Dëshmitari tregon rreth plagosjes, si dhe kur e ku u takua me Salih Mustafën

Dëshmitari i tetë i mbrojtjes, Kapllan Parduzi, në dëshminë e tij në sesionin e parë të gjykimit të së hënës, në gjykimin ndaj Salih Mustafës, ka deklaruar se Mustafën e parë dy herë më 1998 dhe se kur ishte plagosur e po e transportonin më 1999, e kishte pyetur disa herë se si është.

Dëshmitari Parduzi, gjatë përgjigjes në pyetje të avokatit Betim Shala, ka deklaruar se kur është organizuar transporti i tij nga fshati Turiçicë për në fshatin Potok, tha se kushtet atmosferike kanë qenë të rënda, ku ka rënë shi pa ndërprerë dhe ka qenë bukur ftoftë, raporton “Betimi për Drejtësi”.

Ndërkaq, ai bëri të ditur se nuk e di në cilin fshat janë ndalur për të pushuar, në Rimanishtë apo Bellopojë, por se e di që gjatë gjithë natës e gjithë ditës kanë udhëtuar dhe në mbrëmje kanë mbërritur në një nga këto dy fshatra.

Më pas, duke u përgjigjur në pyetje të prokurores Silvia D’Ascoli, dëshmitari bëri të ditur se i kujtohet se më herët deklaroi që në vitin 1998 e ka takuar dy herë Salih Mustafën.

Kurse, ai tha se ka pasur mundësi të lexojë deklaratën që e ka dhënë në shkurt të vitit 2021 për mbrojtjen, të cilën edhe e ka nënshkruar.

“Një herë e kam taku në Zllash dhe një herë në Bajgorë apo Zabërgjë”, bëri të ditur dëshmitari sa i përket vitit 1998.

Ai tha se ka thënë se në korrik të 1998 e ka takuar në Bajgorë, ku Mustafa ka dërguar disa ushtarë atje dhe  se herën e dytë dikur në tetor të 1998-ës.

“Ne lexuam nga transkripti se hera e parë që keni thënë që keni takuar Mustafën ishte korrik 1998 me shumë gjasa në Bajgorë, hera e dytë që thatë ishte në vitin 1998, prapë kur shkuat për të dërguar ca armë dhe municione në tetor të vitit 1998. Ju kujtohet që i thatë këto”, pyeti prokurorja D’Ascoli.

Më pas, Parduzi tha se i kujtohet dhe e përsëriti këtë disa herë.

“Unë doja një qartësim sa i takon deklaratës tuaj të shkurtit 2021, do të lexoj fjalinë ku ju flisni për herët që keni takuar zotin Salih Mustafa, po shkoj në fund të fjalisë, ju thatë “hera e parë ishte në vitin 1998 dhe pas kësaj here ishte hera e dytë ishte në vitin 1999”. A ju kujtohet të keni thënë në deklaratën e mbrojtjes që vetëm njëherë e keni parë në 1998”, pyeti prokurorja.

“Unë e them atë që e mbaj mend dhe di dhe jo atë që don prokuroria të nxjerrë në kontest. Në deklaratën time dhe këtu deklaroj se e kam parë dy herë, në korrik dhe në tetor”, tha ai.

Prokurorja D’Ascoli e pyeti se përse nuk përmendet në deklaratën e mbrojtjes hera e dytë që është takuar me Mustafën në Zllash, më 1998.

Ndërkaq, dëshmitari tha se sigurisht nuk i është bërë pyetja dhe nuk është përgjigjur, por se ai beson se është përgjigjur.

Ai tha se asnjëherë nuk ka deklaruar se herën e dytë e ka takuar në vitin 1999 dhe tha se sërish përsërit që në korrik të 1998 dhe në fund të shtatorit apo në tetor për herë të dyë, herën e parë në Bajgorë e të dytën në Zllash.

Dëshmitari theksoi se ai përgjigjet në pyetjet që i parashtrohen dhe ato që i di dhe se nuk përgjigjet në pyetje, të cilat nuk i parashtrohen.

Tutje, prokurorja tha se dëshiron të flasë për periudhën e prillit të vitit 1999, kur dëshmitari është plagosur.

“Cilat ishin kushtet tuaja gjatë udhëtimit për të shkuar drejt Potokut, në çfarë gjendje ishit”, pyeti ajo, kurse dëshmitari tha se kanë qenë kushte tmerrësisht të rënda.

Ai përshkroi plagët që ka marrë nga snajperi dhe tha se sigurisht që ka pasur gjakderdhje shumë gjatë udhëtimit.

Ndërkaq, shtoi se traktori nuk është mjet i transportit, por është për bujqësi dhe në kushtet që kanë qenë është dashur të përdorin atë për transport, ku tha se ka qenë i shtrirë pasi nuk ka mundur të jetë statik ngase ka qenë i plagosur tepër rëndë.

Kurse, bëri të ditur se nuk ka pasur mjek afër, por një student i mjëksisë në vitin e pestë që tanimë ka doktoruar, por në atë kohë ka qenë vetëm student i mjekësisë. Në rimorkio, sërish bëri të ditur se ishte edhe Nuredin Ibishi, i njohur si komandant Leka.

“Unë e kam pas jelekun mbrojtës dhe ia kam dhënë komandant Lekës, fatmirësisht Zoti e fati e ka shpëtu se sigurisht do të pësonte dëme shumë të rënda po mos të kishte pancirin”, tha dëshmitari.

Tutje, sërish tha se Mustafa e ka siguruar rrugën dhe ka pasur raste kur e ka pyetur se a po mundet të qëndrojë, “qëndro edhe pak, do t’ia dalim”.

Por, tha se nuk e di ku i është afruar për t’i folur Salih Mustafa, pasi nuk ka pasur busullë ta di në cilin fshat janë.

Ndërkaq, tha se e di që Mustafa ka shkuar me ta deri në Bellopojë apo Rimanishtë sepse e ka parë me sytë e tij.

Tutje, prokurorja e pyeti se si ishte në gjendje të kuptonte se ai ka ardhë deri në Rimanishtë apo Bellopojë.

“Bëhet fjalë për dy pjesë, prej Turiçice deri në Bellopojë a Rimanishtë, nuk jam i sigurt cilën u kon, pjesa tjetër ka qenë me kalu në pjesë verilindore për me kalu në spital, për herë të fundit aty ku jemi zbrit prej traktori dhe na ka marrë pjesa tjetër e brigadës 151 ka qenë hera e fundit dhe ndarja edhe deri aty e ka pas për detyrë”, tha Parduzi.

Dëshmitari Parduzi tha se nuk ka numëruar sa herë e ka parë Mustafën gjatë këtij udhëtimi, por se kur i ka ardhur mundësi i është afruar Mustafa dhe e ka pyetur lidhur me gjendjen e tij.

“S’i kam numëru, një herë, a dy, a tri a, por po disa herë ka ardhë, që është edhe njerëzore”, ka thënë Parduzi.

I pyetur se si ka arritur ta njohë Mustafën pasi ishte në gjendje të rëndë shëndetësore, ai tha se sa i përket gjendjes mentale ka qenë mirë dhe se e ka njohur Mustafën.

Sipas prokurores, në deklaratë, dëshmitari kishte thënë “Nuk e di se ç’nënkuptoni me fjalën keni takuar zoti Mustafa, pasi nuk isha në gjendje të lëvizja, isha i plagosur por në një pikë të caktuar më kujtohet se ka ardhur dhe më ka pyetur se si isha”.

Tutje, prokurorja citoi përgjigjen e tij kur ishte pyetur nga prokurori se a i kujtohet vendi kur Mustafa i ishte afruar të pyeste se si ishte, ku thotë se kishte thënë “nuk e di për shkak se ishte mbuluar, binte shi i rrëmbyer dhe do të kisha dashur ta dija ku ka ndodhur, por nuk e di”.

Ndërkaq, dëshmitari i konfirmoi këto deklarata të tij.

“Pyetja pasuese thotë a ka ndodhur kjo ndoshta e kuptoj këtë shumë mirë, a e dini nëse ka ndodhur më 11 prill apo 12 prill, sigurisht nëse ju kujtohet. Përgjigja juaj “nuk e di, nuk jam në gjendje ta përcaktoj, do të kishte qenë mirë po ta dija, por nuk e di”, lexoi prokurorja D’Ascoli.

Ai u përgjigj se nuk kanë qenë dy ditë, por kur llogatitet me data, i bie dy ditë.

“Data 10 kur jan nis me më transportu ka qenë ton natën, mesi i natës kemi hy në datën 11 prill, kemi udhëtu gjithë ditën, prapë ka hy në mesnatë 12. Unë nuk kam pas orë, prandaj sun e di unë a ka qenë 10, a 11, a 12, nuk e di se s’kam pas kohë me mendu sa është ora apo data”, sqaroi dëshmitari.

Dëshmia e këtij dëshmtiari pritet të vazhdojë pas pushimit të drekës.

Dëshmitari i tetë i mbrojtjes, Kapllan Parduzi, në dëshminë e tij në sesionin e parë të gjykimit të së hënës, në gjykimin ndaj Salih Mustafës, ka rrëfyer plagosjen e tij më 10 prill 1999, ku ishte dërguar për trajtim, si kishte qëndruar në Zllash dhe ishte tentuar ta dërgonin në Maqedoni për shërim të mëtutejshëm e si i kishte ndihmuar edhe Salih Mustafa.

Fillimisht, dëshmitari Kapllan Parduzi ka deklaruar se i ka dhënë mbrojtjes së Salih Mustafës deklaratë më 26 shkurt 2021. Ndërkaq, bëri të ditur se në mes të dhjetorit 2021 është kontaktuar nga prokuroria dhe më 10 janar 2022 tha se ka qenë për intervistë në Fushë Kosovë, në zyrat e EULEX, raporton “Betimi për Drejtësi”.

Ky dëshmitar ka bërë të ditur se ka qenë pjesëtar i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK)  nga maji i vitit 1998, të cilës i ishte bashkuar në zonën operative të Llapit.

Ndërkaq, tha se në atë kohë nuk kanë ekzistuar brigadat, por të njëjtat janë formuar më vonë.

“Mendoj që diku ka fundi i gushtit të 1998”, tha ai, duke iu referuar kohës së formimit të brigadës, për të cilat tha se janë formuar 2 brigada, ajo 151, të cilës i ka takuar dëshmitari dhe brigada 152. Ndërsa, tha se brigada 153 është formuar dikur në vitin 1999, rreth shkurtit.

Shtabi i brigadës 151, ai bëri të ditur se selinë e ka pasur në shkollën e Bajgorës, në Bajgorë.

“Kemi qëndru deri më 19 ose 20 shtator sepse më 15 shtator 1998 ka qenë ofensiva e parë e ballafaqimit mes forcave serbe dhe UÇK në fshatin Kaçanull, në vijën ku ndahet territori i komunës së Llapit dhe Mitrovicës. Brigada 151 jemi vendos në fshatin Bradash”, tha ai tutje.

Sipas tij, ai ka pasur gradën më të lartë që ka ekzistuar në UÇK, e cila sipas tij është ushtar i UÇK-së dhe gradë më të madhe nuk ka pasur.

“Brigada 151 fillimisht ka qenë komandant Nuredin Ibishi- Leka, kurse brigada 152 ka qenë Idriz Shabani me pseudonimin Luta”, tha dëshmitari Parduzi.

Ai tha se Nuredin Ibishi nuk ka qenë komandant i brigadës 151 deri në qershor të 1999-ës.

“Nuk mund ta them me saktësi, por besoj se diku ka fundi nëntorit, fillimi dhjetorit 1998 është avansu në shef shtabit të Zonës Operative të Llapit”, tha dëshmitari, ndërkaq pas tij tha se komandant ka qenë Idriz Shabani, ndërkaq në brigadën 152 tha se ka qenë Arif Muqolli.

Dëshmitari Parduzi tha se Salih Mustafën fizikisht e njeh nga viti 1998, ndërkaq si emër tha se e njeh shumë më herët përmes mediave, pasi ka qenë i ndjekur dhe përndjekur.

Sipas tij, Mustafën e ka takuar ose në Bajgorë osë në Zabërgjë, por se gjasat më të mëdha janë që janë takuar në Bajgorë.

“Po, kem pas kontakt sepse ka qenë absurditet të mos takoheshim, ka zgjatur mund të them maksimumi 1 orë, por mund të ketë gjasa më pak, por jo mbi një orë”, tha dëshmitari.

Ndërkaq, shtoi se data e takimit më 1998 me Salih Mustafën nuk i kujtohet, por se muaji mund të ketë qenë korriku, por se nuk është i sigurt për këtë.

