Çfarë duhet të dini për Gazën, enklavën që po bie më thellë në një krizë humanitare

Azia

Çfarë duhet të dini për Gazën, enklavën që po bie më thellë në një krizë humanitare

Më: 16 tetor 2023 Në ora: 07:51
Foto ilustrim

Izraeli po përgatitet për  fazën tjetër të luftës së tij kundër Hamasit, pas sulmeve brutale të grupit militant palestinez më 7 tetor që vranë 1400 njerëz.

Pas një jave sulmesh ajrore të paprecedentë në Rripin e Gazës, të cilat kanë vrarë më shumë se 2600 njerëz, Izraeli po grumbullon trupa dhe pajisje ushtarake në kufirin e tij me enklavën e kontrolluar nga Hamasi. Sipas Kombeve të Bashkuara, ajo ka paralajmëruar rreth 1.1 milion njerëz në gjysmën veriore të rripit që të evakuohen.

Ndërsa Izraeli përgatitet për një  ofensivë tokësore  në Gaza, ja çfarë duhet të dini për territorin prej 140 miljesh katrorë – një nga zonat me popullsi më të dendur në Tokë.

Çfarë është Gaza? Gaza është një rrip i ngushtë toke, vetëm rreth 25 milje i gjatë dhe shtatë milje i gjerë – pak më shumë se dyfishi i madhësisë së Uashington DC. Në perëndim të tij shtrihet Deti Mesdhe, në veri dhe lindje është Izraeli dhe Egjipti në jug. Është një nga dy territoret palestineze, tjetri është  Bregu Perëndimor më i madh, i pushtuar nga Izraeli, i cili kufizohet me Jordaninë.

Kush jeton atje? Rreth 2 milionë njerëz janë grumbulluar në territorin prej 140 miljesh katrorë. Shumica dërrmuese e njerëzve janë të rinj, me  50% të popullsisë nën moshën 18 vjeç , sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Pothuajse të gjithë banorët e Gazës – 98-99% –  janë myslimanë , sipas  CIA World Factbook , me shumicën e të tjerëve të krishterë. Më shumë se 1 milion banorë të Gazës janë refugjatë, me  tetë kampe refugjatësh palestinezë të njohur , sipas Agjencisë së Kombeve të Bashkuara për Ndihmë dhe Punë.

Hamasi e ka mbajtur territorin prej vitesh: Në vitin 2006, Hamasi fitoi një fitore dërrmuese në zgjedhjet legjislative palestineze – zgjedhjet e fundit që do të mbaheshin në Gaza. Hamasi  është një organizatë islamike  me një krah ushtarak që u formua në vitin 1987, duke dalë nga Vëllazëria Myslimane, një grup islamik sunit që u themelua në fund të viteve 1920 në Egjipt. Grupi e konsideron Izraelin si një shtet të paligjshëm dhe një fuqi pushtuese në Gaza. Ndryshe nga grupet e tjera palestineze, si Autoriteti Palestinez, Hamasi refuzon të angazhohet me Izraelin. Grupi ka marrë përgjegjësinë për shumë sulme ndaj Izraelit gjatë viteve dhe është cilësuar si një organizatë terroriste nga vende duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Bashkimin Evropian dhe Izraelin. Lufta e fundit midis Hamasit dhe Izraelit ishte në vitin 2021, e cila zgjati 11 ditë dhe vrau të paktën 250 njerëz në Gaza dhe 13 në Izrael.

Bllokada e Izraelit: Pavarësisht tërheqjes së Izraelit nga Gaza, që nga viti 2007 ai ka mbajtur kontroll të rreptë mbi territorin përmes një bllokade tokësore, ajrore dhe detare. Për gati 17 vjet, Gaza ka qenë pothuajse tërësisht e shkëputur nga pjesa tjetër e botës, me kufizime të rënda në lëvizjen e mallrave dhe njerëzve. Bllokada është kritikuar ashpër nga organet ndërkombëtare, përfshirë OKB-në, e cila tha në një  raport  të vitit 2022 se kufizimet kanë pasur një “ndikim të thellë” në kushtet e jetesës në Gaza dhe kanë “minuar ekonominë e Gazës, duke rezultuar në papunësi të lartë, pasiguri ushqimore dhe varësi nga ndihma”. .” Izraeli ka thënë se bllokada është jetike për të mbrojtur qytetarët e tij nga Hamasi.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat