Ministria e Bujqësisë kërkon nga bujqit shfrytëzimin e afateve optimale për kultivimin e specit

Kosova

Ministria e Bujqësisë kërkon nga bujqit shfrytëzimin e afateve optimale për kultivimin e specit

Më: 8 maj 2023 Në ora: 12:19
Ilustrim

Ministria e Bujqësisë ka dhënë mesazh për fermerët me rastin e mbjelljeve pranverore për kulturat e ndryshme perimore, kjo me qëllim ofrimin e të dhënave orientuese.

Periudha për mbjellje pranverore për kulturat e ndryshme perimore ka nisur në vendin tonë, dhe për këtë Ministria e Bujqësisë ka shkruar se për të qenë të suksesshëm fermerët në aktivitetin e tyre bujqësor, kërkohet të shfrytëzohen afatet optimale për kultivimin e specit në fushë të hapur.

Kërkesat ndaj kushteve klimatike

Sipas ministrisë, temperatura, drita dhe uji janë faktorët kryesorë, dhe nëse këta faktorë janë në favor dhe në sasi çfarë I kërkojnë perimet në përgjithësi dhe speci në veçanti rendimenti nuk do të mungoj, nëse kësaj I kanë parapri edhe të gjitha masat tjera agroteknike, siç janë: Lëvrimi me kohë dhe cilësorë, përdorimi I plehrave në sasi të nevojshme, ujitja cilësore të formës ike-pikë për objektet e mbrojtura dhe në formë shiu për specin e kultivuar në sipërfaqe të hapura.

Nxehtësia

“Në bazë të hulumtimeve të shumta është vërtetuar se temperaturat optimale për rritjen dhe zhvillimin e bimës së specit sillen në kufijtë 25 ± 5 – 70C. Fara fillon të mbijë në 130C, ndërkaq temperatura optimale për mbirje është 250C. Temperaturat e ulëta nën 15oC, sidomos nëse ato shoqërohen me mungesë të dritës, mund të sjellin deri tek rënia e luleve”, thuhët në mesazh.

Drita

Sipas këshillave të Ministrisë së Bujqësisë, speci është bimë tipike me kërkesa të mëdha për dritë (heliofite), duke filluar nga fazat e hershme të rritjes së bimëve. Në kushte të mungesës së dritës bimët e specit zgjaten, etiolizohen dhe lulet dhe frutat e porsaformuara bien.

Lagështia

Sa i përkët lgështisë, MBZHR thekson se kërkesat e specit për lagështi janë mjaft të theksuara në të gjitha fazat e rritjes dhe zhvillimit të bimëve. “Deri në kohën e frutifikimit, lagështia në tokë është e preferuar që të jetë afër 70% të kapacitetit fushor ujor, ndërkaq në kohën e frutifikimit 80%. Pra, rritje më të hovshme të masës mbitokësore (kërcelli, gjethet dhe frutat) te speci kemi kur lagështia e tokës mbahet në nivelin e 70-80 % të kapacitetit ujor tokësor dhe lagështia e ajrit sillet prej 60-80%”.

Sipas ministrisë, po ashtu edhe nga plehrat organik rëndom përdoret plehu i stallës dhe atë në sasi 30 – 50 t/ha. Sasitë orientuese të lëndëve ushqyese, në formë të materieve aktive, për rendimentin e planifikuar prej 35 – 40 t/ha, do të ishin: 130 – 150 kg N/ha, 80 – 100 kg P2O5/ha dhe 150 – 250 kg K2O/ha.

Kështu, afatet e dhënies së plehrave minerale, duhet të adaptohen mënyrës së prodhimit, kultivarit dhe qëllimit të prodhimit.

Ndërrimi i fidanëve në fushë

Përgatitja e mirë e tokës është parakusht i rëndësishëm në prodhimin e suksesshëm të specit. Toka duhet të përgatitet në atë mënyrë që të krijohet në të një regjim optimal ujor-ajror.

Për ndërrim fidanët duhet të kenë së paku 5– 6 gjethe, të jenë të shëndoshë dhe të kalitur mirë. Është e preferuar që fidanët të ndërrohen së bashku me dheun-substratin në të cilin ndodhet fidani.

“Ujitja me pika përfaqëson mënyrën më të përshtatshme të ujitjes së bimëve. Nëpërmjet ujitjes me pika, prod¬huesi ka mundësi të kontrolloj me saktësi dozat e ujit dhe të ple¬hrave që u du-hen dhënë bimëve. Për pasojë, rritet mundësia për të reali¬zuar prodhime të larta dhe me cilësi më të mirë. Andaj, në prodhimin intensiv të specit është e preferuar që çdo herë të përdoret ujitja pikë-pikë”, thuhet në këshillat e orientuese të Ministrisë së Bujqësisë.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat