Sot, 100 vjet më parë, kur epoka e perandorive po mbyllej dhe epoka e shtetit kombëtar po fillonte, do të lindte një republikë e re e gjallë. Ky moment jo vetëm që shënoi një ngjarje të rëndësishme për Turqinë, por gjithashtu do të ndryshonte gjeopolitikën e rajonit të Lindjes së Mesme dhe qeverisjen në botën myslimanë. E themeluar si një Republikë laike, Turqia do të shërbente si një urë lidhëse midis Lindjes dhe Perëndimit dhe një lidhje midis epokës së re dhe asaj të vjetër. Reformat e bëra nga themeluesi i saj, Mustafa Kemal Ataturku ishin revolucionare për kohën e tyre dhe e modernizuan vendin shumë shpejt.
Në kancelaritë perëndimore, arritjet e Ataturkut do të krijonin besimin në modelin turk. Kur në fakt ajo që u arrit, ishte aq befasuese dhe monumentale sa ishte një anomali, sesa një model që mund të përsëritej. Për turqit asgjë nuk ishte e lehtë, kufijtë e tyre u tërhoqën me gjakun e ushtarëve turq, ata luftuan për pavarësinë dhe republikën e tyre, ata fituan dhe mbrojtën demokracinë e tyre dhe bënë sakrifica të pashoqe për t'u bashkuar me NATO-n dhe bllokun perëndimor. Këto arritje ishin organike dhe këto të drejta u fituan.
Përgjatë dekadave, perëndimi kishte shpresë për të përsëritur modelin turk në të gjithë rajonin e Lindjes së Mesme, duke dhënë diçka që duhej të ishte organike, të fitohej dhe të sakrifikohej. Secila nga këto përpjekje përfundoi me rezultate katastrofike, sepse nuk mund të përsërisni një anomali. Ju nuk mund të përsërisni njeriun, njerëzit, historinë dhe përvojat që çuan në formimin e Republikës së Turqisë dhe periudhën e reformës që pasoi.
Një shekull më vonë, kur shikojmë tani prapa, në 29 tetorin e vitit 1923, jemi ende të mahnitur për atë që ka arritur Turqia si në sferën politike, po edhe në atë ekonomike dhe ushtarake. Nuk ka dyshim se ekzistojnë edhe shumë sfida që qëndrojnë përpara Turqisë në këtë rajon që përjeton turbulenca të ndryshme vazhdimisht. Por, turqit janë elastikë dhe Turqia është dinamike. Nga shumë luftëra që janë zhvilluar dhe do të zhvillohen në të gjithë rajonin e Lindjes së Mesme, deri te transformimi aktual i rendit global, Turqia do të vazhdojë të jetë një vend që formëson ngjarjet dhe lë gjurmë në histori.
Duke parë në mënyrë kronologjike historinë e turqve nga Perandoria Osmane e deri në kohët e sodit, kanë pasur udhëheqës me ndikim dhe reformatorë. Kjo gjeografi e Turqisë ka nxjerrë shumë Osmanë, Bejazitë, Fatih dhe Sulejmanë. Kur turqit kishin nevojë për një udhëheqës, ai arrinte në faqet e historisë dhe vinte kur populli i tij kishte më shumë nevojë për të.
Çdo lider ka ndërtuar mbi themelin e idesë që lindi 100 vjet më parë. Sot, në krye të Turqisë është Presidenti Rexhep Tajip Erdogan, i cili ka marrë pishtarin e dorëzuar nga Ataturku dhe të mbajtur nga Inonu, Menderes, Özal, Demirel, Ecevit e shumë të tjerë. Me kulmin e progresit, Erdogan e ka kthyer Turqinë në një fuqi rajonale dhe zë me ndikim në qarqet diplomatike, si dhe e ka vendosur shiritin për shekullin e ardhshëm shumë më lart. Derisa ne mund të mos i dimë emrat e flamurtarëve të ardhshëm të kësaj Republike të madhe, historia tregon se kur të kemi nevojë për ta, ata do të arrijnë.
Në shekullin e ri që po e përjeton Turqia, uroj të jetë një vend edhe me më shumë ndikim në rajon dhe më gjërë, të mbrojë interesat gjeostrategjike dhe të korr suksese të mëdha.
