Serbisë i duhet një Kosovë e pavarur për të dalë nga iluzionet dhe gabimet dhe krimet e së kaluarës dhe për të orientuar zhvillimin e saj në të ardhmen në përgjithësi, dhe nuk e shoh të mundur evropianizimin e Kosovës pa evropianizimin e Serbisë, thotë historiani Nikola Samarxhiq.
“Në këtë kuptim, unë jam i mendimit se Beogradi dhe Prishtina duhet të ushtrohen presion për të përmbushur nevojën tonë të përgjithshme, që nënkupton një të ardhme të afërt në të cilën Bullgaria dhe Rumania do të hyjnë në zonën Shengen, një të ardhme të afërt që do të thotë, shpresoj, disfata e Rusisë në Ukrainë, dhe që përfshin nevojat tona më specifike që të hyjmë gjithashtu në zonën Shengen, që monedhat tona të jenë plotësisht të euroizuara, që të bëjmë biznes pa probleme, të lëvizim dhe të gëzojmë reciprokisht transformimin e kulturës”, thotë ai në një intervistë për Geopost.
Profesori në Fakultetin Filozofik në Beograd, thekson se kjo tregon se Serbia nuk ka fuqi të mjaftueshme politike relevante dhe se ajo respekton jo vetëm realitetin në të cilin Mali i Zi dhe Kosova janë shtete të pavarura nga Beogradi, por edhe nevojën që Serbia të përcaktojë kufijtë e saj në mënyrë që ato të zhduken në zonën Shengen dhe më në fund të bëhet një shtet i plotë në vend të një provizor jo të plotë që i përshtatet elementëve radikalë dhe kriminalë dhe Rusisë, dhe se statusi i paplotësimit të bëhet një gjë e së kaluarës për fqinjët e saj, për Malin e Zi, Kosovën, Maqedoninë e Veriut dhe Bosnje-Hercegovinën.
“Unë shoh gjithashtu lobim të rrezikshëm, nga Beogradi dhe Moska, dhe në Zagreb, në qarqet e së majtës socialiste, pranë patriarkut serb. Derisa t’i vendosen kufij të qartë, Vuçiq nuk do të tërhiqet nga ato synime, të cilat kanë qenë thelbi i politikës serbe në 120 vitet e fundit, të shkaktojë përkohshmëri, paqëndrueshmëri dhe fatkeqësi”, thotë Samarxhiq.
Kur bëhet fjalë për “protestat kundër dhunës” në Beograd dhe potencialin e tyre për të çliruar forcat reale të ndryshimit në Serbi, profesori Samarxhiq thekson se protestat aktuale në fakt kanë lindur nga një revoltë kundër dy masakrave në Serbi, e cila është një tragjedi për të cilën asnjë shoqëri nuk është mjaftueshëm e përgatitur, por edhe për shkak të reagimeve joadekuate, shpesh çnjerëzore, të autoriteteve dhe të një pjese të madhe të publikut, referuar medias.
“Këto protesta janë të drejtuara politikisht kundër burimeve më të rëndësishme të dhunës, përkatësisht mediave dhe atyre zyrtarëve shtetërorë më përgjegjës për inkurajimin dhe tolerimin e dhunës, përkatësisht ministrit të policisë (Bratislav Gashiq) dhe kreut të policisë sekrete dhe shërbimit sekret (Aleksandar Vulin)”.
Samarxhiq thekson se ne po jetojmë në një kohë të dinamikave ekstreme të ndryshimit, kështu që pozita që kemi sot, ose përshtypja që na rrethon sot, mund të mos jetë më e vlefshme për të ardhmen.
“Në këtë kuptim, shpresoj që ndryshimet me të cilat ballafaqohen evropianët në përgjithësi do të ndodhin gjithashtu – do t’i reduktoja në përballjen me trashëgiminë e populizmit dhe agresionit rus kundër Ukrainës si sfida me të cilat Europa do të duhet të përballet në secilin prej territoreve të saj dhe në secilën nga periferitë e saj, përfshirë Serbinë dhe Kosovën”.
Sa i përket qëndrimit të Perëndimit ndaj Vuçiqit dhe Serbisë, ai thekson se Perëndimi ka filluar të reagojë shumë vonë ndaj problemeve të korrupsionit dhe krimit të organizuar.
“Dhe derisa korrupsioni është politik, jo vetëm ekonomik, dhe po i referohem ndikimit rus dhe kinez, janë dy pika të rëndësishme të bastionit ekonomik të Vuçiqit – veriu i Kosovës dhe porti i Tivarit – nga ku transportohen substancat ilegale”.
Dhe transferimi i substancave të paligjshme është një shpjegim për bumin ekonomik me të cilin, thotë ai, Vuçiq deri vonë ka bërë të lumtur klasën e mesme.
“Në fakt, në muajin e fundit, ata që kanë qenë përfituesit e tranzicionit të tij, apo ata që nuk janë dëmtuar padrejtësisht në atë tranzicion, janë rebeluar kundër Vuçiqit, por Vuçiqin dhe Daçiqin i kanë përkrahur humbësit e tranzicionit, të cilët kanë premtuar që nga viti 2012 se kjo nuk do të ndodhë më, dhe ata janë ata që janë”.
Samarxhiq beson se forcat e shtuara të KFOR-it në veri të Kosovës për momentin po kontribuojnë në ndarjen e Kosovës, duke kujtuar deklaratën e fundit të kryetarit të Listës Serbe, në të cilën ai shprehet i kënaqur me përforcimet e miratuara nga KFOR-i në kuptimin që ata respektojnë angazhimet e marra dhe se ai u beson atyre.
Dhe jo vetëm me këtë rast, ne po vijmë edhe në situatën absurde që Perëndimi po e ndëshkon Kurtin dhe po lejon Vuçiqin dhe miqtë e tij në Bosnje dhe Mal të Zi, dhe gjithnjë e më shumë prej tyre në Zagreb, të bëjnë pothuajse gjithçka”, tha Samarxhiq.
Kosova, thotë ai, është ende palë e dënuar në marrëdhëniet me BE-në, pasi liberalizimi i vizave ende nuk ka ndodhur.
“Sanksioneve ndaj Kosovës do t’i shtoja edhe qëndrimin diskriminues të BE-së në përgjithësi ndaj myslimanëve të Ballkanit, të cilët kanë të drejtë të jenë evropianë po aq e më shumë se myslimanët në Gjermani apo Francë”.
