LIVE: “Gjithë Perëndimi i është bashkuar Izraelit”, Turqia del kundër, Erdogan jep deklaratën e fortë për Hamasin

Më shumë tani për grindjen që shpërtheu mbrëmë, pasi shefi i OKB-së Antonio Guterres tha se sulmet e Hamasit më 7 tetor - në të cilat më shumë se 1,400 u vranë në Izrael - nuk ndodhën "në vakum".

Deklarimet tërhoqën komente të zemëruara nga ministri i jashtëm i Izraelit, i cili tha se "nuk mund të ketë arsye për një masakër të tillë".

Tani Izraeli thotë se do të refuzojë vizat për zyrtarët kryesorë të OKB-së, përcjell Bota sot.

"Ne duhet të tronditim OKB-në," tha ambasadori i Izraelit në OKB Gilad Erdan për mediat izraelite.

Ai tha se drejtuesi i OKB-së për çështjet humanitare Martin Griffiths dëshironte të vinte në Izrael - dhe ishte refuzuar.

“Unë në koordinim me Ministrinë e Jashtme i kam njoftuar për refuzimin”, tha Erdan.

"Ai nuk do të jetë në gjendje të vijë këtu në rajon. Agjencitë e tyre vazhdimisht duhet të sjellin njerëz të rinj, sigurisht në një kohë si tani. Ata do të refuzohen."

Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar ka njoftuar se një aeroplan i RAF me një ngarkesë ndihme të nisur për në Gaza është rrugës për në Egjipt.

21 ton furnizime në bord përfshijnë pajisje mjekësore dhe filtra uji. Ndihma vjen pas një njoftimi nga Rishi Sunak për mbështetje shtesë prej 30 milion £ për të përmbushur nevojat e palestinezëve në territor.

Sekretari i Mbrojtjes, Grant Shapps postoi një foto të aeroplanit në X, duke thënë se Mbretëria e Bashkuar është “e angazhuar për të ndihmuar ata që vuajnë në krizën humanitare të krijuar nga Hamasi”.

“Forcat tona të Armatosura janë të gatshme për të mbështetur përgjigjen tonë të ndihmës”- shtoi më tej Shapps.

Presidenti turk Tajip Erdogan njoftoi se po anulonte të gjitha planet e tij për të vizituar Izraelin dhe e quajti Hamasin “një grup çlirimtarësh që mbron tokën e tyre dhe jo një organizatë terroriste”.

Duke reaguar ndaj sulmeve të Izraelit në Gaza, presidenti turk tha: I gjithë Perëndimi i është bashkuar Izraelit dhe e sheh Hamasin si një organizatë terroriste. Izraeli, Perëndimi mund t’ju detyrohet shumë, por Turqia nuk ju ka borxh asgjë. Izrael, nuk mund të shkosh askund me këtë mentalitet. Turqia është e gatshme të jetë një vend garantues për Palestinën “si me prezencë politike ashtu edhe ushtarake. Në një botë plot me të vdekur të gjallë, ne do të vazhdojmë të themi të vërtetën dhe të zbatojmë masa politike e madje edhe ushtarake nëse është e nevojshme. Ne do të bëjmë gjithçka që mundemi. Ne nuk do të bëjmë kompromis.

Në fjalimin e tij para grupit parlamentar të partisë së tij, Erdogan vazhdoi të fliste ashpër kundër Izraelit: Së pari ne e shikuam çështjen palestineze nga një këndvështrim njerëzor. Ne mbrojtëm jetën e njeriut. Që nga 7 tetori, ne kemi bërë të gjitha përpjekjet për të parandaluar përshkallëzimin e krizës. Ne dërguam 8 avionë të mbushur me ndihma humanitare për të plotësuar nevojat e banorëve të Gazës. Ne dërguam 25 persona nga stafi ynë në Egjipt për të trajtuar të plagosurit. Ne deklaruam se nuk justifikojmë veprimet dhe sulmet që synojnë civilët. Ne nuk kemi asnjë problem me shtetin e Izraelit, por asnjëherë nuk kemi miratuar që të trajtohemi si një organizatë në vend të një shteti. Izraeli po kryen një nga sulmet më të dhunshme në histori kundër popullit të shtypur të Gazës. Gjysma e të vdekurve janë fëmijë, gjysma tjetër janë nënat e tyre dhe pleqtë e familjes. Vetëm kjo mjafton për të treguar se ka pasur një mizori. Nuk mund të gjesh një ushtri tjetër që i vë zjarrin spitaleve, objekteve të kultit dhe tregjeve dhe vazhdon këtë akt çnjerëzor.

