Çdo vit, miliona myslimanë nga e gjithë bota mblidhen një herë në vit në Mekë për të kryer Haxhin – pelegrinazhin e shenjtë mysliman.
Haxhi u bë i detyrueshëm për çdo të rritur mysliman të aftë që ka mjetet financiare për të bërë pas “haxhit të lamtumirës” të Profetit Muhamed, më shumë se 1400 vite më parë.
Sipas traditës islame, Qabeja – një strukturë e veshur me mëndafsh të zi në zemër të Xhamisë së Madhe në Mekë – u ndërtua nga profeti Ibrahim dhe djali i tij Ismaili.
Dhe çdo vit, nga dy deri në tre milionë njerëz marrin pjesë në pelegrinazh.
Megjithatë, për shkak të pandemisë së shkaktuar nga coronavirusi, kishte vetëm 10,000 pelegrinë në vitin 2020.
Vitin pasues u panë 58,700 pelegrinë dhe shifrat e vitit të kaluar u rritën përsëri në një milion.
Haxhi është një sfidë shpirtërore, emocionale dhe fizike që vë në provë durimin dhe temperamentin e haxhiut.
Një pelegrinazh i tillë ndodh në Dhul-Hixhe, muaji i 12-të dhe i fundit i kalendarit hënor islamik, ndërmjet ditës së 8-të dhe të 13-të të muajit – që këtë vit i bie midis 26 qershorit dhe 1 korrikut.
Por cilat janë gjërat që bëjnë pelegrinët gjatë qëndrimit atje?
Më poshtë ua sjellim një udhëzues hap pas hapi për ritualet e çdo dite:
Qëllimi dhe ihrami – Riti i parë i Haxhit është “të kesh një qëllim të pastër” dhe të hysh në ihram – kur kalon kufijtë e jashtëm të Mekës, të quajtur Mikat.
Hyrja në ihram përfshin veshjen e rrobave të thjeshta – dy copa rrobe të paqepura për burrat, ose veshje të lirshme për gratë – si dhe ndjekjen e disa rregullave, të tilla si të mos i nënshtrohesh zemërimit ose të përfshihesh në aktivitet seksual.
Më pas pelegrinët kryejnë tavaf-in, që do të thotë të sillesh rreth Qabes në drejtim të kundërt të akrepave të orës shtatë herë, dhe sai, që i referohet vrapimit midis kodrave Safa dhe Marwa.
Mina, qyteti i tendave – Pas kësaj, pelegrinët udhëtojnë në këmbë në shtigjet e pelegrinëve ose marrin një autobus për udhëtimin 8 km (pesë milje) për në Mina, një qytet me tenda pak jashtë Mekës.
Pelegrinët e kalojnë ditën në Mina, duke u nisur të nesërmen në mëngjes në agim. Pjesa më e madhe e kohës në Mina kalon në namaz, lutje dhe përkujtim të Allahut (Zotit)
Dita 2
Një ditë në Arafat – Dita e Arafatit konsiderohet si një nga ditët më të rëndësishme, jo vetëm të Haxhit, por të kalendarit islamik.
Pasi bëjnë udhëtimin 15 kilometra (nëntë milje) nga Mina, pelegrinët kalojnë ditën në malin Mercy në lutje nderuese.
Ky njihet si vukuf – veprimi i qëndrimit para Allahut nga mesdita deri në perëndim të diellit.
Vendi është veçanërisht i nderuar si vendi ku Profeti Muhamed mbajti predikimin e tij të fundit.
Në mbarë botën, shumë myslimanë zgjedhin të agjërojnë në këtë ditë.
Nisja për në Muzdalifah – Pas perëndimit të diellit, është koha për të lëvizur përsëri, këtë herë në Muzdalifah – një udhëtim 11 km (7 milje) – ku pelegrinët do të kalojnë natën “nën yje”.
Shumë gjithashtu fillojnë të mbledhin 49 guralecë këtu për ritet e ditës së nesërme, për të cilat ata do të nisen përsëri pak para lindjes së diellit.
Dita 3
Nahri dhe gjuajtja me gurë e djallit (rami) – më 10 Dhul-Hixhe është Kurban Bajrami, një ditë që festohet nga myslimanët në mbarë botën si më e madhja nga dy festat myslimane.
Duke u larguar nga Muzdelifeja, pelegrinët kthehen në Mina para agimit për të kryer rami-n e parë, duke hedhur shtatë guralecë në më të madhen nga tre shtyllat e njohura si Jamarat al-Aqaba.
Ky akt është një “goditje simbolike me gurë e djallit”, bazuar në traditën historike.
Myslimanët besojnë se Zoti i tha Ibrahimit të sakrifikonte djalin e tij si dëshmi të besimit të tij.
Besohet se në këtë pikë në Mina, djalli u shfaq dhe u përpoq të largonte Ibrahimin nga dëgjimi i urdhrit. Ibrahimi u përgjigj duke hedhur gurë për ta trembur.
Pelegrinët myslimanë duhet të bëjnë kurban edhe një kafshë, të njohur si nahr. Është e përshtatshme ose një deve ose një qengj dhe mishi duhet t’u shpërndahet nevojtarëve.
Ditët 4 dhe 5
Akti i hedhjes së gurëve përsëritet për dy ditët në vijim, duke gjuajtur tre shtyllat duke përdorur shtatë guralecë te secila në rend, duke filluar me: Jamarat al-Ula (shtylla e vogël), pastaj Jamarat al-Wusta (shtylla e dytë/mesme) dhe së fundi, Jamarat al-Aqaba (shtylla e tretë/e madhe).
Dita 6
Halk ose taksir – Pas përfundimit të rami-t, ditën e 12-të të Dhul-Hixhes, burrat rruajnë kokën (halk) ose shkurtojnë flokët e tyre (taksir). Gratë mund t’i shkurtojnë flokët me gjatësinë e një gishti.
Tavafi i lamtumirës – Pas kësaj, haxhilerët mund të heqin rrobat e tyre të ihramit. Shumë do të shkojnë më pas në Mekë për të kryer tavaf dhe përsëri sai.
Kur të bëhet kjo, ata kthehen në kampingun e tyre në Mina, duke shënuar përfundimin e Haxhit.
Shumë pelegrinë vizitojnë gjithashtu Medinën, qytetin e dytë më të shenjtë në Islam, përpara se të nisen për në shtëpi.
Medina nuk është pjesë e pelegrinazhit, por konsiderohet si vendi ku Profeti Muhamed është varrosur së bashku me shokët e tij më të afërt.
