Për herë të parë në historinë e gjatë të mbështetjes amerikane për Tajvanin, Uashingtoni ka vendosur të miratojë ndihmën e drejtpërdrejtë ushtarake për Taipein.
Administrata e presidentit amerikan Joe Biden ka miratuar një paketë prej 80 milionë dollarësh, modeste në krahasim me shitjet e fundit në Tajvan, por që do të ishte e para në Taipei dhe për herë të parë, edhe pse ende për t'u konfirmuar, armët që ato nuk do të shiteshin por do të dhuroheshin.
Vendimi përkon me njoftimin e Tajvanit për një blerje armësh shtesë prej 2.97 miliardë dollarësh vitin e ardhshëm.
Rreth gjysma e fondeve shtesë do të shkojnë për blerjen e avionëve luftarakë, ndërsa fondet e mbetura do të shkojnë kryesisht për sistemet detare.
Lajmi me siguri do të ngjallë zemërimin e Kinës, e cila nga ana tjetër e bregut, ka paralajmëruar se do të përdorë "të gjitha masat e nevojshme" për të kundërshtuar ndihmën e SHBA.
Ky si duket është një tjetër rast që po i “hedh benzinë zjarrit”, duke rritur gjasat për një konflikt të armatosur mes dy superfuqive.
Vendimi i SHBA
Paketa, e cila është pjesë e programit të financimit të jashtëm ushtarak të Departamentit të Shtetit (FMF), arrin në 80 milionë dollarë dhe do të paguhet nga taksapaguesit amerikanë.
"FMF do të përdoret për të forcuar aftësitë vetëmbrojtëse të Tajvanit përmes aftësive të përbashkëta dhe të kombinuara të mbrojtjes dhe ndërgjegjësimit të zgjeruar të fushës detare dhe aftësisë së sigurisë detare," shkroi departamenti në njoftimin e tij drejtuar Kongresit që u rishikua nga CNN.
Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit konfirmoi transferimin e parë ndonjëherë. "Në përputhje me Aktin e Marrëdhënieve të Tajvanit dhe politikën tonë të gjatë të Kinës, e cila nuk ka ndryshuar, Shtetet e Bashkuara i vënë në dispozicion Tajvanit artikujt dhe shërbimet e nevojshme të mbrojtjes për t'i mundësuar atij të mbajë një aftësi të mjaftueshme vetëmbrojtjeje," tha zëdhënësi për CNN në një deklaratë. "Shtetet e Bashkuara kanë një interes të qëndrueshëm për paqen dhe stabilitetin në ngushticën e Tajvanit, e cila është tepër kritike për sigurinë dhe prosperitetin rajonal dhe global."
Zemërimi i Kinës
Zhvillimi më i ri në mbështetjen e vazhdueshme të SHBA-së për Tajvanin ka sjellë një përgjigje të zemëruar nga Kina, e cila pretendon se ishulli vetëqeverisës është e saj.
Ministria e Jashtme e Kinës shprehu "pakënaqësi të fortë" dhe "kundërshtim të fortë" për shitjen e armëve, të cilat tha se kishin dëmtuar "sovranitetin dhe interesat e sigurisë së Kinës" dhe minuan "paqen dhe stabilitetin në ngushticën e Tajvanit".
Ajo i kërkoi SHBA-së të "ndalojë rritjen e lidhjeve ushtarake SHBA-Tajvan dhe armatosjen e Tajvanit" dhe "të ndalojë së krijuari tensione në ngushticën e Tajvanit", tha zëdhënësi i ministrisë Wang Wenbin në një konferencë të rregullt shtypi.
Ministria e Mbrojtjes e Kinës gjithashtu kritikoi shitjen, duke thënë se ushtria kineze "do të marrë të gjitha masat e nevojshme për ta kundërshtuar këtë me vendosmëri".
Lufta SHBA-Kinë
E gjithë kjo nënkupton se një luftë SHBA-Kinë mund të jetë tepër e rrezikshme, me gjasa të larta për përshkallëzim.
Pasojat e një konflikti të tillë do të përhapeshin globalisht, me ndikim shumë më të madh se lufta ruso-ukrainë.
Imagjinoni industrinë tajvaneze të shkatërruar nga lufta ose pushtimi. Sanksionet aleate kundër Pekinit dhe partnerëve të tij tregtarë. Kombet e mëdha dhe të vogla detyrohen të zgjedhin anët. Si SHBA ashtu edhe Kina ndërpresin tregtinë e vendeve të tjera nga detet.
Megjithatë, diçka është e sigurt. Nëse Kina pushton Tajvanin, rajoni i Indo-Paqësorit do të zhytet në një luftë të gjerë, të zgjatur që mund të përfshijë sulme të drejtpërdrejta në SHBA, duke përfshirë Hawaiin dhe potencialisht Shtetet e Bashkuara kontinentale.
Për më tepër, kjo do të ishte lufta e parë e madhe konvencionale midis fuqive të armatosura bërthamore. Askush nuk duhet ta konsiderojë veprimin ushtarak si të pashmangshëm. Megjithatë, siç thonë ekspertët, amerikanë duhet të përpiqen të përjashtojnë më të keqen, edhe pse përgatiten për më të keqen.