Izraeli po vret fëmijë. Nuk mund ta lejojmë kurrë këtë. Këtë ua thashë kryeministrave të atëhershëm në Davos, thashë ju dini shumë mirë të vrisni. Unë nuk kam qenë në Davos që nga ajo ditë. I kam shtrënguar dorën Netanyahut një herë në jetë, në Turkevi në Amerikë. Ai shpërdoroi vullnetin tonë të mirë. Kishim një plan për të shkuar në Izrael, por e anuluam. Ata abuzuan me vullnetin tonë të mirë. O Izrael, nuk mund të shkosh askund me këtë mendësi. Merrni me vete ose SHBA-në ose Perëndimin. Do të humbasë edhe Amerika. E gjithë çështja është krijimi i një bote të drejtë. Askush nuk mund të flejë i qetë në një botë ku prindërit mbajnë trupin e fëmijëve të tyre. Është koha të flasim për hallin e atyre që i kthyen shpinën të vërtetës me akte që nuk mund të krahasohen me këto masakra. Sulmet justifikuese janë trashëgimia e Perëndimit nga historia e tij e përgjakshme.

Më herët, ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan tha nga Doha se një operacion tokësor izraelit në Gaza do t’i kthente luftimet në Rripin “në një masakër”, duke shtuar se ata që mbështesin veprimet e Izraelit nga solidariteti “mbështesin krimet e tij” dhe paralajmëroi botën se vetëm rezultatet e mundshme të konfliktit izraelito-palestinez janë “paqja e përhershme ose lufta botërore”.

Udhëheqësi palestinez Mahmoud Abbas i bëri thirrje sot presidentit francez Emmanuel Macron që të bëjë përpjekje për të “ndaluar sulmin” në Gaza, ndërsa lufta midis Izraelit dhe Hamasit hyn në ditën e 18-të.

“Ne i kërkojmë presidentit Macron, të sigurojë që ky sulm të ndalet menjëherë,” tha Abbas në Gaza, duke bërë thirrje për mbrojtjen e popullit palestinez, sipas deklaratave të tij për gazetarët në fund të takimit të tij me presidentin francez në selinë e Autoritetit Palestinez në Ramallah, në Bregun Perëndimor të pushtuar.

“E shoh, i dëgjoj vuajtjet e popullatës civile në Gaza dhe, për sa i përket Francës, asgjë nuk mund ta justifikojë atë”, u përgjigj presidenti francez. Sulmi nga Hamasi është “gjithashtu një fatkeqësi për palestinezët”, tha ai.

Siç kishte pohuar më herët sot Macron në Jerusalem në lidhje me të drejtën e Izraelit për vetëmbrojtje, Abbas fajësoi Izraelin “dhe vendet që e mbështesin atë për konfliktin” pa përmendur një herë Hamasin.

Abbas bëri thirrje gjithashtu për krijimin e një “koalicioni ndërkombëtar për paqen” dhe një konferencë ndërkombëtare të paqes, duke iu përgjigjur indirekt propozimit të Macron më herët sot për të krijuar një koalicion ndërkombëtar për të “luftuar” Hamasin.

Abbas dënoi me terma shumë të ashpër bombardimet e Izraelit të Rripit të Gazës “që vret civilë të pafajshëm me brutalitet”.

Ministria e Shëndetësisë e Hamasit thotë se 5,791 njerëz kanë vdekur që nga 7 tetori dhe fillimi i sulmeve izraelite në Rripin e Gazës. Bombardimet janë në përgjigje të një sulmi të paprecedentë nga Hamasi atë ditë që vrau rreth 1400 njerëz dhe mori më shumë se 200 pengje.

Duke u përballur me Abbasin, Macron përsëri mbrojti fillimin e një procesi politik midis Izraelit dhe palestinezëve. Ai e bëri këtë më herët sot edhe në Jeruzalem.

Macron tha se parakushtet për një paqe të qëndrueshme janë “lufta e pamëshirshme dhe e qartë kundër terrorizmit” dhe njohja reciproke e të drejtave izraelite dhe palestineze.

Një kolonë e tretë kamionësh me ndihma humanitare dërgoi ujë, ushqim dhe ilaçe në Rripin e Gazës të rrethuar.

Dërgesat humanitare përmes kalimit Rafah nga Egjipti filluan të shtunën pasi grindjet mbi procedurat për inspektimin e ndihmës dhe bombardimet në anën e kufirit në Gaza kishin lënë materialet e ndihmës të bllokuara në Egjipt.

Rafah është vendkalimi kryesor brenda dhe jashtë Gazës që nuk kufizohet me Izraelin. Që kur Izraeli ka vendosur një “rrethim total” të enklavës si hakmarrje për një sulm nga militantët e Hamasit më 7 tetor, Rafah është bërë fokusi i përpjekjeve për të ofruar ndihma.

Njëzet kamionë hynë në Gaza nëpërmjet Rafah të hënën, duke e çuar totalin në 54 kamionë që nga e shtuna, tha zëdhënësi i OKB-së, Stephane Dujarric.

OKB-ja tha se mungesa e karburantit do të thotë se një impiant shkripëzimi i ujit nuk mund të funksionojë së bashku me furrat e bukës dhe spitalet.

Zyrtarët e OKB-së thonë se rreth 100 kamionë ndihma do të nevojiteshin çdo ditë për të plotësuar nevojat thelbësore në Gaza, e cila është shtëpia e 2.3 milionë njerëzve. Rreth 1.4 milionë prej tyre tani janë të pastrehë.

Një nga sfidat më të mëdha të ofensivës së pritshme tokësore izraelite në Rripin e Gazës qëndron nën sipërfaqe – është sistemi i tunelit të militantëve të Hamasit.

Organizata, të cilën SHBA, Bashkimi Evropian dhe vende të tjera e kanë shpallur organizatë terroriste, ka nën kontrollin e saj, siç supozohet, rrjetin më të gjatë të tuneleve në botë. Vetëm Koreja e Veriut ka një rrjet kaq të madh.

Duke pasur parasysh faktin se rrjeti i tuneleve në Rripin e Gazës është disa qindra kilometra i gjatë, sfida me të cilën përballet ushtria izraelite është unike, shkruante John Spencer nga akademia ushtarake amerikane West Point në një artikull të disa ditëve më parë.

“Kompleksi nëntokësor që përhapet në të gjithë Rripin e Gazës është një problem plot gracka tinëzare, nuk ka zgjidhje të përsosur”, tha ai.

Rrjeti i tuneleve, siç mund të lexohet në disa raporte dhe vlerësime, përbëhet nga 1300 tunele me një gjatësi totale prej rreth 500 kilometrash. Disa tunele janë të vendosura në një thellësi deri në 70 metra nën sipërfaqe. Shumica e tuneleve janë, rreth dy metra të larta dhe dy metra të gjera.

Ekspertët supozojnë se në këto tunele, ndër të tjera, janë rreth 200 pengje të rrëmbyer nga Hamasi gjatë sulmit terrorist ndaj Izraelit më 7 tetor. Tunelet shërbejnë kryesisht si depo për armë, ushqim dhe ujë, dhe gjeneratorë, karburant dhe pajisje të tjera janë të vendosura atje.

Ekspertët supozojnë se edhe një pjesë e udhëheqjes së Hamasit fshihet nën tokë. Tunelet, siç besohet, mund të komplikojnë më tej operacionet luftarake tashmë komplekse në zonën me popullsi të dendur të Rripit të Gazës, mbi të cilën forcat izraelite kanë kryer bombardime hakmarrëse për dy javët e fundit, që nga sulmi i Hamasit.