“Aktivitetet e Salih Mustafës kanë qenë të miat dhe të gjithë ushtarëve të UÇK-së, kështu që rreth asaj tematike nuk kemi pas nevojë të bisedojmë sepse kanë qenë njohura çka duhet të bëjmë. Në bazë të rrjedhshmërisë që ka shku ngjarja kanë qenë gjithë vullnetarë të paraqitur dhe njerëzit që kanë qenë në rrjedha, i kanë sjellë për ushtrime ushtarake sepse shmica kanë qenë të ri dhe s’kanë pas përgatitje ushtarake dhe i kanë kry trajnimet dhe ku ka pas nevojë i kemi angazhu”, tha ai.

Këta rekrutë që i kishte sjellë Salih Mustafa, sipas dëshmitarit Parduzi pjesa dërrmuese mendon se kanë qenë të Prishtinës dhe rrethinës, ku për ta bëri të ditur që e kanë përfunduar trajnimin.

Ai  tha se gjatë vitit 1998 deri në qershor 1999 ka qenë në fshatin Zllash.

“Në ’98 kam qenë njëherë, i kemi dërgu do armë e municion. Në ’99 dy ose tri herë kam qenë, gjithsej 4-5 herë”, tha ai.

Tutje tha se herën e parë kur ka shkuar në Zllash, nëse nuk gabon ka qenë fundi i tetorit të 1998-ës, ku ka dërguar armë e municion dhe ka marrë ndihma, si ushqim e veshmbathje pasi ka qenë një qendër për ndihma për tërë zonën.

Këto armatime dhe municion tha se i ka marrë në brigadën 151, në Bradash.

Ndërkaq, ai theksoi se ndihmat, të cilat i mori në Zllash i dërgoi në Bradash, në depon e brigadës 151.

Ai tha se armët i kishte dorëzuar në një shtëpi një katëshe, për të cilën më pas tha se nuk ka qenë as një katëshe, por përdhesë. Ndërkaq, tha se sa i kujtohet nuk ka pasur shtëpi përreth saj.

Dëshmitari Parduzi bëri të ditur se më 10 prill 1999 ishte plagosur, në fshatin Surdull, ku kishte pasur luftime tërë ditën. Ndërkaq, tha se në fund të marsit dhe fillim të prillit kishin shkuar në Surdull.

Sipas tij, pasi ka qenë rëndë i plagosur, disa shokë e kanë bartur në fshatin Turiçicë, ku nuk e kanë kryer shërimin e tij aty pasi nuk ka pasur kushte minimale, por sipas tij i ishte dhënë ndihma e parë aty.

Kurse, tha se aty nuk e di a ka pasur ushtarë të tjerë të plagosur, pasi ka qenë në gjendje të rëndë, por se e di se ka pasur gra e fëmijë.

Ai tha se e kanë bartur nga aty për në spitalin e improvizuar në fshatin Potok, ku për të arritur atje kanë bërë dy ditë.

“Fshatrat më kujtohet kur kemi kalu para se m’u plagos, po masi jam plagos nuk më kujtohet se nuk kam mujt me i përcjell për shkak se gjendja jeme shëndetësore nuk më ka lejuar”, tha dëshmitari.

Gjatë asaj kohe tha se kur është transportuar nga Turiçica në fshatin Potok, e ka parë Salih Mustafën, i cili ka bërë sigurimin e rrugës.

“Por, në dy raste është ndalë traktori me rimorkio me pushu, se ka qenë kohë jashtëzakonisht e keqe, me të rreshura atmosferike, ka qenë ftohtë, është ardhë, është afru më ka pyet si je dhe a po mundesh me qëndrue”, tha dëshmitari, ndërkaq shtoi se në rimorkio kishte qenë me Nuredin Ibishin.

Parduzi tha se pjesën dërrmuese, gjysmën e rrugës, i kishte përcjellë Salih Mustafa.

“M’u përkeqësue gjendja dhe kanë zbritë me një fshat dhe kemi pushu disa orë dhe sigurisht Cali ka pas obligime dhe detyrë, e pastaj më kanë marrë persona të brigadës 151 dhe transportue në Potok”, tha dëshmitari, duke shtuar se kur ka mbërritur në Potok ka qenë pjesërisht me vetëdije, ku ka pas raste që ka pasur vetëdije, e raste që i ka humbur.

Në spitalin e improvizuar në Potok, ai tha se ka qëndruar diku deri te fundit i prillit 1999, ku më pas janë zhvendosur në fshatin Popovë për shkak të luftimeve dhe granatimeve të përditshme.

