Plani i fundit franko-gjerman për Kosovën dhe Serbinë ka alarmuar Beogradin. Media serbe “Blic” shkruan se ky dokument është një shuplakë në fytyrën e Serbisë.
“Gjithçka që u fol në periudhën paraprake do t'i bënte mirë Serbisë, nëse plani franko-gjerman për zgjidhjen e nyjës së Kosovës që doli në opinion një muaj më parë do të realizohej, del se ishte vetëm karrem diplomatik dhe se realiteti është diçka krejt e dytë. Në dokumentin e ri, që doli së fundmi dhe për të cilin ende nuk ka një konfirmim zyrtar se është autentik, nuk është se nuk ka hyrje të përshpejtuar në BE, as fonde që maten në qindra milionë euro, por vetëm detyrimet e shkruara shkurt që të dy palët duhet të përmbushin. Për më tepër, edhe pse nuk kërkohet njohja e pavarësisë së Kosovës, është shumë e qartë se ajo praktikisht nënkuptohet, sepse neni 3 thotë se “Kosova dhe Serbia do të konfirmojnë paprekshmërinë tani dhe në të ardhmen e kufijve që ekzistojnë ndërmjet tyre dhe angazhohen të respektojnë plotësisht integritetin territorial të njëri-tjetrit”, shkruan media serbe.
Alarm në Serbi
Duke pasur parasysh të gjitha këto, lind pyetja se a është e mundur që Beogradi dhe Prishtina të arrijnë një marrëveshje së shpejti për ndonjërën nga këto platforma, veçanërisht nëse merret parasysh situata aktuale në veri të Kosovës, ku serbët kanë iku nga institucionet e Prishtinës, dhe kryeministri i Kosovës, Albin Kurti kërkon të bëjë riregjistrimin e automjeteve dhe zgjedhjet e reja me dhunë?
“Situata reale aktuale në Kosovë është krejtësisht ndryshe. Serbët janë larguar nga institucionet e Prishtinës, kurse Kurti bën thirrje për zgjedhje që nuk mund t'i bëjë”, ka thënë Dushan Janjiç, kryetar i bordit të drejtorëve të Forumit për Marrëdhënie Etnike.
Ai e quan planin franko-gjerman të pavlerë. Madje, zyrtari serb është i habitur nga reagimi i zyrtarëve të BE-së në kohën kur kriza në Kosovë po intensifikohet. “Borell dhe Lajçak sillen në mënyrën se "realiteti nuk është i rëndësishëm, le të merremi me të ardhmen". Kjo është arsyeja pse unë mendoj se dokumenti i fundit është si Titaniku ku BE po lustron pllakat ndërsa anija po fundoset. Nuk ka asgjë në atë letër. Një dokument i tillë do të mund të vinte në konsideratë ndoshta në fund të procesit të negociatave”, vlerëson Janjiç. Ai shton se në atë dokument nuk flitet as për bashkëpunim, projekte të përbashkëta, para dhe ka frikë se situata në Kosovë do të përshkallëzohet nëse nuk paraqitet një plan rezervë.
Cveticanin: Letër që i nënshtrohet negociatave
Në anën tjetër, kryetari i Forumit për Studime Strategjike (FORST), dr. Neven Cveticanin, thekson se është shumë e vështirë të flitet për modelet e planit për zgjidhjen e çështjes së Kosovës pa pasqyrë e drejtpërdrejtë në përmbajtjen e tyre.
“Spekulimet “të verbra” nuk kontribuojnë në vetë procesin e negociatave, ndaj do të isha i kujdesshëm në komentimin e atij plani, për të mos rënë në grackën e gjykimeve të ngurta për të ardhmen e atij plani bazuar në pak informacion. Ajo që mund të thuhet në bazë të asaj që dihet deri më tani në opinion është se ne kemi një dokument të ri diplomatik për rregullimin e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, dhe ai dokument ndoshta, si të gjitha dokumentet diplomatike, i nënshtrohet negociatave dhe sugjerimeve nga parti të ndryshme, pra dhe Beogradi zyrtar, por edhe nëntë pikat e planit që u publikuan me gjasë përfaqësojnë thelbin e vetë planit, në të cilin sigurisht që do të ketë ose do të ketë "anekse" ose "fusnota", varësisht nga rrjedha e procesit të negociatave. Mirëpo, që procesi i negociatave të jetë fare funksional, është e nevojshme që të largohet rreziku i përshkallëzimit në terren, në veri të Kosovës, i cili tani është kërcënues, dhe kjo mund të bëhet duke dhënë para sqarime që mbështeten në pikat e këtij plani gjermano-francez”, tha ai.
Neven Cveticanin thekson se këto sqarime do të ishin të dobishme që procesi i negociatave të mos hasë në vështirësi.