“Tunelet u mundësojnë militantëve të lëvizin të sigurt dhe të lirë midis pozicioneve të ndryshme luftarake”, shkruan Spencer.

“Kështu ata neutralizojnë avantazhin e Izraelit në aspektin e armëve, taktikave, teknologjisë dhe organizimit”, shtoi ai.

Pra, jo vetëm për faktin se Hamasi akuzohet për abuzim me civilët dhe përdorimin e tyre si “mburoja njerëzore”, ushtria izraelite është përballur me problemin që shpesh thjesht nuk mund të bëjë dallimin midis objektivave ushtarakë dhe civilë.

Sipas ligjit ndërkombëtar, ajo është e përshkruar, thotë Mike Martin, specialist i psikologjisë dhe luftimeve në Kings College në Londër.

Disa ditë më parë, Izraeli u kërkoi banorëve të qytetit të Gazës që të largohen nga shtëpitë e tyre dhe të kërkojnë siguri në jug të Rripit të Gazës.

Tunelet nëntokësore fillimisht u përdorën si një instrument për të anashkaluar bllokadën midis Rripit të Gazës dhe Egjiptit, dhe më vonë Rripit të Gazës dhe Izraelit, për të kontrabanduar mallra përmes tij.

Për shkak të rritjes së investimeve izraelite në sistemet e vëzhgimit me ndihmën e dronëve dhe pajisjeve të tjera elektronike të spiunazhit, Hamasi ka investuar gjithnjë e më shumë para në zgjerimin e rrjetit të tunelit.

Vetëm gjatë operacionit ushtarak në Gaza në vitin 2014, ushtria izraelite zbuloi dimensionet e vërteta të rrjetit të tunelit të Hamasit. Pas kësaj, qeveria izraelite vendosi bllokada nëntokësore përgjatë kufirit me Rripin e Gazës. Kjo ishte për të parandaluar transferimin e Hamasit në anën izraelite.

Nuk është e lehtë të lokalizohen tunelet. Por ka mënyra të ndryshme për t’i nuhatur ato. Për shembull, me ndihmën e radarit dhe sistemeve të tjera teknologjike si sinjalet termike ose akustike.

Në të kaluarën, gaz lotsjellës ose agjentë kimikë përdoreshin zakonisht për pastrimin e tuneleve, siç shkruan Daphne Richemond-Barak, një nga ekspertët kryesorë në botë në këtë fushë, në librin e saj Underground Warfare. Por këto metoda ndoshta do të konsideroheshin të paligjshme sot, pohon autorja.

Përveç kësaj, është e mundur edhe bombardimi i tuneleve. Izraeli ka të ashtuquajturat bomba “Bunker Buster”, të cilat depërtojnë thellë nën tokë.

Por Rripi i Gazës është një nga zonat më të dendura të populluara në botë, i cili është i bllokuar nga njëra anë nga Izraeli dhe nga ana tjetër (kryesisht) nga Egjipti, rreth 40 kilometra i gjatë dhe midis 6 dhe 14 kilometra i gjerë, ku rreth 2.2 milionë njerëz jetojnë.

Edhe sikur ushtria izraelite të dinte se ku ndodheshin tunelet, bombardimi do të ishte jashtëzakonisht i ndërlikuar për shkak të karakteristikave specifike të Rripit të Gazës, ndoshta edhe i pamundur.

Përveç kësaj, Izraeli ka përdorur tashmë të ashtuquajturat “bomba precize” për të mbyllur ose bërë disa tunele të pakalueshme, sipas Korporatës Rand. Por shtohet se përdorimi i atyre bombave nuk pati efektin e pritur plotësisht.

Një sfidë shtesë për forcat izraelite është fakti se lufta në tunele nuk është e lehtë. Nën sipërfaqe është kryesisht errësirë ​​dhe ftohtë, tingujt nga armët që përdoren, janë shumë më të forta se në sipërfaqe, dhe për shkak të përdorimit të armëve ngrihet edhe një sasi e konsiderueshme pluhuri. Gjithashtu është e mundur të vendosen kurthe të shumta shpërthyese për palën kundërshtare në tunele.

