Një nga bombat bërthamore amerikane të ruajtura në një bazë ajrore holandeze, mund të jetë dëmtuar në një aksident të fundit, sipas një raporti të lëshuar nga federata e shkencëtarëve amerikanë (FAS).
Raporti u publikua në prag të ardhjes së një gjenerate të re armësh në Evropë, raporton Guardian.
FAS publikoi një fotografi të një bombe bërthamore B61 duke u inspektuar nga ushtarët amerikanë, duke përfshirë dy nga njësia e deponimit të mjeteve eksplozive dhe një civil.
Pjesa e pasme e bombës duket se është shtrembëruar nga përplasja, dhe një nga “krahët” në bombë mungon, shkruan Guardian. Një shirit rozë është ngjitur mbi vrimën e dukshme.
Një raport i FAS i publikuar sot tha se fotografia ishte përfshirë në një prezantim për aplikantët për një punë studentore të vitit 2022 në Laboratorin Kombëtar të Los Alamos në New Mexico, shtëpia e një prej objekteve të armëve bërthamore të SHBA-së.
FAS pretendon se fotografia është bërë në bazën e Forcave Ajrore Volkel në Holandë.
Fjala është për një nga gjashtë bazat në pesë vende evropiane ku aktualisht ruhen gjithsej 100 bomba bërthamore B61, si pjesë e marrëveshjes për bashkëpunimin bërthamor me SHBA-në.
“Theksojmë se nuk ka asnjë konfirmim zyrtar që fotografia është bërë në Volkel AB, se forma e përkulur e B61 është një armë e vërtetë (në krahasim me një trajner) ose se dëmtimi është rezultat i një aksidenti (në krahasim me simulimet e trajnimit).
Nëse fotografia vërtet tregon dëmtimin e një arme bërthamore, ajo do të përfaqësonte rastin e parë të dokumentuar të një aksidenti me armë bërthamore në një bazë ajrore në Evropë”, shkroi në raport Hans Kristensen, drejtor i Projektit të Informacionit Bërthamor FAS.
Dëmtimet e armëve bërthamore quhen gjithashtu incidente të “shtizës së përkulur” dhe zakonisht dëmtime të tilla mbahen sekret.
Një zëdhënës i Forcave Ajrore të SHBA-së në Evropë nuk pranoi të komentojë drejtpërdrejt mbi foton, por tha se “SHBA-ja ruan nivelin më të lartë të standardeve për personelin dhe pajisjet që mbështesin arsenalin strategjik, i cili përfshin trajnime rutinë, mirëmbajtje dhe aktivitete sigurie”.
“Politika e SHBA-së është që ne as nuk mund të konfirmojmë apo mohojmë praninë ose mungesën e armëve bërthamore në ndonjë vendndodhje të përgjithshme apo specifike, duke përfshirë ushtrime apo operacione specifike në botë”, shtoi zëdhënësi, raporton Guardian.
Laboratori Kombëtar i Los Alamos, tha në një deklaratë të dërguar me email se nuk kishte informacion në dispozicion për foton e publikuar.
Bomba B61 është e vetmja armë bërthamore taktike e mbetur në arsenalin amerikan, me 100 prej tyre të ruajtura në Holandë, Belgjikë, Gjermani, Itali dhe Turqi.
Bombat mbeten pronë e SHBA-së, por ekuipazhet ajrore të gjashtë aleatëve të tjerë të NATO-s (pesë nikoqirët plus Greqia) janë trajnuar për t’i vendosur ato në aerioplanë dhe të manipulojnë me to.
Në rast lufte, do të kërkohet pëlqimi i SHBA-së, grupit të planifikimit bërthamor të NATO-s dhe, për shkak të historisë së marrëveshjes, kryeministrit britanik për transferimin e armëve në aeroplanët aleatë.
Operacione të tilla për ndarjen e armëve bërthamore praktikohen çdo vit në stërvitjen e NATO-s në mesditën e qëndrueshme. Stërvitja e fundit e tillë ishte në nëntor 2022. Që nga pushtimi rus i Ukrainës, Polonia ka kërkuar të jetë pjesë e “marrëveshjes” së bombës bërthamore amerikane.
