Presidenti i Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, nisi një operacion të rrufeshëm ushtarak në mëngjesin e hershëm të 19 shtatorit, i cili ishte planifikuar prej muajsh për të rivizatuar hartën gjeopolitike dhe për t’u hakmarrë për disfatën poshtëruese që pësoi babai i tij 30 vjet më parë.
Në pushtet për dy dekada dhe me një luftë të suksesshme tashmë nën brezin e tij, presidenti azer ka folur shpesh për kthimin e enklavës malore të Nagorno-Karabakut në kontrollin e plotë të Azerbajxhanit pasi banorët e saj etnikë armenë u shkëputën nga sundimi i Bakut në fillim të viteve 1990.
“Tani një kombinim faktorësh e ka bindur atë se ka ardhur momenti i duhur”, tha Elin Suleimanov, ambasadore e Azerbajxhanit në Britaninë e Madhe.
Ai shtoi se historia po kthehet vazhdimisht dhe se disa gjëra nuk mund të ishin bërë më parë.
“Ne nuk mund ta bënim më herët dhe ndoshta nuk do të ishte një ide e mirë ta bënim më vonë. Yjet u rreshtuan për arsye të caktuara dhe presidenti Aliyev e pa atë rreshtim”, tha Suleimanov, i cili më parë ka punuar në zyrën e Presidentit Aliyev.
E spikatur midis atyre “yjeve” ishte paaftësia ose mosgatishmëria e re e Rusisë, Perëndimit apo Armenisë për të mbrojtur Nagorno-Karabakun, territor që ishte formalisht pjesë e Azerbajxhanit gjatë gjithë kohës.
Enklava vetëqeverisëse kishte në dispozicion 10 mijë luftëtarë, ndërsa ushtria e Azerbajxhanit, sipas vlerësimeve të ekspertëve perëndimorë, numëron më shumë se 120 mijë ushtarë.
Duke folur për reuters, dy zyrtarë të lartë dhe një burim që punoi me Aliyev theksuan se vendimi për kthimin e rajonit të shkëputur mori muaj për t’u formësuar ndërsa realitetet diplomatike ndryshuan.
“Ishte një pyetje e thellë dhe personale për presidentin. Aliyev është duke përfunduar diçka që babai i tij nuk mund ta bënte sepse i kishte mbaruar koha”, thuhet në njoftim.