Që nga viti 2014, ushtria izraelite ka përdorur forca speciale për të luftuar në tunele. Anëtarët stërviten në një mjedis të ngjashëm fizik ose virtual. Në mesin e pjesëtarëve të këtyre njësive ka edhe ushtarë të cilët janë të stërvitur për përdorimin e sensorëve të posaçëm, pra ushtarë që janë të trajnuar për të luftuar nën tokë. Robotët, ose qentë e trajnuar posaçërisht, i ndihmojnë në punën e tyre.

John Spencer i akademisë ushtarake të West Point thotë se ai kurrë nuk ka parë përgatitje të tilla për të bërë luftë në tunele. Spencer është një nga themeluesit e Grupit Ndërkombëtar të Punës që merret me luftërat e nëndheshme.

Daphne Richemond-Barak është gjithashtu një nga themelueset e atij grupi pune, por ajo është e rezervuar për operacionin e pritshëm.

“Izraeli do të duhet të kryejë një operacion të gjatë dhe të gjerë ajror dhe tokësor për të shkatërruar edhe atë infrastrukturë nëntokësore”, shkroi ajo në një artikull për të përditshmen britanike Financial Times këtë muaj.

Sipas kësaj eksperte, ushtria mund t’i prishte tunelet, t’i shembte, t’i shkatërronte ose t’i mbyllte në ndonjë mënyrë tjetër. Por kjo do të ishte shumë e vështirë për t’u bërë, veçanërisht në kushtet kur forcat izraelite do të ishin vazhdimisht nën zjarr në një mjedis urban, shton ajo.

“Edhe në një skenar të tillë, që do të shkaktonte viktima të paimagjinueshme njerëzore, nuk ka gjasa që i gjithë rrjeti i tuneleve në Rripin e Gazës të shkatërrohet”, tha Daphen Richemond-Barak.

Shtëpia e Bardhë tha të martën se po hartonte një plan të kujdesshëm në rast emergjence për evakuimin e amerikanëve nga Lindja e Mesme nëse lufta mes Izraelit dhe Hamasit zgjerohet në një konflikt të madh rajonal.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, theksoi se aktualisht nuk ka "përpjekje aktive" për të evakuuar amerikanët nga rajoni përveçse fluturimet nga Izraeli që vuri në funksionim qeveria amerikane në fillim të këtij muaji.

“Do të ishte e pakujdesshme dhe e papërgjegjshme nëse nuk do të kishim njerëz që mendojnë për një gamë të gjerë të papriturash dhe mundësish”, tha zoti Kirby. “Sigurisht që evakuimet janë një nga ato gjëra”.

Shtëpia e Bardhë foli për planet e emergjencës mes shqetësimeve në rritje se lufta 18-ditore Izrael-Hamas mund të përshkallëzohet më tej.

Uashingtoni e ka këshilluar Izraelin se shtyrja e një pushtimi të mundshëm tokësor të Gazës mund të jetë e dobishme ndërsa SHBA-të dhe partnerët e tjerë në rajon përpiqen të sigurojnë lirimin e më shumë se 200 pengjeve të marra nga Hamasi në sulmin e 7 tetorit. Për planin në fjalë u raportua fillimisht nga gazeta “The Washington Post”.

Presidenti Joe Biden dhe Princi i Kurorës i Arabisë Saudite Mohammed bin Salman biseduan të martën në telefon lidhur me situatën e përkeqësuar. Kjo ishte biseda e parë mes dy udhëheqësve që nga sulmi i Hamasit ndaj Izraelit. Ata folën mbi "përpjekjet për të penguar aktorët shtetërorë dhe jo shtetërore nga zgjerimi i konfliktit midis Izraelit dhe Hamasit", tha Shtëpia e Bardhë.

Zyrtarët e administratës së Presidentit Biden e kanë paralajmëruar vazhdimisht Iranin që të mos përfshihet në konflikt.

