Në fillim, unë do të doja të nënvizoj se është Konventa evropiane e drejtave të njeriut (KEDNJ), e vitit 1953, të Këshillit të Evropës që garanton të drejtat themelore dhe liritë e njeriut. Kështu shtetet që kanë nënshkruar këtë instrument juridik duhet të aplikojnë dispozitat e këtij dokumenti.
Megjithatë, Konventa evropiane e drejtave të njeriut është interpretuar nga Gjykata evropiane e të drejtave të njeriut (GJEDNJ), me seli në Strazburg, do të thotë që gardian i respektimit të Konventës është GJEDNJ. Dhe këtu doja të vij.
kur është fjala për të drejtat themelore dhe liritë e njeriut, GJEDNJ është shumë presipikase dhe kërkonë me një devotëshmëri të respktohen dispozitat e Konventës nga shtetet që janë antëare të Këshillit të Evropës dhe që kanë nënshkruar Konventën.
Kështu një shkelje të dispozitave të Konventës evropiane të drejtave të njeriut nga një shtet, mundëson personave që ju janë shkelë të drejtat e tyre të kërkojnë nga GJEDNJ, pasi të kenë harxhuar të gjithë mejetet juridike në nivel nacional, të konstatojë shkeljen dhe që të kërkoj nga shteti të respektoj këta dispozita juridike të Konventës.
Po kështu, jo shpeshë herë, GJEDNJ vihet në shërbim të të varfërve me qëllim që të mbroj dinjitetin e personave në stres dhe më të prekur nga varfëria. Në këtë kontekst GJEDNJ ka dhënë drejtësin dhe ka mbrojtur personat që lypin në vende publike në Zvicër dhe ka dënuar Zvicrën për mos respektimin e Konventës evropiane të drejtave të njeriut, sipas neni 8 që synon respektimin e të drjatave private dhe familjare.
Personat e varfër ose në vështërsi ekonomike të skajshme (lypësit) në parim duhet të mirën në mbrojtje ex-officio nga autoritetet publike (shteti i mirëqenies) konform të drejtës nacionale dhe ndëkombëtare qoftë ato rezident të shtetit ku jetojnë ose ato pa strehë. Këtë të drejtë të mbrojtjes së dinjitetit të personit (lypësit) nga shteti i mirëqenies e ka eksploruar GJEDNJ në rastin e Zvicrës. Kështu, Aktgjykimi i GJEDNJ në rastin e Zvicrës në të ardhmen do të ketë efektë ex nunc, kjo e drejtë do të duhet të respektohet edhe nga shtetët tjera nënshkruese të Konventës (erga omnes).
Fenomeni i lypësit, sot e eklipsuar në media është shumë evidente në shoqëri !, dhe i vjetër dhe përshkruan personin në kërkim të një ndihme duke e zgjatur dorën për ndihmë për të plotsuar nevojat elementare dhe për të mbrojtur dinjitetin e vetë njerzor si ç’do person tjetër. Por ç’ka e bënë sinjifikative sot këtë fenomen është ajo se kjo kategori e personave në kërkim të ndihmave kanë vështirësi të realizojnë të drejtat e tyre pranë autoriteteve publike. GJEDNJ nënvizon që ç’do qenie njerzore ka të drejtë në minimum-vital për të mbroj dinjitetin e vetë duke kërkuar ndihmë edhe ate në cilësi të lypësit nëse nevoja është e domosdoshme. Po,lypsit edhe ato kanë dinjitet, ato vuajnë nëse nuk i duam!
Strasbourg condamne la Suisse pour avoir amendé une mendiante
Genève avait sanctionné une Rom de 22 ans qui, faute de pouvoir payer, était restée 5 jours en détention provisoire. La Suisse doit lui verser 1000 francs pour tort moral.
Publié aujourd’hui à 11h23
Photo d’illustration.
AFP
La Cour européenne des droits de l’Homme (CEDH) a condamné ce mardi la Suisse pour avoir infligé une lourde amende à une mendiante roumaine pour mendicité sur la voie publique à Genève.
«La Cour estime que la sanction infligée à la requérante ne constituait une mesure proportionnée ni au but de la lutte contre la criminalité organisée, ni à celui visant la protection des droits des passants, résidents et propriétaires des commerces», explique l’institution judiciaire du Conseil de l’Europe, installée à Strasbourg.
Une Roumaine analphabète, appartenant à la communauté rom et née en 1992, avait été condamnée en janvier 2014 à 500 francs suisses d’amende pour mendicité sur la voie publique. Cette femme, qui n’avait pas de travail et ne touchait pas d’aide sociale, a été ensuite placée cinq jours en détention provisoire pour ne pas avoir payé l’amende.
«Placée dans une situation de vulnérabilité manifeste, la requérante avait le droit, inhérent à la dignité humaine, de pouvoir exprimer sa détresse et essayer de remédier à ses besoins par la mendicité», a considéré la CEDH.
La Cour a donc jugé que la Suisse avait violé l’article 8 protégeant le droit au respect de la vie privée et familiale de la convention européenne des droits de l’Homme.
La Suisse doit verser à la requérante 1000 francs suisses pour dommage moral.
La Suisse est condamnée pour non-respect des droits de l’homme à Strasbourg
La dignité humaine doit être respectée et protégée. »
