Nga 126 tekste shkollore që kërkohen për të gjitha lëndët obligative dhe zgjedhore në arsimin fillor nëntëvjeçar, në fillim të vitit shkollor 2023/2024, Ministria e Arsimit dhe Shkencës nuk ka siguruar 43, përkatësisht mungojnë 34 për qind e teksteve. Tekste për të gjitha lëndët mësimore dhe në të gjitha gjuhët mësimore do të kenë vetëm nxënësit e klasës së parë dhe të dytë, ka njoftuar sot Komisioni për Parandalimin dhe Mbrojtjen nga Diskriminimi (KPMD) bazuar në listën e të dhënave që ka siguruar Ministria e Arsimit në kërkesë.
Pas vonesës së vitit të kaluar të teksteve shkollore dhe konstatimit të KPMD-së se është bërë diskriminimi i vazhdueshëm ndaj nxënësve, Komisioni në qershor të këtij viti i ka dërguar rekomandim Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës që të sigurojë tekste për të gjitha lëndët mësimore dhe në të gjitha gjuhët më së voni deri më 31 gusht dhe të dorëzojë një raport me shkrim.
Sipas raportit të dërguar nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës, një e treta e teksteve nuk janë siguruar edhe këtë vit. Siç tha Vesna Bendevska, anëtare e KPMD-së, kanë konstatuar se Ministria e Arsimit dhe Shkencës nuk e ka hequr shkeljen e së drejtës për qasje të barabartë në arsim cilësor për një popullatë më të madhe të nxënësve të arsimit fillor brenda afatit (31 gusht), që ishte detyrimi i saj ligjor.
“Me një mungesë të tillë të teksteve shkollore, diskriminimi i konstatuar jo vetëm që nuk është hequr për këtë vit shkollor, por është në shkallë shumë më të madhe se ato të përcaktuara nga Komisioni në fund të qershorit 2023”, theksoi Bendevska.
Ajo përmendi konventat ndërkombëtare për të drejtën e arsimit, si dhe faktin se kjo është e garantuar me Kushtetutën tonë, por duke pasur parasysh se KPMD ka kompetencë të tregojë, zgjidhja e rekomandimit të pazbatuar, tha ai, është mbrojtja gjyqësore nga diskriminimi.
Në seancën e nesërme të Komisionit do të raportojë për rekomandimin e paplotësuar dhe do të vendosë për një padi të mundshme për një rast me interes publik, përkatësisht për diskriminim sistematik dhe të zgjatur të nxënësve. Do të ishte rasti i parë që KPMD-ja të kërkojë mbrojtje gjyqësore si mbrojtja më e lartë kundër diskriminimit.
Ajo prezantoi raportin e marrë nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës për gjendjen e të gjitha teksteve shkollore të kërkuara në arsimin fillor. Për tekstet e munguara shpesh përmendej formulimi “në fazën përfundimtare” ose “para shtypjes”, ose se nuk kishte autorë të regjistruar në thirrjen e publikuar për tekste, ose ishin “të papërshtatshëm sipas normës për kuadrin mësimor”, ndërsa thirrje për ekipet e autorëve për përpunimin e librave MASH ka shpallur edhe pasi ka filluar viti shkollor.
Sipas raportit, nxënësit e klasës së gjashtë nuk do të kenë tekst shkollor për asnjë lëndë obligative – gjithsej 10 lëndë për të cilat ende nuk ka miratim.
Gjithsej 20 tekste të gjuhëve të huaja, si lëndë e parë apo e dytë në të nëntë klasat, ende nuk kanë miratim për përdorim nga Shërbimi Pedagogjik dhe të gjitha, në raportin e MASH, kishin statusin: në një fazë të avancuar miratimi”.