Gjatë ditëve të fundit forcat amerikane në rajon janë përballur me sulme të përsëritura, për të cilat Pentagoni ka thënë se ka të ngjarë të jenë të mbështetura nga Irani, i cili është sponsori kryesor i Hamasit, grupit militant Hezbollah në Liban, si dhe grupeve militante në Irak dhe Jemen.

“Të dy udhëheqësit ranë dakord për përpjekje më të gjera diplomatike për të ruajtur stabilitetin në të gjithë rajonin dhe për të parandaluar zgjerimin e konfliktit”, shtoi Shtëpia e Bardhë.

Në Pentagon, Gjenerali Pat Ryder tha se SHBA-ja po përgatitet për rritje të dhunës, duke vënë në dukje se tashmë ka pasur të paktën 13 sulme kundër trupave dhe instalimeve në Irak dhe Siri.

“Ajo që ne po shohim është perspektiva për një përshkallëzim më të madh kundër forcave dhe personelit amerikan në të gjithë rajonin në një afat shumë të afërt që vijnë nga forca në shërbim të Iranit”, tha zëdhënësi i Pentagonit, Gjenerali Pat Ryder.

Ai shtoi se SHBA-të nuk do të ngurojnë që të ndërmarrin veprime nëse është e nevojshme për të mbrojtur forcat dhe interesat e saj në rajon.

Zoti Biden tha javën e kaluar se ai besonte se Hamasi ishte i motivuar për ta sulmuar Izraelin pjesërisht nga dëshira për ta ndaluar atë vend nga normalizimi i marrëdhënieve me Arabinë Saudite.

“Një nga arsyet pse Hamasi veproi kundër Izraelit, është sepse ata e dinin se unë do të bisedoja me sauditët”, tha zoti Biden gjatë një takimi të fushatës presidenciale.

Presidenti amerikan tha se ai mendon se militantët e Hamasit filluan sulmin e tyre vdekjeprurës më 7 tetor sepse “Sauditët donin ta njihnin Izraelin” dhe ishin gati ta bënin këtë zyrtarisht.

Një marrëveshje, të cilën Shtëpia e Bardhë thotë se po përpiqet ta realizojë, do të ishte një arritje diplomatike që do të mundësonte njohje më të gjerë të Izraelit nga vendet e tjera arabe dhe me shumicë myslimane që e kanë kundërshtuar kryesisht Izraelin që nga krijimi i tij 75 vjet më parë në një territor të banuar prej kohësh nga palestinezët.

Por bisedimet u ndërprenë pasi militantët e Hamasit sulmuan qytet izraelite pranë Rripit të Gazës. Izraeli reagoi duke rrethuar Gazën. Ndërkohë, zoti Biden u tha gazetarëve në Uashington të martën se ndihmat humanitare në territorin e rrethuar nuk po arrinin me shpejtësinë e duhur.

Ushtria izraelite tha se avionët e saj goditën infrastrukturën e ushtrisë siriane dhe bateritë e mortajave herët të mërkurën, në atë që e cilësoi si një përgjigje ndaj sulmeve me raketa nga Siria në drejtim të Izraelit.

Izraeli tha se kishte identifikuar dy lëshime raketash nga Siria që kishin goditur në zona të hapura vonë të martën, dhe se ajo ishte përgjigjur me zjarr artilerie ndaj objektivave që kishin lëshuar raketat. Në një përgjigje të mëtejshme, ushtria izraelite tha se avionët e saj luftarakë "goditën infrastrukturën ushtarake dhe bateritë e mortajave që i përkisnin ushtrisë siriane".

Izraeli nuk dha detaje të tjera dhe nuk e akuzoi ushtrinë e Sirisë për lëshimin e dy raketave, të cilat shkaktuan ndezjen e sirenave të alarmit të martën në Lartësitë Golan të pushtuara nga Izraeli. Deri në publikimin e lajmit nuk ka pasur reagime nga Siria.

Izraeli ka shkëmbyer zjarr ditët e fundit me Hezbollahun në Liban dhe militantët në Siri, një konflikt më i gjerë në kufirin e tij verior ndërsa lufton me militantët islamikë të Hamasit në Rripin e Gazës pas një sulmi vdekjeprurës në Izrael.