në baza të tjera ushtarake në rajon. Është e paqartë se kush ishte përgjegjës për ngritjen e këtyre strukturave.

Vladimir Putin është “dobësuar disi” nga rebelimi i grupit Wagner, ka thënë Donald Trump. Presidenti rus arriti një marrëveshje me shefin e grupit mercenar Yevgeny Prigozhin për t’i dhënë fund rebelimit të armatosur javën e kaluar.

Trump, i cili ka qenë një admirues për një kohë të gjatë i Putinit, tha në një intervistë ekskluzive për Reuters se reputacioni i tij ishte dëmtuar nga kryengritja.

“Mund të them se Putini është ende i fortë por ai me siguri në mendjet e shumë njerëzve është dobësuar”, tha ai.

Sa i përket Ukrainës, ish-presidenti i SHBA-së nuk përjashtoi që Ukraina mund t’i duhet t’i lëshojë disa territore Rusisë në mënyrë që t’i japë fund luftës.

Ai tha se gjithçka do të ishte “subjekt i negociatave”, nëse ai do të ishte president, por shtoi se ukrainasit që kanë zhvilluar një luftë të fuqishme për të mbrojtur tokën e tyre kanë “fituar shumë kredite”.

“Unë mendoj se ata do të kishin të drejtë të mbanin shumë nga ato që kanë fituar dhe mendoj se Rusia gjithashtu do të binte dakord me këtë,” tha ai.