Nga fshati Popovë, tha se i kanë marrë dhe i kanë dërguar në Zllash, ku qëllimi ka qenë për ta deportuar nga aty për në Tetovë, për shërim të mëtutjeshëm.

Ndërsa, tha se gjatë kohës sa ka qenë në Potok, me sa i kujtohet, nuk e ka takuar Salih Mustafën.

Kurse, në Zllash tha se sa i kujtohet sigurisht ka qenë diku në fund të prillit, fillim të majit, por se nuk është i sigurt, ku ishte bërë tentimi i parë për të kaluar në Maqedoni, që nuk kishte pas sukses. Ndërkaq, tha se e kishte parë Salih Mustafën në Zllash, kalimthi.

Parduzi tha se kishte qëndruar në një shtëpi private, të imporovizuar, ku tha se mund ta quajnë spital, por se nuk ka qenë i tillë, e se kishte qëndruar sa për të marrë shërbimet elementare, si infuzione.

Kurse, tha se pamjen e asaj shtëpie nuk mund ta përshkruajë, por se e di që ka qenë kati përdhesë e se nuk e di sa dhoma kanë qenë, por se ka pasur dy shtrata në dhomën ku ka qenë ai.

Ai tha se pasi kanë dështuar herën e parë të kalonin për në Maqedoni, ka qëndruar edhe një natë në Zllash. Kurse, tha se për shkak të gjendjes shëndetësore nuk ka arritur të shoh shtëpinë.

Sipas tij, tentimi i dytë ishte bërë rreth 20 majit, apo ka mundur të jetë 15 maji, ku kësaj here kanë arritur me sukses të kalojnë në Maqedoni dhe se personalisht i kishte përcjellë Salih Mustafa deri në një fshat.

“Aty i ka ngarku disa djemë që e kanë njoft zonën dhe kemi vazhdu”, tha ai, ndërkaq para se të ndërmerrte rrugën për Maqedoni për herë të dytë nuk e di saktë sa ka qëndruar në Zllash, por mund të jetë dy apo tre ditë.

Ndërkaq, sipas tij, edhe herën e dytë kur kishte qëndruar në Zllash ka qenë e njëjta shtëpi, por se fatkeqësisht nuk ka mundur të shoh as kësaj here pamjen e shtëpisë për shkak të gjendjes shëndetësore.

“M’u më kanë mbajtë si kufomën, njeri i gjallë i vdekur”, tha ai ndër të tjera.

Ka filluar seanca e së hënës, në gjykimin ndaj Salih Mustafës, ku po dëgjohet dëshmitari i i tetë i mbrojtjes, Kapllan Parduzi.

Seanca e fundit në këtë rast, u mbajt më 8 prill, ku u dëgjua dëshmitari Nazmi Verbovci.

Aktakuza ndaj Mustafës është konfirmuar më 12 qershor 2020.

“Aktakuza e konfirmuar përcakton se afërsisht midis 1 prillit 1999 dhe 19 prillit 1999, në një kompleks ndalimi në Zllash, Kosovë, u kryen krimet e ndalimit arbitrar, trajtimit mizor dhe të torturës kundër të paktën gjashtë personave. Gjithashtu, në aktakuzë thuhet se në një datë midis 19 prillit 1999, ose rreth kësaj date, dhe rreth fundit të prillit 1999, në atë vendndodhje u vra një i ndaluar”, ka njoftuar Gjykata Speciale përmes një komunikate.

Bëhet e ditur se në aktakuzën e konfirmuar, Salih Mustafa akuzohet në kuadër të formave të ndryshme të përgjegjësisë penale, për: ndalim arbitrar, trajtim mizor, torturë dhe vrasje të paligjshme si krime lufte të kryera në kontekstin e konfliktit të armatosur jo ndërkombëtar në Kosovë, ose në lidhje me atë konflikt.

Në Dhomat e Specializuara në Hagë edhe sot do të vazhdojë procesi gjyqësor ndaj ish-pjesëtarit të UÇK-së, Sali Mustafa.

Ditë më parë u dëgjua dëshmitari i gjashtë i Mustafës, Bislim Ndreci i cili ndër të tjera tha se Sali Mustafën e ka parë dy herë në fshatin Barilevë, ku një herë e kishte parë diku rreth mesit të prillit të vitit 1999.

Në rastin Mustafa do të dëgjohen 17 dëshmitarë mbrojtës.

Sali Mustafa është arrestuar më 24 shtator të vitit 2020 me pretendimin për krime lufte