Pothuajse çdo vend mund të përjetojë vite jashtëzakonisht të nxehta çdo vit tjetër deri në vitin 2030, sipas një studimi të ri që nxjerr në pah kontributin e ndotësve më të mëdhenj të botës në ndryshimet klimatike.
Studimi, i cili zhvilloi modele, kombinoi të dhënat mbi emetimet e mëparshme dhe premtimet e pesë ndotësve më të mëdhenj - Kinës, SHBA-së, Bashkimit Evropian, Indisë dhe Rusisë, ditë përpara samitit të klimës COP26 për të reduktuar ndotjen për të bërë parashikime të ngrohjes sipas rajoneve deri në vitin 2030.
Shkencëtarët kanë zbuluar se 92 për qind e 165 vendeve të studiuara pritet të përjetojnë temperatura jashtëzakonisht të larta vjetore çdo dy vjet, të përcaktuar si një vit jashtëzakonisht i ngrohtë që ndodhte një herë në njëqind vjet në epokën para-industriale.
Alexander Nauels nga Climate Analytics, bashkautor i studimit, i botuar në revistën Communications Earth and Environment, tha se ishte "shumë mbresëlënës" në vetvete.
"Kjo thjesht tregon se sa urgjente është dhe se si po shkojmë në një botë që është shumë më e ngrohtë për të gjithë," tha Nauels për AFP.
Për të përcaktuar masën e kontributit të pesë ndotësve më të mëdhenj në botë, autorët shikuan se si do të ishte fotografia pa emetimet e tyre që nga viti 1991, kur Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) paralajmëroi për herë të parë qeveritë për ndryshimet klimatike si rezultat i ndikimit të aktivitetit njerëzor.
Ata zbuluan se pjesa e vendeve të prekura nga vitet jashtëzakonisht të nxehta do të binte në rreth 46 për qind.
Drejtuesja e kërkimit Lea Beusch pranë Institutit për Shkencën Atmosferike dhe Klimatike në ETH Cyrih, tha se studimi gjeti një "gjurmë të qartë" të veprimit të ndotësve më të mëdhenj në nivel rajonal.
"Unë mendoj se është shumë e rëndësishme, sepse ne zakonisht po flasim për emetimet abstrakte, ose temperaturat globale, për të cilat ne dimë, por nuk mund t'i ndiejmë vërtet. Ndryshimet klimatike rajonale janë shumë më afër asaj që do të përjetojmë - ne do të përjetojmë këtë ngrohje në vendin tonë dhe këtë frekuencë në rritje të viteve jashtëzakonisht të nxehta," tha ajo.
Shkencëtarët kanë gjetur ndikimin më të madh, për sa i përket shpeshtësisë së viteve jashtëzakonisht të nxehta, në Afrikën tropikale.
“Duke qenë se ky është një rajon që tradicionalisht ka ndryshueshmëri mjaft të ulët të temperaturës nga viti në vit, edhe ngrohja e moderuar që do të përjetojë, krahasuar me rajonet e tjera, me të vërtetë e hedh atë jashtë kornizave të njohura klimatike,” tha ajo.
Por ajo shtoi se rritja më e madhe e përgjithshme e temperaturës është në zonat veriore me gjerësi të madhe gjeografike, të cilat po ngrohen më shpejt se ato tropikale.
Autorët theksuan se parashikimi i shpeshtësisë së viteve ekstreme mund të ndryshojë nëse vendet rritin ndjeshëm përpjekjet e tyre për të reduktuar ndotjen.
Sipas planeve aktuale, emetimet do të rriteshin me 13.7 për qind deri 2030, sipas organit të UNFCCC për ndryshimet klimatike, kur ato duhet të reduktohen me rreth gjysmën për të bërë të arritshëm kufirin e ngrohjes në Paris C 1.5 C.
